หลือใช้..แต่ไร้ค่า..
“เก็บขยะมาฝากค่ะ”เป็นคำพูดของนักเรียนที่เก็บขยะภายในบริเวณโรงเรียนมาฝากที่ธนาคารขยะ เป็นสิ่งที่หลายๆคนบอกว่าเป็นสิ่งไร้ค่า แต่สำหรับนักเรียนแห่งนี้มันเป็นสิ่งมีค่ามหาศาล เป็นสินค้า เป็นของเล่น เป็นวัสดุฝึก เป็นสื่อการเรียน รวมทั้งเป็นครูได้อีกด้วยทุกๆวัน ก่อนเข้าแถวหน้าเสาธง กิจกรรมหนึ่งที่ส่งเสริมความมีจิตสำนึกที่ดีให้กับนักเรียน นั่นก็คือการเก็บขยะนั่นเอง เป็นการแสดงออกถึงความรับผิดชอบในหน้าที่ ความรับผิดชอบต่อสิ่งแวดล้อม การตอบแทนสถานที่ที่ให้ความรู้ การเก็บขยะของพวกเขาเป็นการเก็บเอาสิ่งที่จะทำลายสิ่งแวดล้อม ที่จะก่อให้เกิดปัญหาภาวะโลกร้อนที่ทุกคนกำลังให้ความสำคัญ นอกจากนี้ขยะในมุมมองของนักเรียนที่นี่ยังหมายถึงการรู้ใช้สิ่งของให้คุ้มค่า รู้จักประหยัด อดออม และเป็นการส่งเสริมรายได้อีกด้วย ขยะเป็นสิ่งที่คนหลายคนไม่ต้องการ แต่สำหรับนักเรียนที่นี่ พวกเขามองขยะเป็นสิ่งที่มีคุณค่า
นอกจากเก็บขยะแล้วยังมีนักเรียนที่มีจิตอาสาอีกกลุ่มหนึ่ง หน้าที่ของพวกเขาคือ คัดแยกขยะ รับฝากขยะ เป็นเจ้าหน้าที่ของธนาคารขยะ การคัดแยกเปรียบเสมือนการกลั่นกรอง แยกประเภทตามคุณค่า ที่มีอยู่ในตัวของขยะชิ้นนั้น ๆ เป็นการฝึกทักษะการสังเกต การวิเคราะห์ สังเคราะห์ และการมีวิจารณญาณ ว่าชิ้นใดจะสามารถนำกลับมาใช้ใหม่ ใช้ซ้ำ หรือนำมาดัดแปลงเพื่อใช้ประโยชน์ต่อไป บางส่วนที่ไม่ได้มีคุณสมบัติดังกล่าวก็สามารถ นำไปจำหน่ายสร้างรายได้อีกทางหนึ่ง
ตัวอย่างการนำขยะมาดัดแปลงที่เกิดขึ้นในโรงเรียน เช่น การประดิษฐ์เก้าอี้นั่งเล่นจากกล่องและโฟม การผลิตสื่อการสอนจากขวดนม การประดิษฐ์ผ้ากันเปื้อนจากถุงนม การประดิษฐ์โคมไฟดอกไม้และประดิษฐ์ไม้ดอกไม้ประดับจากขวดน้ำอัดลม งานเหล่านี้ก่อให้เกิดชมรมงานฝีมือของกลุ่มนักเรียนผู้ซึ่งแปรจินตนาการมาเป็นของใช้และของเล่น
จากขยะขวดน้ำอัดลมกองใหญ่ กลายเป็นโคมไฟและไม้ดอกไม้ประดับที่สวยงาม ต้องผ่านกระบวนการคิดวางแผน ออกแบบลวดลาย การเขียนแบบ การตัด เจาะ และลงสี กระบวนการเหล่านี้ได้ฝึกทักษะการทำงานเป็นทีม ความสามัคคีในหมู่คณะซึ่งเป็นที่ต้องการอย่างมากในสังคมปัจจุบัน ทักษะการใช้เครื่องมือ รวมทั้งเป็นการฝึกสมาธิให้กับนักเรียน ซึ่งสอดคล้องกับคำว่า “สมาธิ..ทำให้เกิดปัญญา..” สมาธิ ถือว่าเป็นหัวใจสำคัญของทุกอย่าง หากขาดสิ่งนี้แล้วกระบวนการ และ ทักษะที่กล่าวมาจะไม่เป็นผลเลย
อีกสิ่งหนึ่งที่จะนำเสนอ คือ การประดิษฐ์หุ่นยนต์ของเล่น จากเมาส์ที่เสียแล้ว ผลงานชิ้นนี้ได้รับรางวัลเหรียญทอง อันดับ1 ของเขตพื้นที่การศึกษาและได้รับรางวัลเหรียญเงิน ระดับภูมิภาคตะวันออกเฉียงเหนือ ปีการศึกษา 2552
จะเห็นได้ว่ากิจกรรมคัดแยกนี้ นอกจากข้อดีที่กล่าวมาแล้วยังเป็นการส่งเสริมความคิดสร้างสรรค์ให้กับนักเรียนได้เป็นอย่างดีเลยทีเดียว..คุณประโยชน์ จากการนำเอาสิ่งที่ไม่ต้องการที่เรียกว่า “ขยะ” มาแยก คัดกรอง และนำมาสร้างสรรค์ให้เป็นผลงานที่มีคุณค่า มีราคา นำมาซึ่งรายได้ แต่นั่นไม่ใช่สิ่งสำคัญเท่ากับการที่นักเรียน ได้รับการปลูกจิตสำนึกในการรับผิดชอบต่อสังคม การเห็นคุณค่า ของสิ่งต่างๆ รอบตัว การอนุรักษ์สิ่งแวดล้อม ความสามัคคี มีทักษะการทำงานร่วมกัน ซึ่งสิ่งเหล่านี้จะได้กล่อมเกลาพวกเขาให้กลายเป็นคนที่มีคุณภาพของสังคมต่อไป
จากการดำเนินกิจกรรมต่าง ๆ ดังที่กล่าวมา สิ่งที่นักเรียน เขาได้รู้และได้เห็น คงจะบอกได้ว่า..คำว่า”ขยะ”ในมุมมองของพวกเขาเหล่านั้น คือ..สิ่งที่เหลือใช้ แต่ไม่ไร้ค่า..
บทความส่งเสริมคุณธรรม..โรงเรียนบ้านสร้างม่วงส้มเสี้ยว.สพท.อบ.5
"ได้รับรางวัลชนะเลิศ ได้รับการตีพิมพ์ขึ้นปกวารสาร รู้ตื่น รู้เบิกบาน ของสพฐ.
ฉบับที่ 2 ปี 2553 "
ขอเชิญแสดงความคิดเห็นและเเลกเปลี่ยนเรียนรู้นะคะ..ทุกความคิดเห็นมีคุณค่า..สำหรับการพัฒนาและปรับปรุง..ผลงานให้ดีขึ้น
มีครับสนับสนุนครับแต่ไม่มีตังขอเอาใจช่วยก็แล้วกันครับ