รู้จัก...บ้านเรียน
บ้านเรียน
(Home School) คือ...
- การจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว ตามสิทธิที่บัญญัติไว้ในมาตรา ๑๒ ของ พรบ.การการศึกษาแห่งชาติ พ.ศ.๒๕๔๐ และฉบับแก้ไขเพิ่มเติม (ฉบับที่ ๒) พ.ศ. ๒๕๔๕ โดยมี กฎกระทรวงว่าด้วยสิทธิในการจัดการศึกษาขั้นพื้นฐานโดยครอบครัว พ.ศ. ๒๕๔๗ เป็นกรอบแนวทางในการดำเนินการ
- พ่อ-แม่ (หรือผู้ปกครองตามประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์) เป็นผู้จัดการศึกษาให้แก่บุตรหลาน
- สังกัด สพฐ. โดย สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาประถมศึกษา (สพป.) ที่ครอบครัวมีภูมิลำเนาอยู่ (ตามทะเบียนบ้าน หรือที่พักอาศัยเป็นประจำอยู่ในปัจจุบัน) หรือลงทะเบียนกับสถานศึกษา อาทิ โรงเรียนหมู่บ้านเด็ก
สาเหตุ...ที่ต้องมาเป็นบ้านเรียน
• เป็นความประสงค์ของครอบครัว/ตัวผู้เรียนเอง อาจด้วย...
- เชื่อมั่นในการพัฒนาศักยภาพตามความสนใจของผู้เรียน
- วิถีชีวิต ทัศนะ/ความเชื่อ-ศาสนา
- ความกังวลในบางประเด็น อาทิ ความปลอดภัย
- ความไม่เชื่อมั่นต่อระบบการศึกษากระแสหลัก
- ฯลฯ
• มีเหตุจำเป็น... เช่น
- ตัวเด็กมีความพิเศษ/ปัญหา
- บ้านอยู่ห่างไกล/เดินทางลำบาก
- ครอบครัวต้องเดินทาง/ย้ายภูมิลำเนาบ่อย
บ้านเรียน และ โรงเรียน
สิ่งที่ เหมือน กัน
...มีสถานะ/บทบาท เป็นสถานที่จัดการเรียนรู้ เพื่อพัฒนาศักยภาพของผู้เรียน
สิ่งที่ ต่าง กัน
...จำนวนผู้เรียน – ผู้สอน
...การบริหารจัดการ
...รูปแบบการจัดการเรียนรู้
...การเข้าถึงคุณลักษณะเฉพาะของผู้เรียนเป็นรายบุคคล
ข้อจำกัดของการศึกษาในระบบ...
...“การปรับตัวท่ามกลางกระแสการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็วของสังคมยุคข้อมูล ข่าวสาร และเทคโนโลยี ในโลกสมัยใหม่”
ลักษณะของบ้านเรียน...
• หลุดพ้นจากข้อจำกัดของชั้นเรียนขนาดใหญ่
• สามารถเข้าถึง/ตอบสนองผู้เรียนเป็นรายบุคคล
• มีแผนการจัดการศึกษาเฉพาะ เป็นกรอบ/แนวทางในการดำเนินการ
• พ่อ-แม่ เป็นผู้จัดการศึกษา โดยมีผู้เรียนเป็นศูนย์กลาง
• มีความหลากหลายและยืดหยุ่นสูง ทั้งการเรียนรู้และการประเมินผล
• บูรณาการกระบวนการเรียนรู้ ความรู้-วิถีชีวิต-การบ่มเพาะด้านจิตใจ
จุดร่วม...ในความหลากหลายของบ้านเรียน
• “มีสุข – ดี – เก่ง” เป็นเป้าหมาย.. .
• ยึดผู้เรียนเป็นสำคัญ...
• มีความหลากหลาย และยืดหยุ่น...
ข้อมูลบ้านเรียน (ในเครือข่ายฯ) ปีการศึกษา ๒๕๕๓
•จังหวัดเชียงใหม่ จำนวน ๑๓ บ้านเรียน จำนวนผู้เรียน ๑๒ คน + ๒ บ้านเรียนกลุ่ม**
(ปี ๒๕๕๔ คาดว่าจะเพิ่มขึ้นอีก ๔ บ้านเรียน ผู้เรียนเพิ่ม ๑๐ คน)
•จังหวัดเชียงราย จำนวน ๑ บ้านเรียน จำนวนผู้เรียน ๑ คน
•จังหวัดแม่ฮ่องสอน จำนวน ๑ บ้านเรียน จำนวนผู้เรียน ๑ บ้านเรียนกลุ่ม**
•จังหวัดเชียงลำพูน จำนวน ๑ บ้านเรียน จำนวนผู้เรียน ๑ คน
เด็กบ้านเรียนจะขาดทักษะทางสังคมหรือไม่ ?
...บ้านเรียน ≠ อยู่แต่บ้าน, เรียนแต่กับพ่อ/แม่
…ความแตกต่างและหลากหลายของแนวทางและรูปแบบการจัดการเรียนการรู้แต่ละบ้านเรียน น่าจะตอบถามนี้ได้ดี...
...เรื่องรูปแบบ-กิจกรรมการเรียนรู้-ผลงานของเด็กบ้านเรียน ขอติดไว้ก่อน (คงต้องขอทยอยมานำเสนอ) หรือหากมีโอกาส ขอเชิญชวนไปสัมผัสได้ในงาน "กาดผญา : การศึกษาทางเลือก" ณ โฮงเฮียนสืบสานภูมิปัญญาล้านนา เชียงใหม่ ในวันที่ ๔-๕ ก.พ. ๔๕ นี้ครับ
ความเห็น (9)
ขอปรึกษาหน่อยครับ...
- นิทรรศการในงานกาดผญา (ซุ้มบ้านเรียน) ในส่วนของการสร้างความเข้าใจเรื่องบ้านเรียนและข้อมูลเบื้องต้นเราใช้เนื้อหาตามบันทึกนี้เลย... หรือควรแก้ไข/ปรับปรุง/เพิ่มเติม ส่วนใดบ้าง..
- ส่วนที่ว่านี้.. พริ้นเอาท์ ไปตัดแปะเลยดีไหม (เพราะคงไม่สนุกที่จะเขียน)
- ถ้าพริ้นเอาท์ เครื่องผมทำได้ขนาด A4 ... พอได้ไหมครับ
- รบกวนขอคำปรึกษาเพื่อดำเนินการต่อ...ขอรับผม
ตรงเหตุที่ให้มาเป็นบ้านเรียน อยากให้ดูเป็นเชิงบวกมากกว่านี้ครับ
เริ่มจาก ความประสงค์ ก่อน ความจำเป็นดีไหมครับ
ยกเริื่อง วิถีชีวิต กับ ความเชื่อมั่นในศักยภาพของเด็กมาเป็นตัวนำ ที่เหลือเหมือนเดิม
แล้วข้อสองค่อยเป็นเหตุจำเป็น
ส่วนตัวบทความ ตัดแปะเลยน่าจะดีแล้วครับ อาจจะพิมพ์ให้ออกสีสันสดใสหน่อย
ขอบคุณครับ...พ่อโจ้
ได้แก้ไขปรับเปลี่ยนบันทึกตามข้อแนะนำแล้ว
หากคาดเคลื่อนไปประการได้...ช่วยทักท้วงด้วยครับ
** ยินดี และ รอคอย ทุกความคิดเห็นอยู่ครับ...**
อยู่เชียงใหม่ค่ะ อยากจัดบ้านเรียนให้ลูกในชั้น ประถมค่ะ อยากจะเข้ากลุ่มมากแต่ไม่รู้เข้าได้อย่างไร ติดต่อใครคะ
สวัสดีครับคุณหทัย
กลุ่มบ้านเรียนในเชียงใหม่ เกาะกลุ่มกันหลวมๆ ทำกิจกรรม-แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเป็นระยะๆ กลุ่มใหญ่บ้าง กลุ่มย่อยบ้าง ตามความสะดวก และความสนใจของเด็ก-ครอบครัว ไม่มีโครงสร้าง/แบบแผนที่ชัดเจน คุยผ่านครอบครัวไหนก็ได้ครับ... ผ่านบล็อกนี้ หรือครอบครัวก้านตองก็ได้
ว่าแต่ลูกคุณหทัยอยู่ชั้นไหนแล้วครับ สนใจ/อยากแลกเปลี่ยนเรื่องใด รบกวนขอรายละเอียดหน่อยครับ จะได้แนะนำครอบครัวบ้านเรียนที่สนใจในแนวๆ เดียวกันได้
ลูกอยู่ประถม 4 ค่ะอยากให้เรียนแบบโฮมสคูลแต่ไม่รู้จะให้เรียนที่ใหนอยูลำพูนค่ะขอคำแนะนำด่่วนตอนนี้กำลังมีปัญหาอย่างแรง ขอบคุณค่ะ
สวัสดีครับคุณษา..
โฮมสคูล หรือที่เราเรียกแบบไทยๆ ว่า "บ้านเรียน" นั้นเป็นรูปแบบการจัดการศึกษาให้ลูกหลานโดยครอบครัว (พ่อแม่ปู่ย่าตายาย...) โดยมีกฎหมายรองรับ พ่อแม่มีฐานะเป็นผู้จัดการศึกษา จะสอนเองหรือจัดหาครูมาสอน หรือพาลูกไปเรียนอย่างไรก็แล้วแต่ครอบครัววางแผน... ส่วนใหญ่ก็ใช้บ้านเป็นฐานการศึกษาหลัก พาออกไปเรียนเพิ่มเติมในส่วนที่ลูกสนใจแต่พ่อแม่ไม่ถนัด/มีผู้สอนที่เหมาะสมกว่า กลุ่มแถวๆ ภาคเหนือเรามีการเจอะเจอนัดทำกิจกรรม-แลกเปลี่ยนเรียนรู้กันเป็นระยะๆ เด็กๆ ก็มีกลุ่มกิจกรรม/เรียนร่วมกัน ... ลำพูนเขต 1 ก็มีครอบครัวบ้านเรียนอยู่ ลูกอยู่ ม.2 แล้ว
ไม่ค่อยแน่ใจนัก..กับคำถามว่าไม่รู้จะให้เรียนที่ไหน... ช่วยขยายความ หรือขอรายละเอียดเพิ่มเติมหน่อยครับ จะได้พยายามตอบให้ตรงประเด็นครับ
สวัสดีค่ะ ดิฉันมีความสนใจที่จะให้ลูกเรียนแบบhomeschoolมากค่ะ ตอนนี้ลูกอายุเกือบสามขวบ ต้องเริ่มยังไงคะ ก่อนอื่นต้องไปยื่นเรื่องอะไรยังไงตอนลูกกี่ขวบคะ ขอบคุณมากค่ะ
สวัสดีครับ คุณลักคณา... การศึกษาภาคบังคับของบ้านเราเริ่มที่ชั้น ประถม.1 ถึง มัธยม 3 .... นั่นคือ ช่วงปฐมวัย/อนุบาล คุณพ่อคุณแม่ที่ประสงค์จะจัดการศึกษาให้ลูกเองสามารถทำได้เลย ไม่ต้องขออนุญาตหรือจดทะบียนใดๆ จนถึงเกณฑ์เข้า ป.1 ค่อยไปจดทะเบียน การเข้าใจว่าต้องส่งลูกเข้าเรียนตั้งแต่ชั้นอนุบาลนั้น คงเป็นเพราะความเคยชินของผู้คนส่วนใหญ่ในสังคมบ้านเราครับ แต่หากครอบครัวมีความประสงค์จะขอจดทะเบียนในช่วงปฐมวัย (อนุบาล) ก็สามารถยื่นเรื่องกับทางสำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาฯ ในภูมิลำนาที่เราอาศัยอยู่ได้ครับ (ป.1 ก็เช่นกันครับ) .... แต่อาจต้องรอให้น้องมีอายุครบ 4 ปี เพราะโรงเรียนของรัฐ มีแค่อนุบาล 1-2 ไม่ได้มี 1-2 -3 แบบโรงเรียนเอกชน.... ส่วนแนวทางการจัดการศึกษา คาดว่าคุณแม่น่าจะมีอยู่ในใจแล้ว.... หากมีโอกาสคงได้พูดคุยกันในโอกาสต่อๆ ไป ยินดีที่ได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ครับ