ผ้าห่อใบลานอีสาน ในนิทรรศการเส้นไหมใยฝ้าย ลวดลายผ้าถิ่นอีสาน
ในคราวจัดไปนิทรรศการผ้าที่ กทม เมื่อเดือนกุมภาพันธ์ ผ้าส่วนหนึ่งที่ผมภูมิใจนำเสนอในนิทรรศการคือ ผ้าห่อใบลาน ซึ่งผมได้รวบรวมมาจากสองแหล่งใหญ่คือ ผ้าห่อใบลานจากเมืองเขาวงและผ้าห่อใบลานจากเมืองสกลนคร
(ใบลานงาม ๆ จากแหล่งที่มาทั้งสองแหล่ง)
ผ้าห่อใบลานที่ผมเลือกไปจัดแสดง(ไม่ได้หมายรวมทั้งหมด)หากแบ่งตามวัสดุที่นำมาจัดทำผ้าห่อใบลานสามารถแบ่งออกได้ 2 ประเภทเส้นใยประเภทไหม และเส้นใยประเภทฝ้าย เส้นใยที่ทำจากไหมนิยมทอด้วยเทคนิคควบ ส่วนฝ้ายนิยมใช้เทนนิคขิด
หากแบ่งตามเทคนิคในการสร้า้งลวดลายของผ้าผ้าห่อใบลานที่ผมเลือกไปจัดแสดงพบว่า ผ้าเกิดจากเทคนิคสำคัญ 2 อย่างคือผ้าที่สร้างลวดลายจากเทคนิคขิด และผ้าที่สร้า้งลวดลายจากเทคนิคขั้น
หากแบ่งตามแหล่งที่มาของผ้าพบว่ามีที่มา 2 แหล่งคือ ผ้าที่ตั้งใจทอมาเพื่อทำผ้าห่อใบลานกลุ่มนี้ช่างทดที่ต้องการทำบุญจะทอผ้ามาถวาย โดยวัดความยาวหรือขนาดผ้า จากขนาดใบลานที่มีอยู่ บ้างก็ทำขึ้นเพื่อถวายให้ลูกชายของตนเองที่บวชอยู่เอาไว้ห่อใบลานที่หลวงพี่คัดลอกขึ้นเป็นการเฉพาะ ส่วนแหล่งที่อีกประเภทคือผ้าจากคนตายที่ไม่ได้เผาไปกับคนตายแต่ญาติเลือกทิ้งถวายวัด ใครอยากได้ก็มาบูชาเอา ส่วนที่เหลือพระท่านก็จะเอามาห่อใบลานสำหรับผูกที่ไม่มีผ้าหรือผ้าผุพัง
ความเห็น (6)
เพิ่มเติมนิดนึงครับ ผ้าที่โชว์นั้นเป็นผ้าฮองลานเวลาเทศน์ กล่าวคือพระภิกษุเวลาจะเทศนาโดยการว่าตามลาน(การอ่านหนังสือธรรม-หนังสือน้อย) จะถือใบลานอ่านหรือไม่ก็วางใบลานลงบนกากะเยียซึ่งมีผ้าฮองลานที่ทอสอดไม้ไผ่เพื่อแทนแผ่นกระดานใช้วางใบลานอีกชั้นหนึ่ง
เดี๋ยวค้นภาพมาฝากครับ
สวัสดีค่ะ
แวะมาส่งความระลึกถึงค่ะ
และเชิญชวนร่วมสร้างหอสมุดเฉลิมพระเกียรติ 80 พรรษา ด้วยกันนะคะ
http://gotoknow.org/blog/rongkham/349984
ขอบคุณค่ะ
- ออต
- สบายดีไหม หายไปนานมากๆ
สบายดีครับ ตอนนี้ทุกอย่างเริ่มสบายแล้ว
สบายดีนะครับ