วรรณยุกต์เป็นเอกลักษณ์ของภาษาไทย คำในภาษาพูดที่มีวรรณยุกต์และก่อให้เกิดความสับสนและใช้ผิดกัน คร่าวๆ แบ่งได้เป็น 2 กลุ่ม
กลุ่มแรกคือกลุ่มที่เป็นคำลงท้าย เช่น
ขา --- ใช้ต่อท้ายคำเรียกอย่างสุภาพ --- คุณแม่ขา
คะ --- ลงท้ายคำถาม หรือใช้เรียกก็ได้ --- คุณแม่คะจะไปไหนหรือคะ
ค่ะ --- ส่วนคำนี้ใช้ต่อท้ายประโยคที่ไม่ใช่คำถาม หรือใช้รับคำ --- ค่ะ ฉันจะไปด้วย วันนี้ฉันไม่ได้ขับรถมาค่ะ
จ๊ะ --- ใช้เหมือน “คะ” ---- วันนี้จะไปกินข้าวที่ไหนกันจ๊ะ
จ้ะ --- ส่วนคำนี้จะใช้เหมือน “ค่ะ” แต่เป็นกันเองมากกว่า --- เชิญข้างในเลยจ้ะ
จ้า --- คือคำว่า “จ้ะ” น่ะแหละ แต่ออกเสียงให้ยาวขึ้นอีกหน่อย --- เชิญข้างในเลยจ้า ไม่ต้องเกรงใจ
จ๋า --- ใช้เหมือน “ขา” แต่แสดงความสนิทสนมมากกว่า --- เพื่อนสุดที่รักจ๋า เอาเลคเชอร์มาลอกหน่อยสิ
ย่ะ --- ประเภทเดียวกับ “ค่ะ” --- ย่ะ ฉันมันไม่เลิศเหมือนเธอนี่ยะ
ว่ะ --- ใช้ต่อท้ายประโยคที่ไม่ใช่คำถามเหมือน “ค่ะ” --- มันไม่อยู่ว่ะ สงสัยจะไปเรียนแล้ว
วะ --- ใช้เหมือน “คะ” --- อะไรกันนักกันหน้าวะ
ล่ะ --- ใช้เวลาถาม --- ทำไมไม่ไปด้วยกันล่ะ เธอก็ว่างไม่ใช่เหรอ
นะ --- ใช้เน้นย้ำประโยค --- พรุ่งนี้เรามีนัดกันนะ อย่าลืม
น่ะ --- คำนี้ใช้ได้หลายกรณี ใช้ถามก็ได้ --- จะไปไหนกันน่ะ หรือลงท้ายประโยคก็ได้ --- เดี๋ยวก็คงมากันอีกน่ะ
น่า --- ใช้ขอร้อง --- เข้าบ้านมาก่อนน่า
นี่, เนี่ย --- ใช้เวลาถาม --- ทำไมคนเยอะอย่างนี้เนี่ย
มั้ง --- ใช้แสดงความไม่แน่ใจ คาดคะเนเหตุการณ์ --- เขาก็คงจะไปงานนี้ด้วยมั้ง
ซิ --- ใช้เวลาออกคำสั่ง --- มานี่ซิ ถ้าลากเสียงยาวๆ จะเป็นการขอร้อง --- มานี่ซี่ ฉันบอกให้มานี่ไง
สิ --- คำนี้ใช้ได้หลายอย่างมาก ที่เห็นบ่อยสุดคงเป็นประโยคชักชวน --- เข้าบ้านไปดื่มน้ำก่อนสิ
แหละ --- ใช้เน้นประโยค --- เพราะแกนั่นแหละ เขาถึงโกรธฉัน
มั้ย --- ใช้ต่อท้ายคำถาม --- เธอจะไปกับฉันมั้ย
ฯลฯ
ส่วนอีกกลุ่มหนึ่งก็เป็นพวกคำอุทาน เช่น
อ้าว --- อ้าว จะรีบไปไหนกันน่ะ รอด้วยสิ
เอ๊ะ --- เอ๊ะ เธอมาที่นี่ได้ยังไง
อ๊ะ --- อ๊ะ จะหนีไปไหนน่ะ
หา --- หา นี่เธอยังไม่รู้เรื่องนี้อีกเหรอ
ยี้ --- ยี้ เล่นอะไรกันไม่รู้สกปรก
อี๊ --- อี๊ ไอ้จิ้งจกบ้า ดันตกลงมาได้
ฮึ --- ฮึ นึกว่าจะง้อหรือไง
ฮื้อ --- ฮื้อ อย่าเพิ่งมายุ่งตอนนี้ได้มั้ย
ว้า --- ว้า อดไปเที่ยวด้วยกันเลย
ต๊ายตาย --- ต๊ายตาย ไม่คิดเลยนะคะว่าจะได้เจอคุณที่นี่
เฮ้อ --- เฮ้อ เมื่อไหร่เรื่องมันจะจบซักที
อุ๊ย --- อุ๊ย ขอโทษค่ะ
ว้าย --- ว้าย (ร้องตอนตกบันได) ---- ไม้โทนะจ๊ะ แต่เสียงเป็นเสียงตรี
อูย --- อูย เจ๊บชะมัดเลย (ตกบันไดเมื่อกี้)
โอ๊ย --- โอ๊ย ขาจะหักมั้ยเนี่ย
อุ๋ย --- อุ๋ย อย่าเอามือมาโดนสิ มันเจ็บนะ
เอ๊ --- เอ๊ นั่นข้าวเม่าหรือเปล่า
เฮ้ย --- เฮ้ย ใช่ข้าวเม่าจริงๆ ด้วย
แน้ --- แน้ อย่ามาโกหกนะ ฉันรู้ทันหรอก
อือ --- อือ ถ้าโกหก แล้วจะทำไม
ฮื่อ --- ฮื่อ ถ้าโกหกเหรอ โดนยำแน่ๆเลย
เอ๊ย --- ถ้างั้นก็ไม่ให้รู้ เอ๊ย ไม่โกหกหรอก
ที่จริงก็ยังมีพวกที่เป็นคำเลียนเสียงอีก เช่น นกร้องจิ๊บๆ โครม (เสียงตกบันได) เปรี้ยง (เสียงฟ้าผ่า) ฯลฯ
การจะเขียนให้ถูกใช้หลักการผันวรรณยุกต์ ถ้าจะให้ดีเวลาจะเขียนก็ลองผันดูในใจก่อนจะได้ถูกต้อง
ผันวรรณยุกต์ เก่งจัง วรรณยุกต์ๆๆ สะนุก สนุก เรื่องวรรณยุกต์ของไทย