บทที่ 1 รายงานวิจัยเรื่องการสร้างและพัฒนาหนังสือการ์ตูนชุดโลกของ ICt

เผยแพร่ผลงาน (รายงานวิจัย)

บทที่  1

บทนำ

 ความเป็นมาและความสำคัญของปัญหา

               พระราชบัญญัติการศึกษาแห่งชาติ  พุทธศักราช 2542 หมวด 4 แนวการจัดการศึกษา มาตรา 24(3) (คณะกรรมการการศึกษาแห่งชาติ 2542)  ได้กล่าวถึง การจัดกระบวนการเรียนรู้ในสถานศึกษาและหน่วยงานที่เกี่ยวข้องดำเนินการดังต่อไปนี้... .(3)
จัดกิจกรรมให้ผู้เรียนได้เรียนรู้จากประสบการณ์จริง  ฝึกปฏิบัติให้ทำได้  คิดเป็น ทำเป็น 
รักการอ่านและเกิดการใฝ่รู้อย่างต่อเนื่อง
               หนังสือเป็นสื่อที่สำคัญอย่างยิ่งที่จะช่วยในการส่งเสริมนิสัยรักการอ่านและปลูกฝังการใฝ่เรียนใฝ่รู้ให้เกิดขึ้นในตัวผู้เรียน  ซึ่งจากการสำรวจความสนใจและรสนิยมในการอ่าน ของเด็กและเยาวชนไทย ของกรมวิชาการ  (อ้างใน สมฤทัย  ศรีเสน 2549: 1) พบว่า หนังสือการ์ตูนเป็นหนังสือที่นักเรียนชั้นประถมศึกษาชอบมากที่สุด  มีจำนวนถึงร้อยละ 96.48 ของกลุ่มตัวอย่างที่สำรวจ ซึ่งสอดคล้องกับ พิมพ์พิมล  ธงเธียร (2548: 187) กล่าวถึงแง่มุมที่ดีของการ์ตูนไว้ว่า การ์ตูนเป็นสื่อที่มีความสำคัญที่อยู่ในความต้องการและความสนใจของเด็กทุกๆคน  เพราะการ์ตูนทำให้เด็กเกิดความคิด เกิดจินตนาการและเชื่อมโยงความรู้สึกนึกคิดให้เกิดการสร้างสรรค์ในทางปัญญาโดยเฉพาะถ้าเป็นการ์ตูนดีๆล้วนนำไปสู่ความสุข อันเกิดจากความรู้สึกในจิตใจ  กิติมา สุรสนธิ(อ้างใน สามารถ จันทร์แจ่ม 2550: 2) ได้อธิบายถึงบทบาทของหนังสือการ์ตูนกับการพัฒนาทางด้านการศึกษาไว้ว่า เด็กๆได้รับความรู้ จริยธรรม หรือทักษะการแก้ปัญหาจากเนื้อหาของการ์ตูน  ซึ่งจะส่งผลทำให้เด็กมีจินตนาการกว้างไกล  สามารถโต้ตอบและรับมือกับปัญหาที่จะเกิดขึ้นในชีวิตจริงของตัวเองได้
               จากประสบการณ์ทางการจัดการเรียนรู้วิชาคอมพิวเตอร์  ของโรงเรียนวัดโพทะเลในปีการศึกษา 2550 และ 2551  ของนักเรียนในระดับช่วงชั้นที่ 2 ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4พบว่าผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนเรื่อง ข้อมูลเทคโนโลยีสารสนเทศ วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์และอินเทอร์เน็ต ในด้านความรู้ของนักเรียนยังมีคะแนนต่ำ  จึงจำเป็นอย่างยิ่งที่ต้องพัฒนาสื่อในการจัดกิจกรรมการเรียนรู้เกี่ยวกับเนื้อหาในเรื่องดังกล่าว

               จากแนวคิดดังกล่าวจึงได้มีการดำเนินการสร้างและพัฒนาสื่อการเรียนรู้ซึ่งเป็น หนังสือการ์ตูนชุดโลกของ ICT  วิชาคอมพิวเตอร์  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยีช่วงชั้นที่ 2  โดยอาศัยภาพการ์ตูนและบทสนทนาที่เข้าใจง่าย  อีกทั้งตัวละครก็เป็นเพื่อนนักเรียนในห้องเดียวกัน  ซึ่งจะช่วยส่งเสริมให้ผู้เรียนมีส่วนร่วมในสื่อ  เพื่อกระตุ้นและเร้าความสนใจในการเรียนรู้เกิดความสนุกสนาน เพลิดเพลิน สามารถจดจำสิ่งที่อ่านได้อย่างถ่องแท้เห็นคุณค่า มีผลสัมฤทธิ์ทางการสูงขึ้นอีกทั้งผู้เรียนสามารถนำความรู้ไปใช้ในชีวิตประจำวันได้

 วัตถุประสงค์ของการศึกษา

               1.  เพื่อสร้างและพัฒนาหนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICTกลุ่มสาระการเรียนรู้
การงานอาชีพและเทคโนโลยี  วิชาคอมพิวเตอร์ สำหรับชั้นประถมศึกษาปีที่  4  
               2.  เพื่อหาประสิทธิภาพของหนังสือหนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICTที่สร้างขึ้น
ตามเกณฑ์มาตรฐาน 80/80

               3.  เพื่อเปรียบเทียบผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษา

ปีที่ 4 ก่อนและหลังการอ่านหนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT
               4.  เพื่อศึกษาความพึงพอใจของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4   ที่มีต่อ
หนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT

 สมมุติฐานการศึกษา 

            ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนของนักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  วิชาคอมพิวเตอร์ กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี   หลังจากการอ่านและเรียน หนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT สูงกว่าก่อนอ่านและเรียนหนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT

 ขอบเขตของการศึกษา 

            1.  ขอบเขตด้านเนื้อหา หนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT วิชาคอมพิวเตอร์  
กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี   ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ที่สร้างขึ้นมีเนื้อหาสาระตามหลักสูตรการศึกษาขั้นพื้นฐานพุทธศักราช  2544  ในกลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  วิชาคอมพิวเตอร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 จัดทำเป็นชุด ชื่อ โลกของ ICTทั้งหมด 5 เรื่องดังนี้   

1.1   เรื่อง ข้อมูลสารสนเทศและเทคโนโลยี มีเนื้อหาเกี่ยวกับ

    1.1.1  แหล่งข้อมูลสารสนเทศ

      1.1.2  ความหมายและประโยชน์ข้อมูล

                              1.1.3  การรวบรวมข้อมูล

                              1.1.4  ประเภทของข้อมูล

1.1.5  การจัดเก็บข้อมูลรูปแบบเหมาะสม

                                    1.1.6  การประมวลผลข้อมูลเป็นสารสนเทศ

                                    1.1.7  บทบาทและประโยชน์ของเทคโนโลยีสารสนเทศ

                 1.2 เรื่อง มารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ  มีเนื้อหาเกี่ยวกับ

1.2.2  ส่วนประกอบของอุปกรณ์คอมพิวเตอร์และการบำรุงรักษา

1.2.3  หลักการทำงานของคอมพิวเตอร์

  1.3 เรื่อง วิวัฒนาของคอมพิวเตอร์  มีเนื้อหาเกี่ยวกับ
            1.3.1  วิวัฒนาของคอมพิวเตอร์
            1.3.2  ประเภทของคอมพิวเตอร์

       1.4 เรื่อง ท่องโลกอินเทอร์เน็ต มีเนื้อหาเกี่ยวกับ
                  1.4.1  เครือข่ายอินเทอร์เน็ต

1.4.2  การค้นหาและสืบค้นข้อมูล

1.4.3  ประโยชน์ โทษของอินเทอร์เน็ต

1.4.4  ข้อควรปฏิบัติในการใช้อินเทอร์เน็ต

                          1.5 เรื่อง Click! ผิดชีวิตพลาด มีเนื้อหาเกี่ยวกับ
                                     1.5.1  ประโยชน์ โทษของอินเทอร์เน็ต
                                    1.5.2  ข้อควรปฏิบัติในการใช้อินเทอร์เน็ต

               2.  ประชากร ได้แก่  นักเรียนชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 ภาคเรียนที่ 1 ปีการศึกษา  2552  จำนวน   22  คน ของโรงเรียนวัดโพทะเล  สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพิจิตรเขต 2 

            3.  ขอบเขตด้านตัวแปรที่ศึกษา

                    ตัวแปรอิสระ   ได้แก่   หนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4 มีทั้งหมด 5 เรื่องคือ   ข้อมูลเทคโนโลยีและสารสนเทศ  มารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ  วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์               ท่องโลกอินเทอร์เน็ต และ Click! ผิดชีวิตพลาด

                     ตัวแปรตาม ได้แก่ ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน ที่ได้จากการทำแบบทดสอบหลังจากการอ่านและเรียนหนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4

               4.  ระยะเวลา   ระยะเวลาที่ใช้ในการทดลอง  ใช้เวลาในวิชาคอมพิวเตอร์

กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  ภาคเรียนที่ 1  ปี การศึกษา  2552 

จำนวน  19  ชั่วโมง 

นิยามศัพท์เฉพาะ 

               หนังสือการ์ตูนชุด โลก  ของ ICT หมายถึง  หนังสือประเภทนิยายภาพ  ที่มีวิธี
การสื่อสารโดยใช้ภาพนิ่งกับข้อความทำหน้าที่เล่าเรื่องแก่ผู้อ่านไปพร้อมๆกัน ด้วยการแบ่งเรื่องราวเป็นภาพย่อยอยู่ในกรอบสี่เหลี่ยม หลายภาพเรียงกันมีคำพูดของตัวละครอยู่ในบอลลูน  ผู้อ่านจะอ่านไปทีละภาพ  ซึ่งผู้ศึกษาได้จัดทำเป็นชุดทั้งหมด 5 เรื่องคือข้อมูลเทคโนโลยีและสารสนเทศ  มารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ  วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์
ท่องโลกอินเทอร์เน็ต และ Click! ผิดชีวิตพลาด

               กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี    หมายถึง   สาระการเรียนรู้กลุ่มสาระการงานอาชีพและเทคโนโลยี ชั้นประถมศึกษาปีที่  4  ของโรงเรียนวัดโพทะเล    สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพิจิตรเขต 2

               นักเรียน  หมายถึง   ผู้ที่กำลังศึกษาอยู่ในชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  ภาคเรียนที่ 1
ปีการศึกษา  2552  ของโรงเรียนวัดโพทะเล  สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาพิจิตรเขต 2

               แบบทดสอบท้ายเรื่อง   หมายถึง  เครื่องมือที่ใช้วัดผลหลังการอ่านและเรียน หนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  ซึ่งเป็นแบบทดสอบที่สร้างขึ้นลักษณะเป็นปรนัยชนิดเลือกตอบ  4  ตัวเลือก ครอบคลุมเนื้อหา 5 เรื่องคือ ข้อมูลเทคโนโลยีและสารสนเทศ  มารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ  วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์  ท่องโลกอินเทอร์เน็ต และ Click! ผิดชีวิตพลาด โดยได้ทำการวัดผลจากการเรียนแต่ละหน่วยจบแล้ว ซึ่งมีหน่วยละ 10 ข้อ ทั้งหมด 4 หน่วย  40  ข้อ

               แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน   หมายถึง  แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนด้วย หนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  วิชาคอมพิวเตอร์ ชั้นประถมศึกษาปีที่ 4  ที่สร้างขึ้นโดยมีลักษณะเป็นปรนัยชนิดเลือกตอบ  4  ตัวเลือก โดยแบ่งเป็นก่อนเรียน 20  ข้อ และหลังเรียน 20 ข้อ

               ผลสัมฤทธิ์ทางการเรียน   หมายถึง  ผลการเรียนหนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  ทั้ง 5 เรื่อง คือ ข้อมูลเทคโนโลยีและสารสนเทศ  มารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ  วิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์  ท่องโลกอินเทอร์เน็ต และ Click! ผิดชีวิตพลาด ซึ่งวัดจากผลต่างของคะแนนจากการตอบแบบทดสอบที่ผู้ศึกษาสร้างขึ้น   โดยวัดจากคะแนนก่อนและหลังจากการอ่านและเรียนหนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  

               ประสิทธิภาพของหนังสือการ์ตูน   หมายถึง คุณภาพของหนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  บรรลุถึงจุดมุ่งหมายที่กำหนดไว้ตามเกณฑ์ประสิทธิภาพ (E₁ / E₂) เกณฑ์มาตรฐาน 80/80

                   80  ตัวแรก คือ คะแนนเฉลี่ยของนักเรียนที่ทำแบบทดสอบท้ายเรื่องคิดเป็น
ร้อยละ  80

                   80  ตัวหลัง   คือ   คะแนนเฉลี่ยของนักเรียนที่ทำแบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์ทางการเรียนหลังจากเรียนด้วยเรียนหนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT  ทั้ง  5  เรื่องจบแล้ว

            ความพึงพอใจ  หมายถึง ความคิดเห็น หรือความรู้สึกของนักเรียนที่มีต่อ หนังสือการ์ตูน ชุด โลกของ ICT กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี ในด้านส่วนประกอบ เนื้อเรื่องและความรู้ที่ได้จากหนังสือ  

ประโยชน์ของการศึกษา 

            ในการศึกษาการสร้างและพัฒนาหนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี วิชาคอมพิวเตอร์ ได้เกิดประโยชน์ดังนี้

               1.  ได้หนังสือการ์ตูนชุด โลกของ ICT  กลุ่มสาระการเรียนรู้การงานอาชีพและเทคโนโลยี  ชั้นประถมศึกษาปีที่  4  ทั้งหมด 5 เรื่องดังนี้

                        เล่มที่ 1  เรื่องข้อมูลเทคโนโลยีและสารสนเทศ  

                        เล่มที่ 2  เรื่องมารู้จักคอมพิวเตอร์กันเถอะ 

                        เล่มที่ 3  เรื่องวิวัฒนาการของคอมพิวเตอร์  

                        เล่มที่ 4    เรื่องท่องโลกอินเทอร์เน็ต

                        เล่มที่ 5  เรื่อง Click! ผิดชีวิตพลาด

               2.  เป็นแนวทางเพื่อใช้ในการศึกษาและพัฒนาสื่อ ประเภทหนังสือการ์ตูน ส่งเสริมการเรียนรู้