เด็กพิเศษ

เด็กพิเศษ (Special Child) เริ่มเป็นคำที่คุ้นหูมากขึ้นในปัจจุบัน หลายคนอาจสงสัยว่าพวกเขาคือใคร และเด็กแบบไหนหรือที่เป็นเด็กพิเศษ เด็กกลุ่มนี้มีความสำคัญอย่างไร

เด็กพิเศษ เริ่มได้รับความสนใจ และการดูแลช่วยเหลืออย่างจริงจัง มาเมื่อไม่นานนี้ ทั้งๆ ที่เด็กกลุ่มนี้มีมานานแล้ว เมื่อกล่าวถึงเด็กพิเศษ แต่ละคนก็มักมีความเข้าใจที่แตกต่างกันไป บางคนนึกถึงเด็กที่มีความสามารถพิเศษ บางคนนึกถึงเด็กที่มีความบกพร่อง

เด็กพิเศษ มาจากคำเต็มว่า “เด็กที่มีความต้องการพิเศษ” หมายถึงเด็กกลุ่มที่จำเป็นต้องได้รับการดูแล ช่วยเหลือเป็นพิเศษ เพิ่มเติมจากวิธีการตามปกติ ทั้งในด้าน การใช้ชีวิตประจำวัน การเรียนรู้ และการเข้าสังคม เพื่อให้เด็กได้รับการพัฒนาเต็มตามศักยภาพของเขาเอง โดยออกแบบการดูแล ช่วยเหลือเด็ก ตามลักษณะความจำเป็น และความต้องการของเด็กแต่ละคน

เด็กพิเศษ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มหลัก ดังนี้

1. เด็กที่มีความสามารถพิเศษ

2. เด็กที่มีความบกพร่อง

3. เด็กยากจนและด้อยโอกาส

เด็กแต่ละกลุ่ม มีความจำเป็นต้องได้รับการดูแลช่วยเหลือเป็นพิเศษเหมือนกัน แต่ด้วยวิธีการที่แตกต่างกัน ตามความเหมาะสมของเด็กแต่ละกลุ่ม แต่ละคน ในบทความนี้จะกล่าวถึงขอบเขตของเด็กพิเศษ แต่ละกลุ่มว่าเป็นอย่างไร เพื่อให้เกิดความเข้าใจที่ตรงกัน

1 ) เด็กที่มีความสามารถพิเศษ

เด็กกลุ่มนี้มักไม่ค่อยได้รับการดูแล ช่วยเหลืออย่างจริงจัง เนื่องจาก เรามักคิดว่าพวกเขาเก่งแล้ว สามารถเอาตัวรอดได้ บางครั้งกลับไปเพิ่มความกดดันให้มากยิ่งขึ้น เพราะคิดว่าพวกเขาน่าจะทำได้มากกว่าที่เป็นอยู่อีก วิธีการเรียนรู้ในแบบปกติทั่วไป ก็ไม่ตอบสนองความต้องการในเรียนรู้ของเด็ก ทำให้เกิดความเบื่อหน่าย ทำให้ความสามารถพิเศษที่มีอยู่ไม่ได้แสดงออกอย่างเต็มศักยภาพ

เด็กที่มีความสามารถพิเศษ แบ่งออกเป็น 3 กลุ่มย่อย ดังนี้

• เด็กที่มีระดับสติปัญญาสูง คือ กลุ่มเด็กที่มี ระดับสติปัญญา (IQ) ตั้งแต่ 130 ขึ้นไป

• เด็กที่มีความสามารถพิเศษเฉพาะด้าน อาจไม่ใช่เด็กที่มีระดับสติปัญญาสูง แต่มีความสามารถพิเศษเฉพาะด้านที่โดดเด่นกว่าคนอื่นในวัยเดียวกัน อาจเป็นด้าน คณิตศาสตร์ - ตรรกศาสตร์ การใช้ภาษา ศิลปะ ดนตรี กีฬา การแสดง ฯลฯ

• เด็กที่มีความคิดสร้างสรรค์

2) เด็กที่มีความบกพร่อง

มีการแบ่งหลายแบบ ในที่นี้จะยึดตามแนวทางของกระทรวงศึกษาธิการ ที่แบ่งออกเป็น 9 กลุ่ม ดังนี้

• เด็กที่มีความบกพร่องทางการมองเห็น

• เด็กที่มีความบกพร่องทางการได้ยิน

• เด็กที่มีความบกพร่องทางการสื่อสาร

• เด็กที่มีความบกพร่องทางร่างกาย และการเคลื่อนไหว

• เด็กที่มีความบกพร่องทางอารมณ์ และพฤติกรรม

• เด็กที่มีความบกพร่องทางสติปัญญา (Intellectual Disabilities)

• เด็กที่มีความบกพร่องทางการเรียนรู้ (Learning Disabilities)

• เด็กออทิสติก (รวมถึงความบกพร่องของพัฒนาการแบบรอบด้านอื่นๆ - PDDs)

• เด็กที่มีความพิการซ้อน

3 ) เด็กยากจนและด้อยโอกาส

คือเด็กที่อยู่ในครอบครัวที่มีฐานะยากจน ขาดแคลนปัจจัยที่จำเป็นในการเจริญเติบโต และการเรียนรู้ของเด็ก และรวมถึงกลุ่มเด็กที่ด้อยโอกาสทางการศึกษาจากสาเหตุอื่นๆ เช่น เด็กเร่ร่อน เด็กถูกใช้แรงงาน เด็กต่างด้าว ฯลฯ

เด็กกลุ่มต่างๆที่กล่าวถึง เป็นเด็กที่มีความต้องการพิเศษ ควรได้รับการดูแลเพิ่มเติมด้วยวิธีการพิเศษ ซึ่งต่างไปจากวิธีการตามปกติ เพื่อช่วยให้สามารถพัฒนาได้เต็มตามศักยภาพที่มีอยู่ได้ เพื่อให้มีสุขภาพกาย สุขภาพจิตที่ดี มีโอกาสทางการศึกษาที่เท่าเทียม และได้รับการยอมรับในสังคม

คำว่า "เด็กพิเศษ" ในปัจจุบันมักหมายถึง กลุ่มเด็กที่มีความบกพร่องเท่านั้น ส่วนเด็กที่มีความสามารถพิเศษ กับกลุ่มเด็กยากจนและด้อยโอกาส มักไม่ค่อยเรียกว่าเป็นเด็กพิเศษ

อิงแหล่งที่มา

ทวีศักดิ์ สิริรัตน์เรขา. เด็กพิเศษ. http://www.happyhomeclinic.com/sp01-specialchild.htm

[Boobpha]

ไม่ว่าเด็กที่มีความสามารถพิเศษ หรือเด็กกลุ่มที่จำเป็นต้องได้รับการดูแล ช่วยเหลือเป็นพิเศษ เพิ่มเติมจากวิธีการตามปกติ ก็ตามล้วนเป็นผู้ที่ต้องได้รับการดูแลอย่างเหมาะสมทั้งสิ้น

[Angel]

ขึ้นชื่อว่าเป็นเด็กควรจะได้รับการดูแลเอาใจใส่จากผู้ใหญ่ที่อยู่ข้างตัวเสมอ น่าเห็นใจเด็กทุกกลุ่มเลยเนอะ ไม่ว่าจะเป็นเด็กด้อยโอกาส เด็กที่บกพร่อง หรือเด็กที่มีความสามารถ เพราะทุกกล่มต่างก็เป็นเด็กซึ่งยังไม่มีวุฒิภาวะที่จะแยกแยะว่าอะไรเป็นปัญหาของตัว ผู้ใหญ่คนนี้เอาใจช่วยค่ะ

[ต้นแก้ว]

น้องน้อยหน่า ตัวมันเล็กอ่ะ พี่แก่แย้วพยายาม อ่านอยู่นะ แต่ตามันลายๆๆ เลยอ่านผิดบรรทัด ไปนิดหน่อยไม่ว่ากัน แต่ก็มีความรู้ดีนะ

[yuttana_p]

ที่โรงเรียนก็มีเป็นศูนย์ แต่น้องพวกนั้นเขาก็มีความสุข สนุกสนานดีเห็นใจพ่อแม่เขาจัง

[krutasainoi]

ดีมากเลยค่ะ

ทำให้เราเข้าใจเด็กมากขึ้นค่ะ

[นวลจันทร์]

เด็กทุกคนต้องได้รับการดูแลและคุ้มครองโดยสิทธิเด็กแต่เด็กพิเศษต้องได้รับการดูแลเป็นพิเศษกว่าคนอื่น เอาใจช่วยครูที่ดูแลเด็กเหล่านี้ ต้องเหนื่อยและใช้ความสามารถมากเลย ที่โรงเรียนก็มีค่ะแต่เป็นโรงเรียนที่เรียนร่วม บางครั้งการดูแลช่วยเหลือก็ยังไม่ประสบผลสำเร็เท่าที่ควร ต้องได้รับความร่วมือของทุกฝ่ายที่เกี่ยวข้องด้วยเนาะ