โครงการ และวงจรโครงการ

โครงการ และวงจรโครงการ  

โครงการ (Project) เป็น งานประเภทหนึ่งที่ถูกกำหนดขึ้นในองค์การ เพื่อที่จะแปลงเจตนารมณ์ในเชิงกลยุทธ์ของผู้บริหารระดับสูง ให้กลายเป็นกลวิธีที่จะนำไปสู่การจัดการในระดับปฏิบัติการอย่างได้ผล ตรงตามความต้องการของลูกค้าหรือผู้รับบริการ 

เราสามารถแยกแยะโครงการตามลักษณะของสถานการณ์ที่จะเผชิญ ได้สามประเภทคือ 

1. โครงการปรับปรุงหรือแก้ไขปัญหาต่างๆ (Improvement Project) 
2. โครงการริเริ่มหรือนวัตกรรม (Innovative Project) 
3. โครงการวิจัยและพัฒนา (Research and Development Project) 

คุณลักษณะเฉพาะของโครงการ มีดังนี้ 

1. ขอบข่ายของงานมีลักษณะเป็นเอกเทศหรือมีลักษณะเฉพาะที่แตกต่างไปจากงานประจำ 
2. มีองค์กรรับผิดชอบในการจัดการโดยเฉพาะ และทำหน้าที่เป็นการชั่วคราว 
3. เกิดการเปลี่ยนแปลงที่เป็นประโยชน์ โดยผลลัพธ์ของโครงการตอบสนองต่อกลุ่มเป้าหมาย 
4. ในการจัดการโครงการ ผู้บริหารและทีมงานโครงการต้องพร้อมที่จะเผชิญกับความไม่แน่นอนและความเสี่ยงต่างๆ เสมอ 
5. ในการจัดการโครงการ ผู้บริหารโครงการต้องคำนึงถึงข้อจำกัดด้านเวลา ค่าใช้จ่าย และคุณภาพ ตามที่กำหนดไว้ในเงื่อนไขของโครงการ 
6. ในการจัดการโครงการจำเป็นต้องเน้นความสำคัญของการบูรณาการกับองค์การหลักหรือหน่วยงานของเจ้าของโครงการ 

โครงการ มีจุดเริ่มต้นและสิ้นสุดเป็นวงจร เปรียบได้เช่นเดียวกับวงจรชีวิต ในส่วนของโครงการขององค์การภาครัฐ แนวคิดของโครงการ (Project Ideas) จะมีที่มาจากสภาพปัญหาและความต้องการของสาธารณชน ที่ผ่านการวิเคราะห์ และกำหนดเป็นแนวนโยบายของรัฐบาล ในการบริหารรัฐกิจและการบริหารการพัฒนา นโยบายของรัฐบาลจึงถือเป็นจุดศูนย์กลางของวงจรโครงการ วงจรโครงการประกอบด้วย 4 ขั้นตอน ได้แก่

1. การวางแผน การประเมิน และการจัดทำข้อเสนอโครงการ 

• กำหนด แนวคิดโครงการ โดยนำเอานโยบายของรัฐบาลมาแปลงเป็นแนวคิดของโครงการ แล้วจึงทำการประเมินความเป็นไปได้และความเหมาะสมเบื้องต้น แล้วจึงกำหนดเป็นเงื่อนไขที่สำคัญของโครงการ (Terms of Reference : TOR) 
• การ ศึกษาความเป็นไปได้และประเมินโครงการ เป็นการศึกษาข้อเท็จจริงในบริบทของโครงการเพื่อพิจารณาความเป็นไปได้ต่างๆ สำหรับใช้ในการตัดสินใจของผู้บริหารระดับสูงว่าจะลงทุนในโครงการนั้นหรือ ไม่ 
• การจัดทำข้อเสนออันเป็นรายละเอียด หรือการออกแบบโครงการ 

1. การคัดเลือก การอนุมัติ และการเตรียมความพร้อม 

• การ คัดเลือกและอนุมัติโครงการ เป็นขั้นตอนที่ผู้บริหารจะต้องนำข้อเสนอของโครงการที่มีอยู่หลายโครงการมา เปรียบเทียบกัน โดยพิจารณาจากเหตุผลความจำเป็นที่ต้องมีโครงการ วัตถุประสงค์ ความสอดคล้องกับนโยบายของรัฐบาล ฯลฯ จนกระทั่งตัดสินใจเลือกและอนุมัติโครงการ 
• การเตรียมความพร้อม ก่อนจะเริ่มต้นโครงการจะต้องมีการเตรียมความพร้อมในด้านต่างๆ ก่อน ตั้งแต่การจัดทำแผนดำเนินงาน การจัดทำแผนเงิน การจัดทำแผนกำลังคนและการจัดองค์กรโครงการ 

1. การปฏิบัติการ การควบคุม การยุติและส่งมอบงาน 

• การนำโครงการไปปฏิบัติ โดยมอบหมายงานให้กับสมาชิกในองค์กรโครงการ จัดสรรทรัพยากรโครงการ และจัดวางระบบควบคุมและระบบสนับสนุนต่างๆ 
• การนิเทศและควบคุมโครงการ 
• การยุติและส่งมอบโครงการ 

1. การประเมินผล และการปรับปรุงแก้ไข 

• การติดตามและประเมินผล เพื่อวัดความสำเร็จหรือล้มเหลวของโครงการ อันจะนำไปสู่ 
• การปรับนโยบายและแผน