เพลงลูกกรุงลูกทุ่งที่ดัดแปลงทำนองมาจากเพลงแขกขาว


มีการดัดแปลงทำนองเพลงแขกขาว ๒ ชั้น เป็นเพลงลูกกรุงลูกทุ่งเท่าที่รวบรวมได้จำนวน ๔ เพลง

เพลงแขกขาวอัตราจังหวะ ๒ ชั้น เป็นเพลงประเภทหน้าทับปรบไก่ มี ๒ ท่อน ท่อนละ ๔ จังหวะ หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) แต่งเพลงแขกขาว ๒ ชั้นให้ปี่พาทย์วงสวนกุหลาบของสมเด็จพระเจ้าบรมวงศ์เธอ เจ้าฟ้าอัษฎางค์เดชาวุธ กรมหลวงนครราชสีมา ใช้ร้องและบรรเลงแทรกในตับนางลอยแทนเพลงจีนขิมเล็กเมื่อ พ.ศ.๒๔๖๔ ต่อมาเมื่อ พ.ศ.๒๔๗๓ หลวงประดิษฐ์ไพเราะ (ศร ศิลปบรรเลง) จึงได้แต่งขยายเพลงแขกขาว ๒ ชั้นขึ้นเป็นอัตรา ๓ ชั้น และตัดลงเป็นชั้นเดียว จนครบเป็นเพลงเถา (เพลงเถาเป็นเพลงไทยเดิมอัตราจังหวะ ๓ ชั้น ๒ ชั้น และชั้นเดียวบรรเลงติดต่อกันตามลำดับ โดยอัตราจังหวะ ๓ ชั้นมีความยาวของทำนองเพลงเป็น ๒ เท่าของอัตราจังหวะ ๒ ชั้น อัตราจังหวะ ๒ ชั้นมีความยาวเป็น ๒ เท่าของอัตราจังหวะชั้นเดียว และมีทำนองที่เป็นเสียงหลักหรือลูกตกเหมือนกันทุกอัตราจังหวะ)

 

ทำนองเพลงแขกขาว ๒ ชั้น

ท่อน ๑  

---ร

---ม

---ฟ

---ซ

-ฟมร

----

ซดรม

รมฟซ

----

----

ซดรม

รมฟซ

ลซฟม

รมฟซ

ลซฟซ

ลทซล

----

----

ทลซด

-ทล-

ทลซด

-ทล-

ทลซล

ซฟมฟ

----

ซฟมร

มดมร

-ม-ฟ

--ซล

ซฟมซ

ฟมรฟ

มรดร

ท่อน ๒

---ซ

ลทดร

----

มรดล

--ดซ

--ดล

--ซล

ซฟมร

----

รมฟซ

ลซฟซ

-ล-ร

----

รมฟซ

ลซฟซ

ลทซล

----

ลทลล

ลทลล

ลทลล

ลลดซ

ลด--

ลรดล

ซฟ--

----

ซฟมร

มดมร

ฟมซฟ

--ซล

ซฟมซ

ฟมรฟ

มรดร

 

มีการดัดแปลงทำนองเพลงแขกขาว ๒ ชั้น เป็นเพลงลูกกรุงลูกทุ่งเท่าที่รวบรวมได้ในเวลานี้จำนวน ๔ เพลง คือ

(๑) เพลงอิเหนารำพึง คำร้อง/ทำนอง ไสล ไกรเลิศ เพลงนี้ตอนจบของเพลงยังนำเอาเพลงลูกหมดสำเนียงแขกตามแบบแผนของเพลงไทยมาลงจบด้วย

“รูปทรงวงพักตร์ลักขณา บุษบานารี แม่งามเทียบเทวี หญิงใดใครเปรียบไม่มี สตรีศรีสุดา ไฉไลเลิศลักษณ์ลาวัณย์ พริ้งเพริดเฉิดโฉมโนมพรรณ สุดสรรพรรณนา พักตร์ปลั่งเหมือนดั่งจันทรา จะเย้ยองค์อุมา เทพธิดาให้อาย

งามพร้อมมารยาท เลิศพิลาสนวยนาดเยื้องกราย เนตรเจ้างามเหลือเหมือนดังแม่นางเนื้อทราย เมื่อสบตาชายโฉมงามแม่อายชะม้ายมา วิตกอกอิเหนา ทุกวันเศร้าวิญญาณ์ รำพึงถึงบุษบา หลงรักเป็นหนักหนา ดวงยิหวาเจ้าเอย

โอ้ยอดชีวันกัลยา บุษบาน่าเชย เจ้าอย่าโกรธเคืองเลย โฉมตรูเป็นคู่ชมเชย แม่เอยเคยเมตตา เสียแรงใฝ่ฝันรัญจวน หัวอกพี่ช้ำคร่ำครวญ นวลน้องไม่เวทนา ง้องอนอ้อนวอนแก้วตา นงนุชบุษบา กรุณาอย่าอาย

แรงฤทธิ์พิศวาส ไม่สามารถตัดรักหักไม่คลาย โอ้แม่รูปงามรักจริงยิ่งความเสียดาย พี่เองกลับกลายหมายปองรูปทองน้องชม น้อยบุญวาสนาช้ำอุราตรอมตรม วิตกหัวอกระบม อิเหนาเศร้าระทมให้พี่ชมเถิดเอย”

(๒) เพลงลูกสาวพ่อขุน (เป็นเพลงที่มีมานานแล้ว เป็นคนละเพลงกับเพลงลูกสาวพ่อขุนของอันดาที่แต่งขึ้นภายหลัง) ยังไม่มีข้อมูลผู้แต่ง

“โอ้ลูกสาวพ่อขุน ช่างละไมละมุน บุญแล้วที่มาเจอ เจอะเธอที่ราม น้องงามเพียบพร้อมทั้งกาย ขวัญใจเพียบพร้อมวิชา เธอจ๋าพี่ใคร่อยากถาม แม้นเธอไม่มีเพื่อนผู้ชายคอยตาม พี่นี้ก็เรียนอยู่ราม ขอติดตามเธอร่ำไป

มารักกันดีกว่า โลกคงโสภา ชีวิตชีวาสดใส แต่เรื่องการเรียน เราไม่เคยแหนงหน่าย จบปีสุดท้าย ถือเทียนธูปไป เพื่อขอขมา ขอพรพ่อขุน ให้สองเราชื่นชีวา ให้รักกัน ตราบสิ้นดินฟ้า สุขใดจะหา เทียบรักสองเราเล่าเอย”

(๓) เพลงนางฟ้ายังอาย คำร้อง/ทำนอง ชลธี ธารทอง

“โอ้ยอดกัลยา เจ้าเกิดมาจากไหน จึงผุดผาดบาดใจ งามยิ่งกว่านางใด ทั่วในแผ่นผืนโลกา
หรือเจ้าหลบหนีองค์อินทร์ ไม่ถวิลไยดี หลบลี้หนีเทวดา แล้วมาหลงเพลินเดินอยู่ในโลกา
มนุษย์เลยนอนผวานึกว่านางฟ้าลงมาให้ชม

งามล้ำเหนือคำจะอ้าง ปากคอคิ้วคางตาหูแลดูเหมาะสม อกตึงผึ่งผายยั่วให้ชายหมายชม
บัวตูมเต่งตึงเหมือนมีใครกลึงให้สองเต้ากลม ยามไหวสะเทือนสะท้านทั้งกายใจหายทุกครา
ทำไมถึงงามหนักหนา นางฟ้ายังไม่กล้าข่ม สร้างบุญอันใดถึงได้จ้ามาน่าชม เพียงแม้แต่ปลายเส้นผม ถ้าได้ชมคงนึกว่าบุญ”

(๔) เพลงกระจกส่องใจ ชลธี ธารทอง แต่ง

 

วิพล นาคพันธ์

๖ มีนาคม ๒๕๕๔

อ่านบันทึกข่าวสารของวิพล นาคพันธ์ ได้ที่ http://gotoknow.org/blog/wiphon/toc

หมายเลขบันทึก: 429830เขียนเมื่อ 6 มีนาคม 2011 22:40 น. ()แก้ไขเมื่อ 21 มิถุนายน 2012 02:40 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-ไม่ดัดแปลงจำนวนที่อ่านจำนวนที่อ่าน:


ความเห็น (0)

ไม่มีความเห็น

พบปัญหาการใช้งานกรุณาแจ้ง LINE ID @gotoknow
ClassStart
ระบบจัดการการเรียนการสอนผ่านอินเทอร์เน็ต
ทั้งเว็บทั้งแอปใช้งานฟรี
ClassStart Books
โครงการหนังสือจากคลาสสตาร์ท