Mutatis mutandis

"ภาษาละตินกับกฎหมาย" ในวันนี้ ผู้เขียนขอเสนอคำว่า "mutatis mutandis" (มูทาทิส มูเเทนดิส) ซึ่งเป็นภาษาละติน (Latin) ที่มีความหมายว่า "โดยอนุโลม" ในภาษาไทยค่ะ

             คำว่า ''mutatis mutandis''  ใน Black's Law Dictionary ได้ให้ความหมายว่า "all necessary changes having been made ; with the necessary changes." ซึ่งมีความหมายตรงกับภาษาไทยคำว่า "โดยอนุโลม"

              ทั้งนี้ คำว่า "โดยอนุโลม" นั้นในพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ได้ให้ความหมายไว้ว่า นำมาใช้โดยอาศัยหลักการอย่างเดียวกันแต่ให้แก้ไขในรายละเอียดได้ตามควรแก่กรณี

              ดังนั้น คำว่า ''mutatis mutandis''  จึงหมายถึง "โดยอนุโลม" เมื่อพิจารณาจากความหมายในภาษาอังกฤษประกอบกับความหมายตามพจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525 ดังได้กล่าวข้างต้น

               ตัวอย่าง

              What was said regarding the first contract applies mutatis mutandis to all later ones.

              คำแปล: สิ่งใดที่ได้กล่าวถึงในสัญญาฉบับแรก ให้นำมาใช้บังคับกับสัญญาฉบับหลังทั้งปวงด้วยโดยอนุโลม

              The provision of Sections 1310, 1311, and 1313 apply mutatis mutandis to any kind of work which is fixed to land, and the planting of trees or crops.

             คำแปล: ท่านให้ใช้บทบัญญัติมาตรา 1310, 1311 และ 1313 บังคับตลอดถึงการก่อสร้างใดๆ ซึ่งติดที่ดินและการเพาะปลูกต้นไม้หรือธัญชาติด้วยโดยอนุโลม (มาตรา 1314 วรรคแรกของประมวลกฎหมายแพ่งและพาณิชย์ (ภาษาอังกฤษ))

 

 **หมายเหตุ ผู้เขียนได้ปรับปรุงมาจากในส่วนของ “คำถาม” จากผู้อ่านเรื่องความหมายของคำว่า "mutatis mutandis" ค่ะ

 

                 เอกสารอ้างอิง

• Black's Law Dictionary 
• พจนานุกรมฉบับราชบัณฑิตยสถาน พ.ศ. 2525
• กมล สนธิเกษตริน. The Civil and Commercial Code book 1-6. พิมพ์ครั้งที่ 7. กรุงเทพมหานคร: สำนักพิมพ์นิติบรรณาการ,  2543.