กฏ กติกา เบื้องต้น สำหรับคนเล่นหมากรุกไทย

ที่มา http://www.thaibg.com/template.php?CenterFile=thaichess_rule.html&Title=Thai%20Chess%20Rule

กระดานหมากรุกไทย
ขนาด	8x8 ช่อง
ลักษณะ	อาจมีการสลับสีเหมือนกระดานหมากรุกสากล หรือไม่มีก็ได้

 

เริ่มต้นเกมส์
การจัดหมาก	วางตัวหมากไว้ตรงกลางช่องโดยแถวแรกเรียงดังนี้ เรือ,ม้า, โคน, ขุน, เม็ด, โคน, ม้า, เรือ และวางเบี้ยไว้แถวที่ 3 ของกระดาน ดังรูป

 

ตัวหมากรุกไทย
ตัวหมาก	การเดิน	รูปการเดิน
ขุน	สามารถเดินได้ 8 ช่องรอบตัว แต่ไม่สามารถเดินเข้าไปในตากินของฝ่ายตรงข้ามได้
โคน	เดินได้ 4 ช่องในแนวทแยงและช่องตรงหน้าอีก 1 ช่อง
เม็ด	เดินได้ 4 ช่องรอบตัวในแนวทแยง
ม้า	เดินเป็นรูปตัว L สามารถเดินข้ามตัวหมากอื่นได้
เรือ	เดินได้ 4 ทิศรอบตัว ในแนวตั้งหรือแนวนอน
เบี้ย	-เดินได้ 1 ช่องด้านหน้า -เวลากิน กินเฉียง - เมื่อเดินไป  ถึงแถวที่เบี้ยฝ่ายตรงข้ามตั้งตอนเริ่มเกม  เบี้ยจะเปลี่ยนเป็นเบี้ยหงาย ซึ่งสามารถเดินได้เหมือนเม็ด ทุกประการ

 

การแพ้-ชนะ
ขุนรุกจน	ฝ่ายไล่เดินเข้ารุก(การขู่ว่าจะกินขุน) แล้ว 1. ฝ่ายหนีไม่สามารถหนีขุน ให้พ้นตากินของฝ่ายไล่ได้ 2. ฝ่ายหนีไม่สามารถป้องกันขุน จากตารุกของฝ่ายไล่ได้ (กรณีใช้เรือรุก) 3. ฝ่ายหนีไม่สามารถกินตัวรุก(ที่ขู่ว่าจะกินขุน)
หมดเวลา	เมื่อฝ่ายหนึ่งไม่สามารถควบคุมเวลาของตนได้ เป็นฝ่ายแพ้

 

การเสมอ
เข้าตาอับ	เมื่อฝ่ายหนึ่ง ไม่มีตาเดินที่สามารถจะเดินได้ หรือถ้าเดินแล้วจะถูกกินขุน
เดินซ้ำ, รุกล้อ	ถ้ารูปของตัวหมากบนกระดาน มีตำแหน่งซ้ำกันถึง 3 ครั้ง 3 ครา โดยไม่จำเป็นที่จะต้องเป็นตาเดินติดต่อ
นับครบ	เมื่อมีการนับศักดิ์กระดาน หรือศักดิ์หมากแล้วฝ่ายหนีสามารถหนีรอดได้ นับครบถ้วนตามกฏ

 

การนับศักดิ์หมาก
กฎ	เมื่อฝ่ายที่ขอนับมีเหลือเพียงขุนตัวเดียว และฝ่ายไล่ไม่เหลือเบี้ยคว่ำ ให้เริ่มนับโดยดูศักดิ์หมากของฝ่ายไล่ โดยเมื่อนับไปถึงตาสุดท้ายแล้วฝ่ายไล่ไม่สามารถรุกจน ให้ถือว่าเสมอ การเริ่มนับ โดยนับตัวหมากที่เหลือทั้งกระดานทั้งสองฝ่าย แล้วเริ่มที่เลขถัดไป เช่นเหลือทั้งหมด 4 ตัว ก็ให้เริ่มนับขึ้นต้นที่ 5 โดยการเลือกนับศักดิ์หมาก เป็นสิทธิ์ของฝ่ายหนีที่จะเลือกศักดิ์ที่น้อย
ไม่มีม้า,โคน,เรือ	นับ 64
ม้า	1 ตัว นับ 64 2 ตัว นับ 32
โคน	1 ตัว นับ 44 2 ตัว นับ 22
เรือ	1 ตัว นับ 16 2 ตัว นับ 8

 

การนับศักดิ์กระดาน
กฎ	เมื่อฝ่ายที่ขอนับเหลือหมากเป็นรอง แต่ไม่ได้เหลือขุนตัวเดียว และทั้งสองฝ่ายไม่เหลือเบี้ยคว่ำ ให้เริ่มนับโดยขึ้นต้นที่ 1 เสมอ และนับไปจนถึง 64 ถ้าตาสุดท้ายยังไม่จน ให้ถือว่าเสมอกัน

ข้อชวนคิด ผู้ขอนับศักดิ์คือฝ่ายรอง (และต้องมีหมากเป็นรองด้วย)

1 เมื่อฝ่ายรองขอนับศักดิ์หมากแสดงว่าต้องขอเสมอ หากเล่นต่อไปดันชนะก็ต้องถือว่าเสมอ

2 การนับศักดิ์หมากยึดถือตามศักดิ์หมากใหญ่ แต่กรณีเหลือโคน1 ม้า 2 ควรจะนับ 32(โคน 1 ตัวนับ 44 ม้า 2 ตัว นับ32)

3 การนับศักดิ์กระดานสมมุตว่าเมื่ิอนับไปได้ถึง50 ฝ่ายรองโดนกินหมากอื่นเหลือขุนตัวเดียว ก็ให้เลือกเอาเองนับต่อไปหรือนับใหม่จะเร็วกว่ากัน(นับต่ออีก14 ถ้านับใหม่ให้รวมหมากทุกตัวแล้วนับถึง16)

4 การนับหมากทั้งหมดมีสิทธิ์จะนับรวมกันได้ไม่เกิน 64 เท่านั้น ยกเว้นผู้เล่นฝ่ายรองเซ่อเองนับ 2 รอบเกิน 64

[บิว]

ขอบคุณ มาก ค่ะ ^_____^

[ธรัช]

เนื่องด้วยผมเป็นนักศึกษา คณะสถาปัตยกรรมศาสตร์ มหาวิทยาลัยศิลปากร กำลังทำเตรียมวิทยานิพนธ์

ในหัวข้อ "หมากรุกไทยสถาน" สถานที่สำหรับหมากรุกไทย เพื่อส่งเสริมให้วงการหมากรุกไทยมีศูนย์กลาง

ในการรวมตัว พัฒนา สำหรับการยกระดับวงการ ด้วยผมอยากได้ความเห็นของอาจารย์ว่า ถ้ามันมีที่แบบนี้เกิดขึ้น

อาจารย์อยากให้มีกิจกรรม หรือมีอะไรในโครงการนี้บ้างครับ

(ผมก็ชอบเล่นหมากรุกไทยมาแต่เด็กๆและอยากให้วงการนี้แข็งแรง) จะขอบพระคุณมากๆครับ และถ้าอาจารย์สนใจ

อยากจะให้ข้อมูลอะไรบางอย่างเพิ่มเติม ให้ติดต่อผมมาที่ 083-716-9854 ครับ โดยผมหวังว่าวิทยานิพนธ์จากคนตัวเล็กๆ

คนหนึ่ง จะสามารถเป็นส่วนช่วยกระตุ้นวงการหมากรุกไทยที่ผมรักได้ครับ ขอขอบพระคุณไว้ ณที่นี้ครับ

[นายชลิต ภักดีมั่น]

ขอบคุณสำหรับเนื้อหาความรู้คับ

[qabqus]

ขอบคุณครับ..สำหรับ เนื้อหา

[[email protected]]

หนูชื่นชอบกระทู้ของอาจารย์มากๆค่ะ ให้ความรู้โดยหวังให้หมากรุกไทยอยู่ยั้งยืนยง ไม่ใช่เชิงพาณิชย์ หนูกำลังจะจัดนิทรรศการให้ความรู้บริดจ์และเกมกระดาน ขออนุญานำข้อมูลอาจารย์ไปเป็นอ้างอิงนะคะ