ความเพียรที่บริสุทธิ์

"ขอจงมีความเพียรที่บริสุทธิ์ ปัญญาที่เฉียบแหลม กำลังกายที่สมบูรณ์"

"พระมหาชนก" ฉบับพระราชนิพนธ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว เป็นหนึ่งในสิ่งที่น่าเทิดทูนและบูชา ได้อ่านแล้วน่าสนใจเลยนำบทความและข้อคิดดีๆมาฝากค่ะ
พระมหาชนก มีที่มาจากวรรณคดีในพระพุทธศาสนา พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวทรงสดับพระธรรมเทศนาของสมเด็จพระมหาวีรวงศ์ (วิน ธัมมสาโร) วัดราชผาติการาม เมื่อ พ.ศ. 2520 เนื้อหาสาระกล่าวถึงพระมหาชนกทรงกระทำความเพียรอย่างยิ่งยวด จนกระทั่งได้ครองราชสมบัตินำความเจริญรุ่งเรืองมาสู่กรุงมิถิลา ด้วยพระปรีชาสามารถสูงส่ง อยู่มาวันหนึ่งเสด็จประพาสอุทยาน ทอดพระเนตรเห็นต้นมะม่วง 2 ต้น ต้นที่มีผลดีถูกข้าราชบริพารดึงทึ้ง กระทั่งโค่นล้มลง ส่วนต้นที่ไม่มีลูก ตั้งอยู่อย่างตระหง่าน พระมหาชนกทรงเกิดธรรมสังเวช ดำริจะเสด็จออกผนวช
        เนื้อหาสาระในพระราชปรารภ...
         "...การที่พระมหาชนกจะเสด็จออกทรงแสวงหาโมกขธรรม ยังไม่ถึงวาระเวลาอันสมควร เพราะว่าได้ทรงสร้างความเจริญแก่มิถิลายังไม่ครบถ้วน กล่าวคือข้าราชบริพาร "นับแต่อุปราชจนถึงคนรักษาช้าง คนรักษาม้า และนับนับแต่คนรักษาม้าจนถึงอุปราช และโดยเฉพาะเหล่าอมาตย์ ล้วนจาริกในโมหภูมิทั้งนั้น ไม่มีความรู้ทั้งทางวิทยาการ ทั้งทางปัญญา ยังไม่เห็นความสำคัญของผลประโยชน์แท้แม้ของตนเอง จึงต้องตั้งสถานอบรมสั่งสอนให้เบ็ดเสร็จ" อนึ่ง พระมหาชนกยังต้องทรงปรารภเรื่องการอนุบาลต้นมะม่วงตามวิธีสมัยใหม่เก้าวิธีอีกด้วย
         "ด้วยประการเช่นนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวจึงทรงดัดแปลงเนื้อเรื่องในมหาชนกชาดกให้เหมาะสมกับสังคมปัจจุบัน โดยที่พระราชดำริว่า พระมหาชนกจะบรรลุโมกธรรมได้ง่ายกว่า หากได้ประกอบพระราชกรณียกิจในโลกให้ครบถ้วนก่อน"
         "พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงแปลมหาชาดกเสร็จสมบูรณ์ เมื่อปี พ.ศ. 2531 และทรงพระกรุณาโปรดเกล้าโปรดกระหม่อม ให้พิมพ์ในโอกาสเฉลิมฉลองกาญจนาภิเษกแห่งรัชกาล ให้เป็นเครื่องพิจารณาเพื่อประโยชน์ในการดำเนินชีวิตของสาธุชนทั้งหลาย
         "ขอจงมีความเพียรที่บริสุทธิ์ ปัญญาที่เฉียบแหลม กำลังกายที่สมบูรณ์"
         "พระมหาชนก" ฉบับพระราชนิพนธ์ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัว ทรงเน้นความเจริญรุ่งเรืองของดินแดนสุวรรณภูมิ กรณีที่พระมหาชนกทรงมุ่งเดินเรือมาค้าขาย แสดงตำแหน่งที่ตั้งของเมือง พยากรณ์ทางอุตุนิยมวิทยาและโหราศาสตร์ ด้วยแผนที่ฝีพระหัตถ์ถึง 4 แผ่น ทรงปรารภเรื่องการเกษตรกรรม และการจัดการศึกษาอย่างทั่วถึงแพร่หลาย ทรงแสดงให้เห็นว่า ความเพียรที่บริสุทธิ์เป็นคุณธรรมสำคัญที่ต้องรื้อฟื้นขึ้นมา เพื่อประโยชน์ในการดำเนินชีวิต และเป็นมรดกธรรมแก่กุลบุตร กุลธิดา ชาวไทยในอนาคตกาล
        พระราชนิพนธ์เรื่องนี้ทรงสร้างสรรค์ใหม่ ต่างสำนวนจากที่เคยปรากฏในวงวรรณคดีไทยให้ทันสมัย เพื่อพระราชทานแก่ปวงชนชาวไทย และจะเป็นแบบอย่างแก่ชาวโลกด้วย ทั้งภาษาไทยและภาษาอังกฤษทรงคุณค่าน่าอ่าน
        ความเพียรที่บริสุทธิ์เป็นคุณธรรมอันประเสริฐที่ต้องรื้อฟื้นขึ้นมา เพื่อประโยชน์ในการดำเนินชีวิต ทรงพัฒนาเมืองอวิชชา เป็นเมืองคนดี มีวิชชา มีคุณธรรม
         "คุณธรรมนำชีวิต" ให้เป็นมรดกธรรมแก่กุลบุตร กุลธิดาชาวไทยสืบไปด้วยดี
         "พระมหาชนก" โดยย่อ
    พระมหาชนก 1 ในชาดก 10 ชาติ ดังกล่าวแล้ว เป็นชาดกแห่งการบำเพ็ญเพียร หรือวิริยะอุตสาหะอย่างยิ่ง เนื้อหาสาระโดยย่อ...
        พระเจ้ามหาชนก กษัตริย์แห่งกรุงมิถิลา มีพระราชโอรสสองพระองค์ พระนามว่า อริฏฐชนก และ โปลชนก เมื่อสวรรคตแล้ว พระอริฏฐชนก ได้ครองราชสมบัติ และทรงตั้งพระโปลชนกเป็นอุปราช
        อมาตย์ผู้ใกล้ชิดได้กราบทูลใส่ร้ายว่า พระอุปราชโปลชนกคิดไม่ซื่อ พระอริฏฐชนกหลงเชื่อสั่งจองจำพระโปลชนก แต่พระโปลชนกตั้งจิตอธิษฐานและหลบหนีไปได้ ภายหลังได้รวบรวมพลมาท้ารบ และเอาชนะได้ในที่สุด พระอริฏฐชนกสิ้นพระชนม์ในที่รบ พระเทวีที่กำลังทรงครรภ์จึงปลอมตัวหนีออกนอกเมือง ด้วยความช่วยเหลือของท้าวสักกเทวราชจึงเสด็จหนีไปจนถึงเมืองกาลจัมปากะ ได้พราหมณ์ผู้หนึ่งอุปการะไว้ในฐานะน้องสาว
        ต่อมาทรงประสูติกาล ตั้งพระนามพระโอรสตามพระอัยยิกาว่า "มหาชนก" จวบจนกระทั่งมหาชนกเติบใหญ่ และได้ทราบความจริง ก็คิดจะไปค้าขายตั้งตัว แล้วจะไปเอาราชสมบัติคืน จึงนำสมบัติกึ่งหนึ่งของพระมารดาไปขาย แลกเป็นสินค้าออกเรือไปยังสุวรรณภูมิ
        และแล้ว...ระหว่างทางในมหาสมุทร เรือต้องพายุล่มลง ลูกเรือตายหมด ยังแต่พระมหาชนกรอดผู้เดียว ทรงอดทนว่ายน้ำในมหาสมุทรด้วยความเพียร 7 วัน 7 คืน จนได้พบนางมณีเมขลา และสนทนาธรรมในเรื่องของความเพียร ในที่สุดนางมณีเมขลาได้อุ้มพระมหาชนกไปส่งยังมิถิลานคร
        ฝ่ายมิถิลานคร พระโปลชนกได้สวรรคต เหลือเพียงพระราชธิดา นาม "สีวลีเทวี" ก่อนสวรรคตทรงตั้งปริศนาเรื่องขุมทรัพย์ทั้งสิบหกไว้สำหรับผู้จะขึ้นครองราชย์ต่อไป แต่ไม่มีผู้ใดไขปริศนาได้
        เหล่าอมาตย์จึงได้ประชุมกันแล้วปล่อยราชรถก็แล่นไปยังที่มหาชนกบรรทมอยู่ เหล่าอมาตย์จึงเชิญเสด็จขึ้นครองราชย์ และอภิเษกกับสีวลีเทวี ทรงไขปริศนาต่างๆ ได้ และทรงครองราชสมบัติโดยธรรม
        วันหนึ่งพระมหาชนกทรงประทับบนคอช้างเพื่อทอดพระเนตรอุทยาน ใกล้ประตูอุทยานมีมะม่วง 2 ต้น ต้นหนึ่งมีผล ต้นหนึ่งไม่มีผล ผลนั้นมีรสหวานเหลือเกิน พระมหาชนกทรงเก็บมาเสวยผลหนึ่งแล้วเสด็จเข้าอุทยาน
        คนอื่นๆ ตั้งแต่พระอุปราชลงมา ต่างก็แย่งเก็บผลมะม่วง จนต้นมะม่วงต้นนั้นโค่นลง พระมหาชนกทอดพระเนตรเห็นดังนั้น ก็เกิดความสังเวช ที่คนทั้งหลายหวังแต่ประโยชน์อย่างขาดปัญญา รำลึกได้ว่านางมณีเมขลาเคยสั่งให้พระองค์ตั้งมหาวิทยาลัย จึงได้ปรึกษากับพราหมณ์
        ในที่สุด ได้ตั้งมหาวิทยาลัยปูทะเลย์ขึ้น โดยรำลึกว่า ขณะที่ทรงว่ายน้ำในมหาสมุทรทั้ง 7 วัน 7 คืนนั้น มีปูทะเลยักษ์มาช่วยหนุนพระบาท
        "พระมหาชนก" วรรณคดี ระดับชาติ
        อานันท์ ปันยารชุน อดีตนายกรัฐมนตรี ได้กล่าวถึงหนังพระมหาชนก ไว้ดังนี้
         "พระราชนิพนธ์เรื่อง พระมหาชนก เป็นหนังสือขนาดกำลังเหมาะแก่การอ่าน...หนังสือหนาเพียง 167 หน้า โดยเป็นเนื้อเรื่องเพียง 83 หน้า นอกนั้นเป็นภาพประกอบ พระราชปรารถนาและภาคผนวก แต่จากจำนวนหน้าเนื้อเรื่องนั้น ประกอบด้วยพระราชนิพนธ์ถึง 3 ภาษา คือภาษาไทย ภาษาอังกฤษ และอักษรเทวนาครีกำกับคาถาบาลีทุกคาถา ท่านที่ได้อ่านแล้ว 1 ครั้ง หรือมากกว่า...จะได้บทเรียนแง่คิด เพิ่มพูนขึ้นทุกครั้งที่อ่าน
         "งานวรรณกรรมนี้จึงเปรียบเสมือนเพชรที่เจียระไนด้วยช่างฝีมือประณีต สูงคุณค่า แต่ละเหลี่ยม แต่ละมุม ล้วนดึงดูดใจให้หยุดคิด พินิจพิจารณา นักพัฒนาก็ได้แง่คิดมุมมองในวิถีทางของการพัฒนาที่ยั่งยืน...
         "นักภาษาศาสตร์ก็จะได้เห็นถึงความไพเราะงดงามของภาษา และการเปรียบเทียบระหว่างภาษาไทยกับภาษาอังกฤษ ผู้รู้ทางด้านศาสนาก็จะได้แง่คิดทั้งในแง่จารีตของการสืบทอดพระศาสนาเป็นลายลักษณ์อักษรและความลุ่มลึกของปรัชญาชีวิตที่เป็นพุทธปรัชญา ท่านที่เป็นครูก็จะเห็นแง่มุมมากมายในการสั่งสอน เรียนรู้ และอบรมบ่มนิสัยเยาวชนของเรา"
         "กรณีพระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวของเรา ทรงมีความแน่วแน่ในการประกอบพระราชกรณียกิจ เพื่อความเป็นอยู่ที่ดีขึ้นของทวยราษฎร์ตลอด 50 ปี ที่ทรงครองราชย์ เพราะทรงถึงพร้อมด้วยความเพียร และความเพียรนั้นก็คือประเด็นหลักของพระราชนิพนธ์เรื่องนี้ เห็นได้ชัดจากบทสนทนาระหว่างพระมหาชนกที่ว่ายน้ำลอยคออยู่ในมหาสมุทร 7 วัน 7 คืน จนได้สนทนาธรรมกับเทพธิดามณีเมขลา เริ่มด้วยสนทนาว่า
         "นี้ใคร เมื่อแลไม่เห็นฝั่ง ก็อุตสาหะพยายามว่ายอยู่ท่ามกลางมหาสมุทรท่านรู้อำนาจประโยชน์อะไร จึงพยายามว่ายอยู่อย่างนี้หนักหนา"
        พระมหาชนกตอบว่า... "ดูก่อนเทวดา เราไตร่ตรองเห็นปฏิปทาแห่งโลก และอานิสงส์แห่งความเพียร เฉพาะฉะนั้น ถึงจะมองไม่เห็นฝั่งเราก็ต้องพยายามว่ายอยู่ท่ามกลางมหาสมุทร"

        พระมหาชนก ฉบับพระราชนิพนธ์ในรัชกาลที่ 9 มีลักษณะเด่นแตกต่างจากเดิม 5 ประการ ...
         "ประการแรก เป็นการรื้อฟื้นธรรมะเรื่องความเพียรมาแสดงใหม่ โดยทรงดัดแปลงเนื้อเรื่องให้เหมาะสมกับสังคมปัจจุบัน ทรงปรับปรุงภาษาจากพระอรรถกถาชาดกให้กระชับ ง่ายแก่การเข้าใจ และอ่านสนุกยิ่งขึ้น ทรงมีจินตนาการที่นักเขียนพึงมีในการสร้างสรรค์การเดินเรื่องให้ตื่นเต้นน่าอ่าน เช่น กำหนดให้ปูทะเลเป็นผู้ช่วยพระเอก เป็นต้น และเป็นที่มาของชื่อมหาวิทยาลัยปูทะเลย์ อันเทียบได้กับการเพี้ยนเสียงมาจากโพธิยาลัย"
         "ประการที่ 2 ทรงพิจารณาเห็นว่า การสอนธรรมะจะต้องใช้ศิลปะเข้าช่วย และเนื่องจากเนื้อหาของเรื่องทรงดัดแปลงให้เป็นเรื่องร่วมสมัยแล้ว จึงทรงโปรดให้ศิลปินช่วยเขียนภาพประกอบเรื่อง เป็นศิลปะไทยร่วมสมัย... ทรงพระราชทานพระราชดำริให้ออกแบบจัดหน้าเป็นแบบหนังสือเทพนิยายของฝรั่ง แต่ก็ให้ปรับปรุงให้เป็นศิลปะไทยร่วมสมัย ทั้งถึงพร้อมความไพเราะในภาษา ความงดงามของภาพประกอบ และในธรรมะที่เป็นแก่นสาร จึงเทียบได้กับหนังสือศักดิ์สิทธิ์ในวัฒนธรรมชนชาติต่างๆ ...เป็นหนังสือศักดิ์สิทธิ์ของสังคมไทยในปัจจุบัน"
         "ประการที่ 3 พระมหาชนก ฉบับพระราชนิพนธ์ ยังทรงแสดงให้เห็นว่า ผลงานของพระมหากษัตริย์ ผู้ทรงพระปรีชาสามารถ เช่น การที่ทรงสามารถกำหนดที่ตั้งของเมืองโบราณในวรรณคดีเก่าแก่ได้ ผลการวิจัยว่า ระยะทาง 1 โยชน์ เป็นระยะทางแท้จริงเท่าไรกันแน่ โดยคำนวณจากระยะทางระหว่างเมืองโบราณนั้น เทียบกับมาตราวัดความยาวของอินเดีย ของไทย และของยุโรป เป็นต้น แผนที่ฝีพระหัตถ์ 4 แผ่น ที่ทรงเขียนขึ้นโดยเครื่องคอมพิวเตอร์รุ่นเก่าส่วนพระองค์ แสดงให้เห็นว่าทรงรอบรู้ในศิลปศาสตร์สำหรับพระมหากษัตริย์ ซึ่งสามารถคำนวณทิศทางความเร็วของคลื่นลม และโหราศาสตร์ ทำให้การดำเนินเรื่อง พระมหาชนก ของพระองค์ความสมจริง..."
         "ประการที่ 4 ในฐานะกษัตริย์แห่งสุวรรณภูมิ ทรงแสดงให้เห็นถึงความเจริญมั่งคั่งของดินแดนแห่งนี้ ซึ่งเป็นที่ปรารถนาของนานาประเทศตั้งแต่อดีตกาล เชื่อกันว่าใครได้มาค้าขายกับสุวรรณภูมิแล้วจะร่ำรวยกลับไป"
        และ "ประการที่ 5 ทรงมีพระมหากรุณาธิคุณ พระราชนิพนธ์เป็นภาษาอังกฤษด้วย ทำให้เราสามารถเทียบเคียงความหมายของทั้ง 2 ภาษาให้เข้าใจได้อย่างชัดเจน อีกทั้งใช้เป็นตำราเรียนภาษาก็ได้ และทำให้ผลงานของพระองค์สามารถเผยแพร่ไปได้ทั่วโลก ทรงเป็นนักเขียนที่โลกจะรู้จัก ผลงานพระราชนิพนธ์ของพระองค์ จะเป็นประโยชน์ยิ่งแก่การสร้างความสุขความเจริญรุ่งเรืองที่ยั่งยืนแก่ชาวโลกสืบไป"
        และแล้ว ได้สรุปด้วยวาทะอันสุนทรีย์ที่ควรจดจำรำลึก...
         "คำว่า 'พระมหาชนก' แปลว่าพ่อผู้ยิ่งใหญ่ หรือพ่อหลวง รากศัพท์เดียวกับคำว่า คิง ในภาษาอังกฤษ หรือ เคอนิก ในภาษาเยอรมัน เรื่องราวของ 'พระมหาชนก' จึงเป็นเรื่องราวของความเพียรของพระมหากษัตริย์ ผู้ไม่ท้อถอย ไม่เกียจคร้าน ไม่บกพร่อง ไม่อ่อนแอ เป็นความเพียรที่สะท้อนถึงความกล้าหาญ กล้ากระทำในสิ่งที่ถูกที่ควร ที่ชอบธรรม เพื่อความผาสุกของประชาราษฎร์..."
         "พระมหาชนก"...พระราชนิพนธ์ระดับโลก
ขอบคุณ ที่มา : ประกาศ วัชราภรณ์. พระราชปณิธานในหลวง. กรุงเทพฯ : ประพันธ์สาส์น, 2542. หน้า 213-229.
ข้อมูลดีๆจากเวบไซท์ http://www.praphansarn.com/new/c_lift/detail.asp?ID=139มากๆค่ะ
ขอบคุณภาพพระมหาชนกจากเวบไซท์
www.vajarak.blogspot.com/
http://www.dhammathai.org/kaveedhamma/data/imagefiles/424.jpg
มากๆค่ะ
บางครั้งการทำในสิ่งที่ยากลำบาก เป็นบททดสอบของความมุ่งมั่นและอดทน
ซึ่งความยากลำบากนั้นช่วยสรรสร้างประสบการณ์ที่แสนจะมีคุณค่า
นั่นหมายถึงการทำงานและความหวังที่พร้อมจะนำพาเราไปสู่ความสำเร็จ
เป็นกำลังใจให้กับคนทำงานทุกๆท่านที่ทำงานด้วยความมุ่งมั่น อดทนและมีปณิธานอันแรงกล้า
ในการสรรสร้างสิ่งดีๆให้กับสังคม สู้ๆๆๆนะค่ะ
ขอบคุณเพลงขอบฟ้า ขอบฝั่ง ความหวัง แผ่นดิน โดย ศิลปิน มิสเตอร์ทีม
ขอบคุณเพลงmp.3จากเวบไซท์www.4shared.comมากๆค่ะ

เขียนใน GotoKnow โดย Nina
ใน การสอนภาษาอังกฤษ

คำสำคัญ (Tags): #ความเพียรที่บริสุทธิ์

หมายเลขบันทึก: 414710เขียนเมื่อ 19 ธันวาคม 2010 00:40 น. ()แก้ไขเมื่อ 23 มิถุนายน 2012 17:50 น. ()สัญญาอนุญาต: ครีเอทีฟคอมมอนส์แบบ แสดงที่มา-ไม่ใช้เพื่อการค้า-อนุญาตแบบเดียวกันจำนวนที่อ่าน