การเล่นเสียงสัมผัส
การเล่นเสียงสัมผัส
เป็นกลวิธีการแต่งอย่างหนึ่งที่ทำให้เกิดความงามในแง่ของวรรณศิลป์ การเล่นเสียงสัมผัสนั้น ได้แก่
๑. การเล่นเสียงสัมผัสสระ ได้แก่ คำที่มีเสียงคล้องจองกันด้วยเสียงสระและเสียงพยัญชนะท้ายพยางค์ (ตัวสะกด)เช่น
เจ้าของตาลรักหวานขึ้นปีนต้น ระวังตนตีนมือระมัดมั่น
เหมือนคบคนคำหวานรำคาญครัน ถ้าพลั้งพลันเจ็บอกเหมือนตกตาล
๒. การเล่นสัมผัสพยัญชนะ หรือสัมผัสอักษร ได้แก่ คำที่คล้องจองกันด้วยเสียงพยัญชนะต้น เช่น
เมื่อมั่งมีมากมายมิตรหมายมอง
เมื่อมัวหมองมิตรมองหม่นเหมือนหมูหมา
เมื่อไม่มีมิตรหมางเมินไม่มองมา
เมื่อมอดม้วยแม้หมูหมาไม่มามอง
๓. การเล่นเสียงวรรณยุกต์ ได้แก่ การใช้เสียงวรรณยุกต์ที่แตกต่างกัน ในคำที่มีพยัญชนะต้น สระ ตัวสะกดเหมือนกัน โดยไล่เรียงไปตามระดับเสียงวรรณยุกต์ เช่น
บัวตูมตุมตุ่มตุ้ม กลางตม
สูงส่งทงทานลม ล่มล้ม
แมลงเม้าเม่าเมาฉม ซมซราบ
รูรู่รู้ริมก้ม พาดไม้ไทรทอง
เขาขันคูคู่คู้ เคียงสอง
เยื้องย่างนางยูงทอง ท่องท้อง
ทิวทุ้งทุ่งทุงมอง มัจฉพราศ
เทาเท่าเท้ายางหย้อง เลียบลิ้มริมทาง
๔. การสัมผัสใจ ได้แก่ คำที่ไม่มีเสียงคล้องจองกันทั้งเสียงสระและเสียงพยัญชนะ แต่ทว่าเลือกสรรใช้ถ้อยคำได้ไพเราะก่อให้เกิดอารมณ์สะเทือนใจ สัมผัสใจนี้ทำให้เกิดอารมณ์สะเทือนใจมากยิ่งกว่าสัมผัสสระหรือสัมผัสพยํญชนะ เนาวรัตน์ พงษ์ไพบูลย์ ให้ความสำคัญกับสัมผัสใจมาก และมักจะยกตัวอย่างด้วยกลอนจากขุนช้างขุนแผนบทนี้เสมอ
เงยหน้าขึ้นเถิดเจ้าพิมเพื่อน แก้มเปื้อนมาจะเช็ดน้ำตาให้
ได้เวลาทดสอบความรู้ความเข้าใจ
๑. ข้อใดเล่นเสียงพยัญชนะเด่นที่สุด
ก. ความรักยักเปลี่ยนท่า ทำน้ำยาอย่างแกงขม
ข. เห็นหรุ่มรุมทรวงเศร้ารุ่มรุ่มเร้าคือไฟฟอน
ค. คิดความยามถนอม สนิทเนื้อเจือเสาวคนธ์
ง. รสทิพย์หยิบมาโปรย ฤๅจักเปรียบเทียบทันขวัญ
เฉลย คำตอบที่ถูกต้อง คือ ข้อ ข
หรุ่ม รุม เล่นเสียง /ร/
ทรวง เศร้า เล่นเสียง /ซ/
ร่ม รุ่ม เร้า เล่นเสียง /ร/
ไฟ ฟอน เล่นเสียง /ฟ/
๒. ข้อใดใช้กลวิธีการแต่งต่างจากคำประพันธ์ต่อไปนี้ "โผต้นนั้นผันตนไปต้นโน้น"
ก. เกลี้ยงสมกลมแสงแจ่มแจ้งเกลี้ยง
ข. แสงเดือนส่องด้าวสกาวเด่น
ค. ทั้งเลือดเร้นทั้งเล็นไรงูใหญ่น้อย
ง. ตะวันจ้าระอาอ่อนสะท้อนจิต
เฉลย คำตอบที่ถูก คือ ข้อ ง
คำตอบข้อ ก - ค นั้นจะเห็นว่ามีการเล่นเสียงพยัญชนะเหมือนโผต้นนั้นผันตนไปต้นโน้น
ก. เกลี้ยงสมกลมแสงแจ่มแจ้งเกลี้ยง
ข. แสงเดือนส่องด้าวสกาวเด่น
ค. ทั้งเลือดเร้นทั้งเล็นไรงูใหญ่น้อย
ความเห็น (21)
ขอบคุณนะคะ กำลังทำรายงานอยู่เลยค่ะ
(สอบซ่อม)
มานีมาหาปลา มองเห็นหมาไล่กัดปู่ มานีวิ่งมาดูมองเห็นปู่กัดหมาตายหมานีก้อตกใจโดดน้ำตายในรูปู
ขอบคุณครับ!!!
บิวตี้ 2/1
ขอบพระคุณคุณครู กลัยาณี มากๆ นะคะ
ถ้าคุณครูไม่เอามาเผยแพร่ หนูคงไม่มีการบ้านส่งครูสอนภาษาไทยแน่ ๆ
ทำไม่เป็นด้วย พอเปิดมาเจอของคุณครู กลัยาณี
หนูดีใจมากๆ ที่มีการบ้านทำส่ง อิอิ
ขอให้คุณครูทำแบบนี้ต่อไปเรื่อยๆนะคะ (ปล.หนูจะได้เข้ามาลอกอีก) อิอิ
ขอบพระคุณจริงๆค่ะ....^^
ให้ความรู้ดีมากครับ
ให้เด็กมีความรู้
มาเรียนเขียนอ่านกานท์กวีครับผม
คลับคล้ายคลับคลาว่า ....บทอักษรล้วน ม ม้า น่าจะมีคำว่า มอง ต่อตรงวรรคท้ายด้วยหรือเปล่าหนอ?
ส่วนตรีเพชรประดับมีแบบเป็นกลอนด้วย เช่นบทนี้
เขาครวญถึงชีวาว่าว้าเหว่
คลอเสน่ห์เสียงซึงซึ่งซึ้งเศร้า
เพลงพ้อพ่อพอดีชีวิตเรา
ทุกคำเล่าเรื่องรายร่ายร้ายรุม
ฟร้องซ์ ธนพล สีนวล
ขอบคุณ คุณครูกัลยาณีมากนะคับถ้าไม่มีครูผมก็คงไม่มีการบ้านส่งครูแน่***ขอบคุณ
นะคับถ้าวันไหนครูแต่งกลอนใด้อีกก็เอามาลงในเว็บ
นี้ต่อนะคับผมจะได้(ลอกเพื่อนำไปส่งครูต่อ อิอิอิ)
;;;;กวนวะ
ขอบคุณ คุณครูกัลยาณี มากน่ะค่ะ
ขอบคุณค่ะ^0^
มิ้น จ.ลพบุรี
ภาคกลางรักภาคใต้
สวัสดีค่ะ
ขอบคุณ "คุณหัวใจสีเขียว" ที่ทักท้วงมา ครูแป๊วได้แก้ไขโดยเพิ่มคำว่ามองเข้าไปให้กลอนสมบูรณ์แล้วค่ะ
085225147
เอิร์ธ วัดสุธิ 2/9
ให้ความรู้มากเลยครับ อ่านก่อนสอบ
มีอ่านสอบแย้ว!! ขอบคุณมากๆค่ะ
ขอบคุณสำหรับความรู้ค่ะ
thank you for information
ขอบคุณคร้า