อภิณหปัจจเวกขณ์

     วันนี้ตอนเย็นผมได้ไปงานพระราชทานเพลิงศพคุณแม่สมพงษ์  เครือคล้าย มารดาของอาจารย์วิศา่ล  เครือคล้าย อดีตคณะบดีคณะครุศาสตร์  มหาวิทยาลัยราชภัฏวไลยอลงกรณ์ ในพระบรมราชูปถัมภ์ ที่วัดชลประทานรังสฤษฏ์ ซึ่งผมรู้จักกับคุณครูนพวรรณ  เครือคล้าย น้องสาวของอาจารย์วิศาล เจ้าภาพได้แจกของชำร่วยแก่ผู้มางาน 5 อย่างได้แก่ DVD แทนคำขอบคุณ  หนังสือคุณแม่สมพงษ์ ...ชีวิตงามในความทรงจำ หนังสือหลักชาวพุทธ  พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม ทั้งหมดบรรจุอยู่ในถุงผ้าลดโลกร้อน ที่มีข้อความว่า คืนสู่ธรรมชาติ ดิน น้ำ ลม ไฟ

     ผมได้นั่งอ่าน พจนานุกรมพุทธศาสตร์ ฉบับประมวลธรรม พบหลักธรรมที่(247)หน้า  180 ชื่ออภิณหปัจจเวกขณ์ 5  เป็นข้อเตือนใจได้อย่างดีจึงนำมาฝากท่านผู้อ่านทุกท่านครับ

[247] อภิณหปัจจเวกขณ์ 5 (ข้อที่สตรีก็ตาม บุรุษก็ตาม คฤหัสถ์ก็ตาม บรรพชิตก็ตาม ควรพิจารณาเนืองๆ — ideas to be constantly reviewed; facts which should be again and again contemplated)

       1. ชราธัมมตา (ควรพิจารณาเนืองๆ ว่า เรามีความแก่เป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความแก่ไปได้ — He should again and again contemplate: I am subject to decay and I cannot escape it.)

       2. พยาธิธัมมตา (ควรพิจารณาเนืองๆ ว่า เรามีความเจ็บป่วยเป็นธรรมดา ไมล่วงพ้นความเจ็บป่วยไปได้ — I am subject to disease and I cannot escape it.)

       3. มรณธัมมตา (ควรพิจารณาเนืองๆ ว่า เรามีความตายเป็นธรรมดา ไม่ล่วงพ้นความตายไปได้ — I am subject to death and I cannot escape it.)

       4. ปิยวินาภาวตา (ควรพิจารณาเนืองๆ ว่า เราจักต้องมีความพลัดพรากจากของรักของชอบใจทั้งสิ้น — There will be division and separation from all that are dear to me and beloved.)

       5. กัมมัสสกตา (ควรพิจารณาเนืองๆ ว่า เรามีกรรมเป็นของตน เราทำกรรมใด ดีก็ตาม ชั่วก็ตาม จักต้องเป็นทายาท ของกรรมนั้น — I am owner of my deed, whatever deed I do, whether good or bad, I shall become heir to it.)

       ข้อที่ควรพิจารณาเนืองๆ 5 อย่างนี้ มีวัตถุประสงค์เพื่อละสาเหตุต่างๆ มี ความมัวเมา เป็นต้น ที่ทำให้สัตว์ทั้งหลายตกอยู่ในความประมาท และประพฤติทุจริตทางไตรทวาร กล่าวคือ :-

       ข้อ 1 เป็นเหตุละหรือบรรเทาความเมาในความเป็นหนุ่มสาวหรือความเยาว์วัย

       ข้อ 2 เป็นเหตุละหรือบรรเทาความเมาในความไม่มีโรค คือ ความแข็งแรงมีสุขภาพดี

       ข้อ 3 เป็นเหตุละหรือบรรเทาความเมาในชีวิต

       ข้อ 4 เป็นเหตุละหรือบรรเทาความยึดติดผูกพันในของรักทั้งหลาย

       ข้อ 5 เป็นเหตุละหรือบรรเทาความทุจริตต่างๆ โดยตรง