“การสอนภาษาอังกฤษโดยใช้แหล่งเรียนรู้ทำให้ผู้เรียนมีความภาคภูมิใจในท้องถิ่นและได้เรียนรู้เรื่องที่อยู่ใกล้ตัว นอกจากนี้ยังเผยแพร่แหล่งเรียนรู้ในชุมชนแก่ผู้สนใจด้วย”
สนุกกับการเรียนภาษาอังกฤษ : โดยใช้กิจกรรมนักวิจัยรุ่นเยาว์
การจัดการเรียนการสอน แบบบูรณาการเรื่อง
"แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น "
ขจิต ฝอยทอง
โรงเรียนหนองรี ประชานิมิต อำเภอบ่อพลอย จังหวัดกาญจนบุรี เป็นโรงเรียนมัธยมศึกษาขนาดกลาง สังกัดสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา กาญจนบุรี เขต 2 โรงเรียนตั้งอยู่ในชนบทห่างไกลจากตัวเมืองมาก ผู้ปกครองนักเรียนประกอบอาชีพเกษตรกรรม มีฐานะยากจนนักเรียนส่วนใหญ่ขาดแรงจูงใจในวิชาภาษาอังกฤษและวิชาอื่นๆเป็นอย่างมาก จากพระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ. 2542 และที่แก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ 2) พ.ศ.2545 มาตรา 24 (5) กล่าวว่าให้สถานศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้อง ส่งเสริม สนับสนุนให้ผู้สอนสามารถจัดบรรยากาศ สภาพแวดล้อม สื่อการเรียน และอำนวยความสะดวกเพื่อให้ผู้เรียนเกิดการเรียนรู้และมีความรอบรู้ รวมทั้งสามารถใช้การวิจัยเป็นส่วนหนึ่งของกระบวนการเรียนรู้ ทั้งนี้ผู้เรียนและผู้สอนอาจเรียนรู้ไปพร้อมกันจากสื่อการเรียนการสอนและแหล่งวิทยาการประเภทต่างๆ ผู้เขียนจึงจัดทำแผนแบบบูรณาการเรื่อง "แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น" ขึ้นเพื่อให้นักเรียนได้ศึกษาจากแหล่งเรียนรู้และภูมิปัญญาในท้องถิ่น โดยใช้กระบวนการวิจัย กิจกรรมนักวิจัยรุ่นเยาว์นี้จะส่งเสริมให้นักเรียนมีแรงจูงใจในการเรียนวิชาภาษาอังกฤษและวิชาต่างๆได้เป็นอย่างดี นอกจากนี้ยังส่งเสริมให้นักเรียนได้เรียนรู้จากเรื่องใกล้ตัว และได้ฝึกปฏิบัติจากประสบการณ์จริง
แผนการจัดการเรียนรู้แบบบูรณาการเรื่อง " แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น " ของนักเรียนระดับช่วงชั้นที่ 4 ( ม.4-ม.6 ) โดยใช้กิจกรรมนักวิจัยรุ่นเยาว์นี้ จะเน้นที่การเรียนการสอนวิชาภาษาอังกฤษเป็นหลัก แล้วทำการบูรณาการเนื้อหาการเรียนรู้ 8 กลุ่มสาระการเรียนรู้ กิจกรรมการเรียนรู้เริ่มจากให้นักเรียนเลือกหัวข้อที่นักเรียนต้องการศึกษา และศึกษากระบวนการวิจัย คือ
1. ปัญหาการวิจัย
2. วัตถุประสงค์การวิจัย
3. สมมุติฐานการวิจัย
4. ขอบเขตการวิจัย
5. การดำเนินการวิจัย
6. สรุปและอภิปรายผลการวิจัย
นักเรียนแบ่งกลุ่ม กลุ่มละ 5-8 คน เพื่อเขียนเค้าโครงการวิจัย ครูคอยกระตุ้นความสนใจนักเรียนโดยถามคำถามเกี่ยวกับแหล่งการเรียนรู้ การพัฒนาอาชีพเกษตรกรรมในท้องถิ่น เช่น ถามว่าถ้าต้องการเพิ่มผลผลิตสับปะรดโดยไม่ใส่ปุ๋ยเคมี นักเรียนว่านักเรียนจะทำอย่างไร หรืออาจถามว่าหมู่บ้านนักเรียนมีไก่กี่สายพันธุ์ เป็นต้น ตรงส่วนของการวิจัยนี้นักเรียนอาจเขียนวิจัยเชิงสำรวจหรือวิจัยเชิงทดลองก็ได้ หลังจากนั้นให้นักเรียนเขียนเค้าโครงวิจัยว่ากลุ่มของนักเรียนเขียนปัญหาการวิจัยว่าอย่างไร มีวัตถุประสงค์การวิจัยอย่างไร ตั้งสมมุติฐานการวิจัยว่าอย่างไร มีขอบเขตการวิจัยแค่ไหน การดำเนินการวิจัยทำอย่างไร และสุดท้ายเมื่อดำเนินการแล้วจะสรุปและอภิปรายผลการวิจัยว่าอย่างไร นักเรียนแต่ละกลุ่มเขียนเค้าโครงวิจัยเป็นภาษาอังกฤษ นักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอ นักเรียนและครูช่วยกันซักถามในประเด็นที่ยังสงสัยเพื่อให้เกิดการเข้าใจที่ชัดเจน หลังจากนั้นครูและนักเรียนช่วยกันประสานงานเพื่อติดต่อกับแหล่งเรียนรู้ เพื่อให้นักเรียนเข้าไปศึกษาจากแหล่งเรียนรู้โดยใช้กระบวนการวิจัย นักเรียนแต่ละกลุ่มศึกษาจากแหล่งเรียนรู้ตามที่นักเรียนเขียนไว้ในเค้าโครงวิจัย นักเรียนกลับมาเขียนรายงานวิจัยของกลุ่มตนโดยดำเนินการในรูปแบบโปสเตอร์ (Poster) เพื่อเตรียมนำเสนอผลงานวิจัยให้เพื่อนฟัง นักเรียนแต่ละกลุ่มประเมินผลงานของกลุ่มตนเอง หลังจากนั้นนักเรียนแต่ละกลุ่มส่งตัวแทนออกมานำเสนอหน้าชั้น นักเรียนแต่ละกลุ่มประเมินผลงานของเพื่อน หลังจากนั้นนักเรียนนำผลงานของตนเองไปให้ผู้ปกครองประเมิน ครูประเมินผลงานวิจัยของนักเรียน
จากการดำเนินการจัดแผนการเรียนรู้แบบบูรณาการเรื่อง " แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น "โดยใช้กิจกรรมนักวิจัยรุ่นเยาว์ สามารถบูรณาการเนื้อหาวิชาการต่าง ๆ ได้ดังนี้
แผนผัง การจัดแผนการเรียนรู้แบบบูรณาการเรื่อง "แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น"
สาระการเรียนรู้ | การบูรณาการการเรียนรู้ |
ภาษาไทย | การเขียนเค้าโครงวิจัยเป็นภาษาไทย การศึกษาเกี่ยวกับเรื่อง ภาษาถิ่น วรรณคดีในท้องถิ่น |
คณิตศาสตร์ | การคำนวณเกี่ยวกับรายได้ในแหล่งเรียนรู้ การคำนวณรายรับ-รายจ่ายในการประกอบอาชีพ การหาค่าเฉลี่ยในการดำเนินการวิจัย |
วิทยาศาสตร์ | สิ่งแวดล้อมในแหล่งเรียนรู้ การศึกษาเรื่องดาราศาสตร์ในหอดูดาวเกิดแก้ว การสำรวจพันธุ์พืชและสัตว์ในอุทยานแห่งชาติ |
ศิลปะ | การออกแบบโปสเตอร์ การจัดภาพประกอบ การถ่ายภาพประกอบ การใช้เทคนิคสี |
สาระการเรียนรู้ |
การบูรณาการการเรียนรู้ |
การงานอาชึพและเทคโนโลยี | การศึกษาเกี่ยวกับอาชีพเกษตรกรรม เช่น ฟาร์มไก่ ไร่สับปะรด นาข้าว การใช้อินเทอร์เน็ตค้นคว้าข้อมูลภูมิปัญญาเกี่ยวกับอาชีพในท้องถิ่น |
สังคมศึกษา ศาสนาและวัฒนธรรม |
การศึกษาเกี่ยวกับขนบธรรมเนียมประเพณีในท้องถิ่น การศึกษาเกี่ยวกับความเชื่อ การแต่งกายของชาวไทยทรงดำใน ท้องถิ่น |
ภาษาต่างประเทศ | คำศัพท์เกี่ยวกับแหล่งเรียนรู้ อาชีพ คำศัพท์เกี่ยวกับการวิจัย การเขียนผลงานเพื่อนำเสนอเป็นภาษาอังกฤษ |
สุขศึกษาและพลศึกษา | การศึกษาว่าในสับปะรดมีสารอาหารชนิดใดบ้าง การศึกษาว่าพืชชนิดต่างๆในแหล่งเรียนรู้ว่าให้สารอาหารชนิดใด |
จากการจัดกิจกรรม การเรียนรู้ดังกล่าวข้างต้น เป็นผลให้นักเรียนเกิดแรงจูงใจในการเรียน มีเจตคติที่ดีต่อการเรียนวิชาภาษาอังกฤษและวิชาอื่นๆได้เป็นอย่างดี เพราะนักเรียนได้ศึกษาเรื่องที่อยู่ใกล้ตัว สิ่งสำคัญที่สุดคือนักเรียนรู้จักค้นคว้าหาความรู้และสร้างองค์ความรู้ได้ด้วยตนเอง อาจารย์หมอประเวศ วะสี กล่าวไว้ในหนังสือ พุทธธรรมกับสังคมว่า "การศึกษาจากการร่วมลงมือปฏิบัติจริง ๆ นอกจากจะฝึกให้คนทำเป็น คิดเป็น แล้วยังปลูกฝังการทำงานเป็นหมู่คณะ ไม่ใช่ต่างคนต่างท่องเพื่อว่าใครจะได้คะแนนดีกว่ากัน ซึ่งเป็นการส่งเสริมความเห็นแก่ตัว ควรใช้การศึกษาเป็นเครื่องมือพัฒนานิสัยที่ดีงาม เช่น ความรับผิดชอบต่อส่วนรวม การรักษาความสะอาดของที่สาธารณะ การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ฯลฯ จากการปฏิบัติจริงไม่ใช่ท่องเอาคะแนน" นอกจากนี้ยังเป็นผลให้ผู้สอนเกิดการเรียนรู้ไปพร้อมกับนักเรียนด้วย เพราะบางเรื่องเป็นเรื่องเกี่ยวกับสิ่งที่มีอยู่ในชุมชนเช่น เรื่องพันธุ์ข้าวในชุมชน เรื่องของไทยทรงดำ (ไทยโซ่ง) เป็นต้น จากการดำเนินการจัดการเรียนการสอนแบบบูรณาการเรื่อง " แหล่งเรียนรู้ในท้องถิ่น " โดยใช้กิจกรรมนักวิจัยรุ่นเยาว์เป็นผลให้บทเรียนไม่น่าเบื่อหน่าย
นายขจิต ฝอยทอง นักศึกษาปริญญาเอก ภาษาอังกฤษศึกษามหาวิทยาลัยเทคโนโลยีสุรนารี
นักศึกษาทุนพัฒนาอาจารย์สาขาขาดแคลนจากคณะศิลปศาตร์และวิทยาศาสตร์
มหาวิทยาลัยเกษตรศาสตร์ วิทยาเขตกำแพงแสน
ไม่มีความเห็น