แผนการจัดการเรียนรู้ที่ 5 เรื่อง หนังสืออ้างอิง

แผนการจัดการเรียนรู้ที่  5

หน่วยการเรียนรู้ที่ 5  เรื่อง  หนังสืออ้างอิง               

วิชาการใช้ห้องสมุด  ท40216                ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 5                   เวลา  2  ชั่วโมง

ครูผู้สอน  นางจุฑามาศ  ปานคีรี   โรงเรียนกบินทร์วิทยา  สำนักงานเขตพื้นที่ปราจีนบุรีเขต  2

วันที่สอน  20  มิถุนายน   2551                            คาบเรียนที่  1-2   เวลา  8.40-10.40  น

 

1.  ความเข้าใจที่คงทน

                หนังสืออ้างอิงเป็นหนังสือที่มีการจัดทำขึ้นเป็นพิเศษ  ให้ข้อเท็จจริงที่เชื่อถือได้  ใช้หาคำตอบในเรื่องใดเรื่องหนึ่ง  เขียนขึ้นโดยผู้ทรงคุณวุฒิและมีความเชี่ยวชาญในสาขาวิชานั้น ๆ  โดยเฉพาะ           มีรูปแบบที่ง่าย  สะดวกแก่การใช้ค้นคว้า  มีการจัดเรียงลำดับเนื้อหาตามลำดับอักษรตามหัวข้อวิชา  ตามลำดับเหตุการณ์  หรือเรียงตามสภาพภูมิศาสตร์  มีส่วนช่วยอำนวยความสะดวกตามหัวข้อวิชา  ตามลำดับเหตุการณ์ หรือเรียงตามสภาพภูมิศาสตร์   มีส่วนช่วยอำนวยความสะดวกแก่ผู้ใช้  คือ  อักษรนำเล่ม  คำนำทาง  ดรรชนีริมกระดาษ  หนังสืออ้างอิงเป็นเอกสารที่สำคัญที่สุด  ที่จะช่วยให้         งานเขียนเป็นที่น่าเชื่อถือ  และมีประสิทธิภาพสูงค่าอย่างยิ่ง 

 

2.  มาตรฐานเนื้อหา

                2.1  ความหมายของหนังสืออ้างอิง              

                2.2  ความสำคัญของหนังสืออ้างอิง              

                2.3  ประโยชน์ของหนังสืออ้างอิง            

                2.4  ลักษณะของหนังสืออ้างอิง             

                2.5  การเรียบเรียงหนังสืออ้างอิง

                2.6  ส่วนช่วยในการค้นคว้าของหนังสืออ้างอิง

                2.7  ประเภทของหนังสืออ้างอิง

                       2.7.1  พจนานุกรม

                       2.7.2  สารานุกรม

                       2.7.3  หนังสือรายปี

                       2.7.4  หนังสือคู่มือ

                       2.7.5  นามานุกรม

                       2.7.6  อักขรานุกรมชีวประวัติ

                       2.7.7  หนังสืออ้างอิงทางภูมิศาสตร์

                       2.7.8  สิ่งพิมพ์รัฐบาล

                       2.7.9  ดรรชนี

                       2.7.10  บรรณานุกรม

                2.8  ตารางสรุปเรื่องหนังสืออ้างอิง

3.  มาตรฐานการปฏิบัติได้

                3.1  อธิบายความหมายของหนังสืออ้างอิงได้อย่างถูกต้อง

                3.2  บอกความสำคัญของหนังสืออ้างอิงได้                   

                3.3  บอกประโยชน์ของหนังสืออ้างอิงได้

                3.4  บอกลักษณะของหนังสืออ้างอิงได้ถูกต้อง

                3.5  บอกวิธีการเรียบเรียงหนังสืออ้างอิงได้

                3.6  อธิบายวิธีการค้นคว้าจากส่วนช่วยค้นได้อย่างถูกต้อง

                3.7  บอกลักษณะและวิธีใช้หนังสืออ้างอิงแต่ละประเภทได้ถูกต้อง

                3.8  สรุปเรื่องหนังสืออ้างอิงและสามารถนำไปประยุกต์ใช้ในชีวิตประจำวันได้

4.  ทักษะข้ามวิชา

                1.  กระบวนการกลุ่ม

                2.  ทักษะการคิดวิเคราะห์

                3.  ทักษะการนำเสนอผลงาน

5.  คุณลักษณะที่พึงประสงค์

                5.1  ทำงานอย่างเป็นระบบ

                5.2  มีระเบียบวินัย

                5.3  มีความรับผิดชอบ

                5.4  ความสนใจใฝ่รู้

                5.5  ความมีเหตุผล

               5.6  มีความเป็นประชาธิปไตย

  

6.  คำถามสำคัญ

                6.1  หลังจากที่นักเรียนได้เรียนเรื่องหนังสืออ้างอิงนักเรียนสามารถบอกความหมายของหนังสืออ้างอิงได้ว่าอย่างไร                                                                   

                6.2  หนังสืออ้างอิงมีความสำคัญต่อการเรียนของนักเรียนอย่างไรบ้าง

                6.3  หนังสืออ้างอิงมีประโยชน์ต่อนักเรียนอย่างไรบ้าง

                6.4  หนังสืออ้างอิงมีลักษณะแตกต่างจากหนังสือวิชาการอื่น ๆ  อย่างไรบ้าง

                6.5  หนังสืออ้างอิงมีวิธีการเรียบเรียงเนื้อหาอย่างไรจงอธิบาย

                6.6  เมื่อนักเรียนใช้หนังสืออ้างอิงมีวิธีการค้นหาข้อมูลที่ต้องการจากหนังสืออ้างอิงอย่างไรจงอธิบาย

                6.7  หนังสืออ้างอิงแต่ละประเภทมีลักษณะและวิธีการใช้อย่างไรบ้าง

                6.8  จากการศึกษาเรื่องหนังสืออ้างอิงนักเรียนสามารถสรุปเรื่องราวเกี่ยวกับหนังสืออ้างอิงได้ว่าอย่างไรบ้าง

7.  กิจกรรมการเรียนรู้

คาบเรียนที่  1

                1.  ขั้นกระตุ้นสมอง

                     -  ครูให้นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียนจากเอกสารประกอบการเรียนวิชาการใช้ห้องสมุด  ท40216  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่  5  สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม  กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย                   หน่วยการเรียนรู้ที่  5  เรื่อง  หนังสืออ้างอิง  เพื่อเป็นการทดสอบความรู้นักเรียนก่อนเรียน ใช้เวลา            15  นาที

                     -  นักเรียนทำแบบทดสอบก่อนเรียน         

                2.  ขั้นท่องสู่ประสบการณ์

                     -  ครูสนทนากับนักเรียนถึงห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้อื่น ๆ  ที่ไม่ใช่ห้องสมุด  

                     -  ให้นักเรียนแบ่งกลุ่มออกเป็น 5 กลุ่ม  ๆ ละเท่า ๆ กัน  และส่งตัวแทนกลุ่มออกมา          จับสลากรับหัวข้อในการศึกษาตามหัวข้อที่กำหนด   และรับใบความรู้ในการแบ่งกลุ่มให้นักเรียน          แต่ละกลุ่มนำไปศึกษา  พร้อมหัวข้อในการศึกษาของแต่ละกลุ่มดังนี้

                กลุ่มที่  1  หัวข้อที่ได้รับ

                                  -  ความหมายของหนังสืออ้างอิง              

                                  -  ความสำคัญของหนังสืออ้างอิง              

                                  -  ประโยชน์ของหนังสืออ้างอิง        

                กลุ่มที่  2  หัวข้อที่ได้รับ            

                                  -  ลักษณะของหนังสืออ้างอิง             

                                  -  การเรียบเรียงหนังสืออ้างอิง

                                   -  หนังสือรายปี

                                   -  หนังสือคู่มือ

                กลุ่มที่  3  หัวข้อที่ได้รับ 

                                  -  อักขรานุกรมชีวประวัติ

                                  -  หนังสืออ้างอิงทางภูมิศาสตร์

                                  -  สิ่งพิมพ์รัฐบาล

                กลุ่มที่  4  หัวข้อที่ได้รับ 

                                  -  ประเภทของหนังสืออ้างอิง

                                   -  พจนานุกรม

                                   -  สารานุกรม

                                   -  นามานุกรม

                กลุ่มที่  5  หัวข้อที่ได้รับ

                                  -  ส่วนช่วยในการค้นคว้าของหนังสืออ้างอิง

                                   -  บรรณานุกรม

                                   -  ดรรชนี

                                   -  ตารางสรุปเรื่องหนังสืออ้างอิง

                3.  ขั้นสร้างฐานความรู้

                     -  ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันวางแผนและเตรียมการนำเสนอหน้าชั้นเรียน  โดยเขียนสรุปรายละเอียดในแต่ละหัวข้อเป็นแบบสรุปของแต่ละกลุ่มตามความคิดของกลุ่มว่าจะเขียนเป็นแผนผังความคิด  วาดภาพ  หรือสรุปเป็นหัวข้อสั้น ๆ แต่ได้ใจความ  ให้สามารถนำเสนอผลการศึกษาที่เข้าใจง่ายลงในกระดาษรายงาน  เพื่อนำเสนอในคาบเรียนต่อไป

                     -  ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันวางแผนในการจัดป้ายนิเทศตามหัวข้อเรื่องที่กลุ่มได้รับ  เพื่อนำไปจัดแสดงไว้ที่ป้ายนิเทศหน้าชั้นเรียน

                     -  ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มวางแผนร่วมกันในการที่จะอภิปรายว่าได้รับความรู้อะไรบ้าง          ในการช่วยกันศึกษาหาความรู้ตามกลุ่มที่ได้รับ  วางแผนในการเสนอผลงานร่วมกัน

                4.  ขั้นสรุป

                     -  ครูร่วมกันกับนักเรียนสรุปถึงการวางแผนในการที่จะนำเสนอผลงานกลุ่มในคาบเรียนต่อไป

                     -  ครูแนะนำให้นักเรียนแต่ละคนนำสมุดประจำวิชามาในคาบเรียนต่อไปทุกคน            เพื่อจดบันทึกการรายงานกลุ่มตน  และกลุ่มเพื่อนลงในสมุดของตนเอง

                5.  ขั้นปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

                     -  ให้นักเรียนทุกคนไปศึกษาเรื่องห้องสมุดและแหล่งเรียนรู้อื่น ๆ ในหัวข้อที่แต่ละกลุ่ม ได้รับมาล่วงหน้าจากหนังสือในห้องสมุดหรือค้นคว้าจากแหล่งความรู้ Internet

                     -  ให้นักเรียนทุกคนเขียนสรุปความรู้ลงในสมุดรายวิชาตามความเข้าใจของตนเอง

คาบเรียนที่ 2

                1.  ขั้นกระตุ้นสมอง

                     -  ครูพูดคุยซักถามนักเรียนถึงการไปศึกษาค้นคว้าข้อมูลของแต่ละกลุ่ม 

                     -  นักเรียนตอบคำถามของครูตามที่นักเรียนได้ไปศึกษาค้นคว้ามา

                2.  ขั้นท่องสู่ประสบการณ์

                     -  ครูให้หัวหน้ากลุ่มแต่ละกลุ่ม  ออกมาจับสลากลำดับการออกมารายงานหน้าชั้นเรียนตามที่ได้วางแผนไว้แล้วในคาบเรียนที่ผ่านมา

                     -  นักเรียนกลุ่มที่ 1  ออกมารายงานหน้าชั้นเรียนตามหัวข้อที่กลุ่มได้รับโดยการส่งตัวแทนกลุ่มที่เพื่อนๆ ให้รับผิดชอบเรื่องการรายงานออกมารายงาน

                     -   ให้แต่ละกลุ่มรักษาเวลาในการรายงานกลุ่มละ  5  นาที

                     -   เมื่อจบการรายงานแต่ละกลุ่มก็ให้กลุ่มต่อไปที่จับสลากได้ออกมารายงานต่อ  จนครบ           5   กลุ่มตามลำดับที่กลุ่มจับสลากได้

                3.  ขั้นสร้างฐานความรู้

                     -  ให้นักเรียนแต่ละคนสรุปความรู้ที่แต่ละกลุ่มออกมารายงานลงในสมุดของตนตาม         ความเข้าใจของแต่ละคน

                     -  ให้นักเรียนแต่ละกลุ่มช่วยกันนำป้ายนิเทศไปจัดแสดงไว้ที่หน้าชั้นเรียนหลังจากรายงานกลุ่มเรียบร้อยแล้ว         

            

                4.  ขั้นสรุป

                     -  นักเรียนแต่ละกลุ่มเปิดโอกาสให้เพื่อนๆ  ได้ซักถาม

                     -  นักเรียนในกลุ่มช่วยกันตอบคำถาม  และครูช่วยสรุปในตอนท้ายอีกครั้งเพื่อให้นักเรียนเข้าใจ

                     -  นักเรียนทำแบบทดสอบหลังเรียนจากเอกสารประกอบการเรียนวิชาการใช้ห้องสมุด            ท40216  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่  5  สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม  กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย  หน่วย              การเรียนรู้ที่  5  เรื่อง  หนังสืออ้างอิง  ใช้เวลา  15  นาที   

                5.  ขั้นปรับใช้ในชีวิตประจำวัน

                     -  ให้นักเรียนทุกคนกลับไปอ่านศึกษาทบทวนเพิ่มเติม  เพื่อนำไปทำแบบฝึกหัดทบทวนหลังจากเรียนจบเรื่องนี้แล้ว

                     -  ให้นักเรียนตรวจสอบความถูกต้องในการทำแบบทดสอบในภาคผนวก  เพื่อดูความก้าวหน้าของตนเอง

8.  สื่อการจัดการเรียนรู้/แหล่งเรียนรู้

                1.  หนังสือ  ตำราวิชาการต่าง ๆ  ในห้องสมุดโรงเรียนกบินทร์วิทยา

                2.  เอกสารประกอบการเรียนวิชาการใช้ห้องสมุด  ท40216  ชั้นมัธยมศึกษาปีที่  5  สาระการเรียนรู้เพิ่มเติม  กลุ่มสาระการเรียนรู้ภาษาไทย  หน่วยการเรียนรู้ที่  5  เรื่อง  หนังสืออ้างอิง 

แหล่งเรียนรู้

                1.  ห้องคอมพิวเตอร์ 1, 2

                2.  ห้อง  TOT 

                3.  ห้องสมุดโรงเรียนกบินทร์วิทยา

 

9.  หลักฐานและวิธีการประเมิน

หลักฐาน	วิธีการประเมิน
1.  แบบประเมินการทำงานกลุ่ม	แบบสังเกตพฤติกรรมกลุ่ม
2.  แบบประเมินพฤติกรรมการเรียน	แบบสังเกตพฤติกรรมการเรียน
3.  แบบฝึกหัดทบทวน	ตรวจแบบฝึกหัด
4.  แบบทดสอบวัดผลสัมฤทธิ์  แบบทดสอบก่อนเรียน  และแบบทดสอบหลังเรียน	ตรวจแบบทดสอบ