ผมบันทึกเรื่องการดูงานการท่องเที่ยวชุมชนครั้งที่แล้ว อ่านบันทึกที่แล้ว ช่วง 18-19 มกราคม 2553 โดยสำนักงานการท่องเที่ยวและกีฬาฯ ที่ได้จัดทำโครงการเพิ่มขีดความสามารถการจัดการท่องเที่ยวชุมชน(พัฒนาเครือข่ายตัวแทนการท่องเที่ยวชุมชน CBT/KM : Community Based Tourism / Knowledge Managemennt) และได้ไปดูงานการนำเสนอสินค้าของ กลุ่ม อสม.ผู้ผลิต"ไข่เค็มไชยา" เป็นวิสาหกิจชุมชนที่โด่งดังของจังหวัดสุราษฎร์ธานีในปัจจุบัน
เรื่องเล่าที่ได้ฟังมายังไม่จบ มีสาระมากมายที่เป็นประโยชน์กับผู้ไปเยือนเป็นจุดกที่สามารถเรียนรู้ได้ในหลาย ๆ เรื่อง ของที่นี่ ตั้งแต่เริ่มที่เราเข้าไป การต้อนรับของเจ้าของสถานที่ การนำเสนอกระบวนการผลิต การนำเสนอจุดเปลี่ยนของชุมชน การพัฒนาในช่วงเวลา การเผยแพร่สูตรการเตรียมปัจจัยการผลิตไข่เค็ม โดยไม่ได้ปิดบังอะไร
ประวัติของความวิกฤตที่ชุมชนเผชิญในช่วงหนึ่ง ฟังเรื่องเล่าของกลุ่มองค์กรนี้แล้วก็เป็นเรื่องค่อนข้างขำ ต่อพวกเราผู้รับฟัง ว่า... ครั้งหนึ่งมีการศึกษาดูงานในภาคของชุมชน สองผัวเมียคู่หนึ่ง ได้พบหอยชนิดหนึ่งในสถานที่ดูงาน เห็นไข่ของมันดูแล้วสวยงาม ก็ด้วยความรักสวยรักงาม จึงเก็บมาเลี้ยงเพื่อชมความงาม มันขยายพันธุ์ออกลูกออกหลานมากขึ้นในอ่างเลี้ยงก็สงสารมันมั้ง ก็เลยปล่อยออกมาในคูน้ำธรรมชาติ และเป็นจุดเริ่มของความวิกฤต เพราะนั่นมัน "หอยเชอรี่" ชื่อเธอฟังดูก็น่ารัก แต่เธอก็คือภัยที่เก็บตัวเงียบในช่วงแรก ๆ หลัง ๆ เจ้าก็ทำร้ายเจ้าของนาข้าวในที่สุด จนถึงขั้นวิกฤต
แต่ก็ไม่เหลือบ่ากว่าแรงที่จะแก้ปัญหา "ยาปากแบน" ก็เกิดขึ้นด้วยความเฉลียวฉลาด คนในชุมชนก็ช่วยกันเลี้ยงเป็ดเพื่อจัดการกับมัน และควบคุมมมันได้ในที่สุด และผลที่ตามมาก็คือ ไข่เป็ดมีคุณภาพดี มีมากแล้วจะเอาไปไหน ภูมิปัญญาดั้งเดิมที่มาจากพี่น้องที่อพยพมาจากจีนแผ่นดินใหญ่ คือการเอาไข่พอกด้วยดินเหนียวแค่ป้องกันการกระแทกกันของไข่ ในการเดินทางอพยพก็พบว่าไข่ที่พอกมาเมื่อเอามาต้มกินมีรสชาดดี การพบภูมิปัญญานี้ ปรับปรุงเพิ่มทดสอบทดลองจนมาถึงการเป็นไข่เค็มสีแดง (จริง ๆ ตามที่เล่าก็คือสีแบบดอกดาวเรือง) รสชาดดี จึงปรับปรุงเป็นกระบวนการผลิตไข่เค็มที่รสชาดดีในปัจจุบันครับ
เหมือนเมื่อครั้ง การกำจัดตั๊กแตนปาทังก้า ใช้สารเคมีมหาศาล ใช้เครื่องบินพ่น ก็ไม่ค่อยได้ผล
แต่พอมาส่งเสริมให้คนกินปาทังก้าทอด การควบคุมปริมาณ ปาทังก้า ได้ผลมาก จนต้องยุบหน่วยควบคุมปาทังก้าไปเลย เดี๋ยวนี้ หาทำยายังยากเลย ต้องนำเข้าจากเขมรแล้ว
หญ้าปากคอก จุดใต้ตำตอ...
หากคนกินอะไร เมื่อไหร่สิ่งนั้นหายากทันที แต่เมื่อไหร่ไม่รู้หนูจะหมดไป 55
จดหรือจำ หรือทั้งจำและจด เหมือนคนไชยา ชัดเจนดีนะคะ
สวัสดีครับ คุณบุษรา
ก่อนอื่นต้องขอโทษครับตอบช้า แล้วจะตามไปเยี่ยมครับ
ขอบคุณครับที่มาเยี่ยม
คุณ sri
ก่อนอื่นต้องขอโทษครับ ท่านมาเยี่ยมแต่ผมตอบท่านช้า และขอบคุณครับ
สวัสดีค่ะ
แวะเข้ามาค้นหาสถานที่ที่จะพานิสิตไปดูงานที่จ.สุราษฏ์ ด้านการเลี้ยงเป็ดและการผลิตไข่เค็มไชยาค่ะ
วรรณี
กลุ่มไข่เค็มไชยาอสม.เขายินดีต้อนรับ ทุกๆคนที่มาศึกษาดูงานคะ เคยพาชาวตาคลี จ.นครสวรรค์ไปดูงานมาแล้ว รีบจองคิวดูงานเลยนะ เพราะว่ามีคนแวะมาชมบ่อยมาก ประธานกลุ่ม เขาบอกว่า เพราะเขาซื่อสัตย์ ต่อลูกค้า คัดแต่ไข่คุณภาพดี ในท้องถิ่นมาทำ ไม่เหมือนที่อื่นๆ ที่เอาไข่จากต่างจังหวัดมาทำ
ผลิตโดยกลุ่มแม่บ้าน อสม.
ผมเป็นเจ้าหน้าที่มูลนิธิ มีความประสงค์ที่จะพาผู้ปกครองเด็กในความอุปการะไปศึกษาดูงานที่ท่านไม่ทราบว่าจะติดต่อได้จากไหนครับ กรุณาติดต่อกลับด้วยนะครับ 085-7874254 ขอบพระคุณครับ
ติดต่อศึกษาดูงานได้ที่ ประธานกลุ่มวิสาหกิจชุมชนอสม. 0817876490 ค่ะ