อัตลักษณ์พวน
กระแสวัฒนธรรมนิยมที่วัฒนธรรมถูกทำให้กลายเป็นสินค้า เมื่อมองไปทางไหนก็ล้วนแต่มีประวัติความเป็นมา มีเรื่องเล่า มีนิทาน ตำนาน ลักษณะเฉพาะของท้องถิ่น และที่ขาดไม่ได้ก็คือ หนึ่งตำบลหนึ่งผลิตภัณฑ์ สิ่งเหล่านี้เป็นเครื่องยืนยันได้ว่า วัฒนธรรมเป็นสิ่งที่มีความสำคัญ ซึ่งก่อนหน้านี้คำว่าวัฒนธรรมอาจจะพูดกันเฉพาะบางกลุ่มเท่านั้น อาจจะด้วยปัจจัยอะไรหลายๆอย่างที่ไม่สามารถที่จะนำเสนอว่า อะไรคือวัฒนธรรม ดังเช่นในปัจจุบันที่เห็นว่า ถ้าใครไม่พูดถึงการมีวัฒนธรรมเป็นของตนเองรู้สึกว่าจะไม่ใช่คนสมัยปัจจุบัน ดังนั้น หากมีอะไรที่จัดได้ว่าเป็นวัฒนธรรมของท้องถิ่น ก็จะถูกเลือกนำมาผลิตซ้ำเพื่อนำเสนอความเป็นตัวแทนของกลุ่มหรือท้องถิ่นไป ไม่เว้นแม้แต่ความเป็นชาติพันธุ์ ซึ่งเมื่อก่อนถูกเบียดขับให้อยู่ชายขอบของความเป็นไทย
ทุกวันนี้เราเริ่มคุ้นเคยกับภาพหมู่บ้านจำลองของชาวเขาเผ่าต่างๆที่จัดแสดงอยู่มากมายทางภาคเหนือของประเทศไทย เพื่อแสดงความมีอยู่จริงของชาติพันธุ์นั้น แต่ก็หาใช่วิธีที่จะแสดงภาพตัวแทนได้ดีเท่ากับการแสดงตัวตนที่มีอยู่อยู่จริงของชาวเขาเผ่าต่างๆ พวกเขามีวิธีการ กิจกรรมที่สามารถแสดงให้คนทั่วไปได้รับรู้การมีอยู่จริงของพวกเขาเช่น การเปิดรับนักท่องเที่ยวให้เข้าพักในหมู่บ้าน การทำของที่ระลึกที่แสดงถึงความเป็นตัวแทนของเผ่าออกจำหน่าย การแสดงศิลปวัฒนธรรมตามงานเทศกาลต่างๆ ความเป็นกลุ่มชาติพันธุ์จึงถูกผนวกรวมเข้ากับความต้องการที่จะบริโภควัฒนธรรม ซึ่งสิ่งเหล่านี้ยังเป็นสิ่งกระตุ้นให้คนพยายามที่จะโหยหาอดีตของตัวเองเพียงเพื่อแสดงความมีอยู่จริงของกลุ่มชาติพันธุ์ตัวเอง เมื่อมีกลุ่มชาติพันธุ์ ก็ย่อมมีที่มาที่ไป สามารถอ้างอิงตัวเองได้ ซึ่งจะมีผลกับการที่จะได้มาซึ่งผลประโยชน์ต่างๆ
ไทพวน ลาวพวน หรือไทยพวนเองก็เป็นอีกหนึ่งกลุ่มชาติพันธุ์หนึ่งที่อพยพมาจากเมืองพวน แขวงพยพมาจากเมืองเชียงของนธุ์ที่อีกหนึ่งกลุ่มชาติพันธุ์ที่สุดที่สมัยพระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่ รัชการที่ ฐชาติและนอกรัฐชเชียงขวาง ประเทศลาว เข้ามาตั้งถิ่นฐานในประเทศไทย เป็นระยะเวลามากกว่า 200 ปีแล้ว และเป็นสิ่งที่สนใจอย่างยิ่งว่า คนกลุ่มนี้สามารถปรับตัวให้เข้ากับกระแสการเปลี่ยนแปลงได้เป็นอย่างดี จึงเป็นเหตุให้ผู้วิจัยมีความสนใจที่จะศึกษาถึง ”การยังคงอยู่และการเปลี่ยนแปลง” ของกลุ่มชาวพวนที่อาศัยอยู่ในประเทศไทย ซึ่งกลุ่มชาวพวนนี้เป็นกลุ่มชาติพันธุ์หนึ่งในประเทศไทยที่มีประวัติศาสตร์ที่เป็นของตนเองอันยาวนาน ผ่านเหตุการณ์ที่เป็นทั้งประวัติศาสตร์การสู้รบระหว่างรัฐชาติและประวัติศาสตร์การสู้รบในรัฐชาติเอง ผลกระทบดังกล่าว เป็นเหตุให้ชาวพวนถูกกวาดต้อนและอพยพย้ายถิ่นไปสร้างหลักปักฐานในต่างแดนเป็นจำนวนมาก โดยเฉพาะประเทศไทย
ความเห็น (1)
รุ่นลูกรุ่นหลาน ศึกษาประวัติศาสตร์ความเป็นมาลึกซึ้งเพียงใด วัฒนธรรมไทยพวนดำรงอยู่เพียงนั้น