การจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ (Cyber Knowledge Management-CKM)
ในสังคมปัจจุบันทุกคนต้องยอมรับว่า "โลกไซเบอร์" เป็นเครื่องมือสำคัญที่ใช้ในการทำงาน การติดต่อสื่อสาร การส่งผ่านข้อมูล การค้นหาข้อมูล การเผยแพร่ข่าวสาร กิจกรรม ความรู้ การเชื่อมโยงผู้คนในสังคมเข้าด้วยกัน รวมทั้งการทำธุรกรรมต่างๆ ทางด้านการเงิน การพาณิชย์ และธุรกิจการค้า มีข้อมูลความรู้จำนวนมากมายมหาศาลปลิวว่อนอยู่ในโลกไซเบอร์ ทั้งลับเฉพาะบุคคล ลับเฉพาะองค์กร หรือเป็นสาธารณะ
การจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ ( Cyber Knowledge Management )
ของปัจเจกบุคคล องค์กร และหน่วยงานต่างๆ จึงเป็นเรื่องสำคัญ ที่จะสามารถนำไปสู่การแข่งขัน และนำไปสู่ความสำเร็จ ดังคำกล่าวที่ว่า "ความรู้คืออำนาจ" ( Knowledge is Power )
พลเมืองในโลกไซเบอร์ ไม่ว่าจะเป็นนักเรียน นักศึกษา และคนทำงาน หากต้องการหาข้อมูลใดๆ เพื่อมาตอบคำถามต่างๆ คงหนีไม่พ้นการใช้เครื่องมือค้นหาข้อมูลต่างๆ จากเว็บไซต์ เช่น Google , MSN, Yahoo , Bing, Ask เป็นต้น ปัจจุบัน การจัดหาความรู้ที่ฝังอยู่ในตัวมนุษย์ ( Tacit Knowledge ) นักจัดการความรู้ก็พยายามแปลงมันให้ออกมาเป็น ความรู้ที่แจ้งชัด ( Explicit Knowledge ) ในรูปแบบของ หนังสือ นิตยสาร วารสาร แผ่นพับ สิ่งตีพิมพื สื่ออิเลคทรอนิกส์ สื่อมัลติมีเดีย เว็บไซต์ Blog ฯลฯ เป็นต้น รูปแบบต่างๆ ที่ว่านี้ บางรูปแบบไม่สามารถนำไปใช้ในโลกไซเบอร์ได้ ดังนั้น กระบวนการในการนำรูปแบบเหล่านี้ไปเผยแพร่ในโลกไซเบอร์ คือ " การจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ " ( Cyber Knowledge management - CKM ) นั่นเอง
ยกตัวอย่าง ถ้าพิมพ์หนังสือฉบับหนึ่ง จำนวน 500 เล่ม แล้วแจกจ่ายไปตามห้องสมุดต่างๆ ความรู้ในหนังสือฉบับนั้นก็คงมีอยู่แค่ 500 แห่งเท่านั้น แต่ถ้าเราสามารถจัดการความรู้ในหนังสือเล่มนั้นให้อยู่ในรูปแบบของ Cyber Knowledge เช่นทำเป็น E-book หรือจัดทำเป็นรูปแบบ PDF , Word แล้วดำเนินการเผยแพร่ไปในเครื่องมือต่างๆที่มีอยู่ในโลกไซเบอร์แล้ว ความรู้ในหนังสือฉบับนั้นก็จะสามารถแบ่งปันให้แก่ผู้คนได้อย่างมหาศาล
ปัจจุบัน การจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ หรือการพยายามที่จะสร้างความรู้ในรูปของ Cyber Knowledge ของคนไทย มีจำนวนน้อยมาก เท่าที่สังเกตเป็นการส่วนตัวพบว่าอาจจะมาจากสาเหตุหลายประการ ดังนี้
เครื่องมือในโลกไซเบอร์ทุกวันนี้ มันทันสมัยมากและมันติดตัวอยู่กับคนตลอดเวลา อย่างเช่น โทรศัพท์มือถือ ที่สามารถทำได้สารพัดเรื่อง เช่น รับ-ส่งอีเมล์ ข้อความ ถ่ายภาพ ถ่ายคลิบวีดีโอ เชื่อมโยงไปยังเครือข่ายสังคมออนไลน์ (Social Network) จัดการสื่อต่างๆ (Social Media) ได้อย่างมีประสิทธิภาพ
แต่หากเรามองในสังคมส่วนใหญ่ของไทยในปัจจุบัน โดยเฉพาะในหมู่บรรดา เด็กนักเรียน นักศึกษา เยาวชน และวัยรุ่น แล้ว ลองสังเกตว่าข้อมูลที่มีอยู่ในโลกไซเบอร์ ส่วนใหญ่ เด็กเหล่านั้นนำความรู้มาใช้ หรือ นำความไร้สาระมาใช้ และ ใครจะตอบได้ว่า ความรู้ที่ปลิวว่อนอยู่ในโลกไซเบอร์นั้น มีความรู้หรือความไร้สาระมากกว่ากัน ดังนั้น การจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ จึงเป็นสิ่งสำคัญที่เราควรจะสร้างความรู้ให้มากกว่าความไร้สาระ
"ทำอย่างไรจะให้เด็กและเยาวชนของเรา รู้จักไช้ FaceBook , Hi5, Twitter, MSN อย่างมีสาระมากกว่าความไร้สาระ" นี่ก็คือส่วนหนึ่งที่น่าจะมีการจัดการความรู้ในโลกไซเบอร์ (Cyber Knowledge Management-CKM) แต่จะทำอย่างไรนั้น...ก็คงต้องคิดกันต่อไป...
ร่วมกันนะครับ
แล้วเราจะได้ใช้ไซเบอร์ให้เกิดประโยชน์
ในการเรียนรู้นะครับ
สวัสดีค่ะ คุณรัตน์นรี
เปิดประเด็นชวนคุยได้น่าสนใจมากๆ ค่ะ
แนวทางหนึ่งที่น่าสนใจ ปรางมองว่าแนวทางการส่งเสริมให้การอ่านหนังสือค่ะ โดยช่วงหลายปีที่ผ่านมาสร้างกระแสได้ดีเลยทีเดียว
หากเราช่วยกันสร้างกระแสและเผยแพร่การใช้เครื่องมือ social media อย่างเหมาะสมและส่งเสริมการแลกเปลี่ยนเรียนรู้ ซึ่งจะเป็นเครื่องมือที่ทรงประสิทธิภาพต่อการจัดการความรู้อย่างมากเลยค่ะ
เมื่อโลกมันเปลี่ยนไป ;)...