ทีมดูแลผู้ป่วยเบาหวานโรงพยาบาลลำปางเป็นแบบสหสาขาวิชาชีพ
ประกอบด้วยแพทย์ ทันตแพทย์ จักษุแพทย์ พยาบาลวิชาชีพ
เภสัชกร นักกำหนดอาหาร เวชกรรมสังคม นักกายภาพบำบัด เจ้าหน้าที่
PCU และเจ้าหน้าที่ห้องปฏิบัติการ
คลินิกเบาหวานมีการตรวจ 5 วัน (5คลินิก) คือวันจันทร์-ศุกร์
แพทย์ตรวจในช่วงเช้า เวลา8.30-12.00 น. โดยมีแพทย์อายุรกรรม
หมุนเวียนกันมาตรวจทุกวัน แต่วันพุธช่วงบ่าย
จะมีคลินิกเบาหวานผู้ป่วยตั้งครรภ์
(GDM)และผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้ โดย
พญ.ชุติมา กาญจนวงศ์
แพทย์หัวหน้าทีม
เบาหวานเป็นผู้ดูแล
กระบวนการในการดูแลผู้ป่วยในคลินิกเริ่มต้นด้วยการซักประวัติจากพยาบาล
วัดสัญญาณชีพ และบอกระดับน้ำตาลในเลือดให้ผู้ป่วยทราบ
บันทึกลงในสมุดประจำตัวผู้ป่วยเบาหวานของแต่ละคน
ประเมินว่าผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ในระดับใด
(ระดับดี ระดับพอใช้
ระดับต้องปรับปรุง)
ผู้ป่วยที่ควบคุมระดับน้ำตาลได้ไม่ดี
โดยมีระดับน้ำตาลในเลือดมากกว่า 160 mg%
และระดับน้ำตาลในเลือดสะสมมากกว่า 7%
มีการให้คำแนะนำรายบุคคลก่อนพบแพทย์ (Individual
health Education) เพื่อหาสาเหตุ
และการปรับเปลี่ยนโดยเฉพาะการรับประทานให้เหมาะสมกับโรค
สำหรับผู้ป่วยเบาหวานที่ควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดได้ไม่ดี
ระดับน้ำตาลสะสมเกิน 8 % จึงได้จัดให้มีกิจกรรมกลุ่ม (self
help group) เพื่อแลกเปลี่ยนเรียนรู้
หาสาเหตุและการได้รับคำแนะนำในการปรับเปลี่ยนพฤติกรรม
รวมทั้งการให้กำลังใจกันในการดูแลตนเอง
ให้เหมาะสมกับโรค
จากการ ทำ R2R โดยเปรียบเทียบผลน้ำตาล
น้ำตาลสะสม และพฤติกรรมในการดูแลตนเองโดยทำกิจกรรมกลุ่มผู้ป่วยเบาหวาน
2 ครั้ง ห่างกัน 3 เดือน....และประเมินผลหลังจากนั้น อีก 3
เดือน พบว่า...
พบเภสัชกรเพื่อซักถามเรื่องการรับประทานยา
หรือฉีดอินซูลิน ว่าถูกต้อง ครบถ้วน หรือไม่
รวมทั้งนับจำนวนยาที่เหลือของผู้ป่วย เพื่อแจ้งให้แพทย์ลดจำนวนยา
ในปริมาณที่เหมาะสมกับวันนัดครั้งต่อไป
หลังจากผู้ป่วยพบแพทย์แล้วก็ต้อง
พบเภสัชกรอีกครั้งเพื่ออธิบายผู้ป่วยเรื่องการปรับยาตามแผนการรักษาของแพทย์
แล้วจึงมาพบพยาบาลเพื่อรับบัตรนัดครั้งต่อไป
พบเภสัชกรก่อนและหลังพบแพทย์
มีการตรวจเท้าปีละ 1
ครั้ง พยาบาลจะประเมินชีพจรที่เท้า อาการชา แผลที่เท้า
กระเมินการรับรู้ จาก monofilament รวมทั้งมีสอนการดูแลเท้า
บริหารเท้า
และการตรวจเท้าด้วยตนเอง
มีการตรวจตาว่าเบาหวานขึ้นจอตาหรือไม่ อย่างน้อยปีละ1
ครั้ง
สำหรับผู้ป่วยที่มีปัญหาฟันผุ
จะส่งพบทันตแพทย์เพื่อตรวจ รักษา
ในกรณีที่ผู้ป่วยควบคุมระดับน้ำตาลในเลือดไม่ได้
ต้องนัดผู้ป่วยมา โรงเรียนสาธิตเบาหวาน ในวันศุกร์แรกของเดือน เวลา
8.30-12.00 น.โดยมีทีมเบาหวาน มีพยาบาลวิชาชีพ (APN
ด้าน DM ) นักกำหนดอาหาร เภสัชกร และนักกายภาพบำบัด
มาให้ความรู้ ให้คำแนะนำอย่างละเอียด
เพื่อให้ผู้ป่วยเบาหวานสามารถดูแลตนเองได้อย่างเหมาะสม
และดำเนินชีวิตได้อย่างมีความสุข
กิจกรรมในคลินิกเบาหวาน
มีมากมาย บางครั้งรู้สึกเหนื่อย
เหนื่อยใจโดยเฉพาะพบว่าผู้ป่วยที่เคยให้คำแนะนำ เคยสอน
หลายครั้งแล้ว แต่ก็ยังไม่สามารถควบคุมระดับน้ำตาลได้ในระดับที่น่าพอใจ
...
แต่...
ก็รู้สึกว่าผู้ป่วยเบาหวานเป็นเสมือนคนในครอบครัวเดียวกัน
ที่จะต้องดูแลกันประดุจญาติมิตร ...
ต่อไปตลอดชีวิต