ที่ไปที่มาของ "ข้าวสังหยด"
ข้าวสังหยด
ข้าวสังหยด เป็นข้าวพื้นเมืองภาคใต้ปลูกมากแถบรอบลุ่มทะเลสาบสงขลา มีชื่อเรียกกันไปตามความเข้าใจและความนิยมของแต่ละถิ่น ไม่มีชื่อเรียกอย่างเป็นทางการอาจจะเนื่องจากเป็นข้าวที่ปลูกยาก และไม่นิยมปลูกนิยมกินกันทั่วไปทุกท้องถิ่น เหมือนข้าวเจ้าอื่นๆ แต่นิยมปลูกเพื่อทำข้าวใหม่ เป็นของขวัญของฝากให้กับผู้หลักผู้ใหญ่ที่ตนเคารพนับถือ หรือเอาไว้ทำบุญถวายพระ ข้าวสังหยดเป็นข้าวนาปีที่มีคุณลักษณะพิเศษ มีเยื่อหุ้มเมล็ดสีแดง รสชาติดีมีปริมาณแอมิโลสต่ำ (๑๕ - ๒ %) รสชาติของข้าวใหม่หุงสวยจะนุ่ม หอม และมัน กินคล้ายข้าวเหนียว ชาวนครศรีธรรมราช เรียก "ข้าวสั่งหยุด" หรือ "สังหยุด" เนื่องจากรสชาติของข้าวนี้กินอร่อย กินได้กินดีจนต้องสั่งให้หยุดกิน หรือหมายถึงบอกเลิกกิน จึงเป็นที่มาของชื่อข้าวพันธ์นี้ คือ "สังหยด" ฉะนั้นคำเขียนที่ถูกต้องของข้าวสังหยดจึงจะต้องไม่มี ขอไข่ การันต์ คนสงขลาเรียกข้าวสังหยดว่า "เหนียวแดง" ตามสีของเมล็ดข้าว ตามความหอม-นุ่ม และความมันในรสชาติของข้าว และนิยมนำข้าวสังหยดใหม่มาหุงกินกับน้ำกะทิทุเรียน หรือ "น้ำละหวะ" ( เหนียวละหวะ : ขนมพื้นบ้านชาวบกแถบถิ่นคาบสมุทรสทิงพระ) จึงจะเห็นได้ว่าข้าวสังหยด เป็นพันธุ์ข้าวที่ร่วมถิ่นกันในรอบลุ่มทะเลสาบสงขลา และเป็นข้าวที่เปรียบเสมือนสัญลักษณ์ในเชิงวิถีหรือเชิงวัฒนธรรมของท้องถิ่นในรอบลุ่มน้ำแถบนี้
ในเชิงวิชาการ ข้าวสังหยด เป็นข้าวเจ้า เป็นข้าวนาปีที่ปลูกได้ปีละ ๑ ครั้ง เป็นข้าวที่ปลูกยาก มีความไวต่อแสงน้อย จะออกดอกในช่วงที่รับแสงได้ ๑๑ ชม. ๔๕ นาที/วัน มีเมล็ดเรียวยาว เปลือกสีฟาง รสชาติ นุ่ม มัน มีกลิ่นหอมอ่อนๆ เยื่อหุ้มเล็ดสีแดงที่อุดมไปด้วย ธาตุเหล็ก ฟอสฟอรัส และไนอาซีน ที่มีคุณค่าทางโภชนาการ
ในเชิงพานิชย์ เป็นข้าวที่หายาก เนื่องจากปลูกกันน้อย คนที่สนใจเรื่องสุขภาพหันมานิยมรับประทาน และปัจจุบันมีนักวิชาการ นักวิทยาศาสตร์ และนักวิจัย จากหน่วยงาน,สถาบันต่างๆให้ความสนใจศึกษา ค้นคว้า และทดลองแปรรูป เพื่อสร้างมูลค่าเพิ่ม เป็น ข้าวกล้อง ข้าวกล้องงอก ขนมคุ๊กกี้ ไอศครีม เครื่องสำอางค์ชนิดต่างๆ จากเดิมเป็นข้าวที่มีราคาถูกเนื่องจากไม่เป็นที่นิยม กลับได้รับความนิยมในหมู่นักบริโภคอีกระดับหนึ่ง ทำให้ราคาถีบตัวขึ้นสูงลิ่ว ราคาแพง ราคาซื้อขายตามท้องตลาดขณะนี้ ชนิดข้าวกล้อง ตกกิโลกรัมละ ๕๐-๖๐ บาท ก็ยังหาซื้อยากเนื่องจากปลูกกันน้อย และมีการสนับสนุนให้ปลูกเป็นข้าวอินทรีย์เพื่อสุขภาพ และมีกระบวนการ GAP เข้ามาเกี่ยวข้อง ทำให้พื้นที่การปลูกแคบลง กอปรกับการจดทะเบียนเป็นข้าว GI ของจังหวัดพัทลุงเพียงจังหวัดเดียว ไม่ขอเอี่ยวกับพื้นที่ทางด้านวัฒนธรรม
ในเชิงสัญลักษณ์ ข้าวสังหยด ได้เป็นข้าวสัญลักษณ์ของจังหวัดพัทลุง ภายใต้ชื่อที่ว่า "ข้าวสังข์หยดเมืองพัทลุง" หลังจากได้มีการขึ้นทะเบียนสิ่งบ่งชี้ทางภูมิศาสตร์ ( GI : Geographical Indications )เมื่อ ๒๓ มิถุนายน ๒๕๔๙ ทั้งๆที่ข้าวพันธุ์นี้สามารถปลูกได้ และทำกินกันมาช้านานในพื้นที่รอบลุ่มทะเลสาบสงขลาทั้ง ๓ จังหวัด คือ นครศรีธรรมราช สงขลา และพัทลุง
ความเห็น (2)
อัษฎา งามศรีขำ
มีของภาคกลางเม็ดยาวเรียวกว่าแต่ไม่อร่อยกิโลละ35บาทเขาบอกเป็นสังหยดเหมือนกันตอนนี้นาร้างที่พัทลุงมีมากภาครัฐน่าสนับสนุนบูรณาการให้ท้องนาบ้านเราเขียวขจีกลับไปให้ความรู้การทำปาล์มนักวิชาการพูดแต่ผลผลิตปาล์มสิ่งที่ได้ พูดถึงความเหมาะสมในพัทลุงที่จะปลูก พูดถึงพันธุ์ ตลาดรองรับในอนาคต ตอนนี้เริ่มก็เริ่มเผาป่าเพื่อทำสวนปาล์ม เราอยากจะเป็นยักษ์ใหญ่เหมือนมาเลเซีย อินโดนิเซีย ตั้งนิคมอุสาหกรรมใกล้ๆรองรับไว้แล้วอภิมหาโครงการผุดตามมามากมายด้วย"ปัญญา"ของผู้นำในชาติทั้งหลายมองอย่างแตกฉานแล้วว่านี่คือ"การพัฒนา"คงไม่ต้องสอนให้คิดว่าเราจะไม่ซื้อข้าวราคาแพงขึ้นเราไม่มีทางนำเข้าข้าวจากเพื่อนบ้านแน่นอน มีอะไรที่ผู้ทรงความรู้ทั้งหลายพอจะประเมินได้อย่างถูกต้องบนพื้นฐานของความเป็นจริงบ้าง
ขอบคุณที่เข้าเยี่ยมชม