บทความเรื่อง งบประมาณ

บทความ

เรื่อง งบประมาณ

นางศุกร์ศรี ชูเมือง

เจ้าหน้าที่บริหารงาน กองแผนงาน

มหาวิทยาลัยทักษิณ

บทนำ

สำหรับประเทศไทยการจัดทำงบประมาณนัน้ รัฐบาลได้เริ่มทำขึน้ ก่อนและต่อมาได้ขยายขอบเขต

ไปถึงองค์การบริหารส่วนท้องถิ่น สถานศึกษาและหน่วยงานอื่นๆ ทัง้ ของรัฐบาลและเอกชน ดังนัน้ การ

จัดทำงบประมาณ ทุกส่วนภาครัฐ รัฐวิสาหกิจและภาคเอกชน จะต้องมีการบริหารจัดการในการจัดทำ

งบประมาณ เพื่อที่จะได้มีการบริหาร จัดสรรงบประมาณที่ได้รับมาอย่างคุ้มค่าที่สุด

ความหมาย

ความหมายของงบประมาณ จะแตกต่างกันออกไปตามกาลเวลาและลักษณะการให้ความหมาย

ของนักวิชาการแต่ละด้าน ซึ่งมองงบประมาณแต่ละด้านไม่เหมือนกัน เช่นนักเศรษฐศาสตร์ มอง

งบประมาณในลักษณะของการใช้ทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดให้เกิดประโยชน์สูงสุด นักบริหารจะมอง

งบประมาณในลักษณะของกระบวนการหรือการบริหารงบประมาณให้เกิดประสิทธิภาพสูงสุด โดยบรรลุ

เป้ าหมายของแผนงานที่วางไว้ นักการเมืองจะมองงบประมาณในลักษณะของการมุ่งให้รัฐสภาใช้อำนาจ

ควบคุมการปฏิบัติงานของรัฐบาล

สรุปความหมายของงบประมาณ หมายถึง แผนเบ็ดเสร็จ ซึ่งแสดงออกในรูปตัวเงินแสดง

โครงการดำเนินงานทั้งหมดในระยะหนึ่ง รวมถึงการกะประเมินการบริหารกิจกรรม โครงการและ

ค่าใช้จ่าย ตลอดจนทรัพยากรที่จำเป็ นสนับสนุน

การดำเนินงานให้บรรลุตามแผนนีย้ ่อมประกอบด้วยการทำงาน 3 ขัน้ ตอน คือ

1.การจัดเตรียม

2. การอนุมัติ

3. การบริหาร

งบประมาณมีความสำคัญและเป็นประโยชน์ต่อการบริหาร หน่วยงานสามารถนำเอางบประมาณมา

ใช้เป็นเครื่องมือในการบริหารหน่วยงานให้เจริญก้าวหน้า ความสำคัญและประโยชน์ของงบประมาณมี

ดังนี ้

1) เป็นเครื่องมือในการบริหารหน่วยงาน ตามแผนงานและกำลังเงินที่มีอยู่โดยให้มีการปฏิบัติงานให้

สอดคล้องกับแผนงานที่วางไว้ เพื่อป้องกันการรั่วไหลและลดการปฏิบัติงานที่ไม่จำเป็นของ

หน่วยงานลง

2) เป็นเครื่องมือในการพัฒนาหน่วยงาน ถ้าหน่วยงานจัดงบประมาณใช้จ่ายอย่างถูกต้องและมี

ประสิทธิภาพ จะสามารถพัฒนาให้เกิดความเจริญก้าวหน้าแก่หน่วยงานและสังคม โดยหน่วยงาน

ต้องพยายามใช้จ่ายและจัดสรรงบประมาณให้เกิดประสิทธิผลไปสู่โครงการที่จำเป็น เป็นโครงการ

ลงทุนเพื่อก่อให้เกิดความก้าวหน้าของหน่วยงาน

3) เป็ นเครื่องมือในการจัดสรรทรัพยากรที่มีอยู่จำกัดให้มีประสิทธิภาพ เนื่องจากทรัพยากรหรือ

งบประมาณของหน่วยงานมีจำกัด ดังนัน้ จึงจำเป็นที่จะต้องใช้งบประมาณเป็นเครื่องมือ ในการ

จัดสรรทรัพยากรหรือใช้จ่ายเงินให้มีประสิทธิภาพ โดยมีการวางแผนในการใช้และจัดสรรเงิน

งบประมาณไปในแต่ละด้าน และมีการวางแผนปฏิบัติงานในการใช้จ่ายทรัพยากรนั้นๆ ด้วย

เพื่อที่จะก่อให้เกิดประโยชน์สูงสุด

4) เป็นเครื่องมือกระจายทรัพยากร และเงินงบประมาณที่เป็นธรรม งบประมาณสามารถใช้เป็น

เครื่องมือในการจัดสรรงบประมาณที่เป็นธรรมไปสู่จุดที่มีความจำเป็นทั่วถึงที่จะทำให้หน่วยงาน

นัน้ สามารถดำเนินไปได้อย่างมีประสิทธิภาพ

5) เป็นเครื่องมือประชาสัมพันธ์ งานและผลงานของหน่วยงาน เนื่องจากงบประมาณเป็นที่รวม

ทัง้ หมดของแผนงานและงานที่จะดำเนินการในแต่ละปี พร้อมทัง้ ผลที่จะเกิดขึน้ ดังนัน้ หน่วยงาน

สามารถใช้งบประมาณหรือเอกสารงบประมาณที่แสดงถึงงานต่างๆ ที่ทำเพื่อเผยแพร่และ

ประชาสัมพันธ์ให้ประชาชนทราบ

สรุปว่า

งบประมาณ มีความสำคัญต่อการดำเนินงานขององค์กร และต่อการพัฒนาประเทศ และถ้าขาด

ซึ่งงบประมาณ ในการบริหารจัดการ ก็ไม่สามารถนำพาประเทศไปสู่ความสำเร็จ ดังนัน้ ในการบริหาร

งบประมาณ ต้องยึดหลักของความโปร่งใส เป็นธรรม ประหยัดและมีประสิทธิภาพ

อ้างอิง : ดร.ณรงค์ สัจพันโรจน์. 2538 การจัดทำอนุมัติและบริหารงบประมาณแผ่นดิน__

[พระสมุห์สถาพร รวิวณฺโณ]

มีประโยชน์มาก ขอให้มีบทความแบบนี้บ่อยๆ