กระจูด นครศรีธรรมราช

ลักษณะพิเศษ

กระจูดเป็นพืชน้ำล้มลุก ลำต้นอยู่ใต้ดิน เป็นเถายาวเลื้อยแตกแขนงออกไปเรื่อย ๆ เรียกว่า ไหล ลำต้นที่งอกเหนือพื้นดินเป็นลำต้นเทียมมีสีขาว ลักษณะชะลูด สูงประมาณ 1-2 เมตร ลำต้นกลมจะมีขนาดแท่งดินสอ ภายในกลวงมีเยื่ออ่อนยุ่นเป็นแผ่นบางคั่นเป็นข้อๆ เป็นระยะ โคนลำหุ้มด้วยกาบ 2-3 ส่วนบนสุดของต้นเทียม ออกดอกแน่น ลักษณะเป็นกระจุก มีสีน้ำตาล เมื่อแห้งจะเหนียวทนเก็บไว้ได้นาน

แหล่งที่พบ

พบกระจูดในพื้นดินและน้ำที่มีสภาพเป็นกรด พื้นดินที่มีสภาพเป็นป่าพรุกระจายอยู่ในพื้นที่ลุ่มป่าเสม็ด ในนครศรีธรรมราชพบมากในตำบลเคร็ง อำเภอชะอวด

ความสำคัญทางเศรษฐกิจ

ชาวบ้านควนยาว อำเภอชะอวด ยึดอาชีพจักสานผลิตภัณฑ์กระจูดมาตั้งแต่บรรพบุรุษ ทำให้มีรายได้ ประมาณเดือนละ 3,000 ผลิตภัณฑ์ที่สำคัญ
1. เสื่อผืนใหญ่ ใช้ปูนอน มีขนาดใหญ่และชนิดพับสามตอน เพื่อความสะดวกในการพกพาและเก็บรักษา สื่อกระจูดมีใช้กันทุกครัวเรือน
2. ผลิตภัณฑ์อื่น ๆ ตามความต้องการของลูกค้าผู้บริโภค เป็นเครื่องตกแต่งบ้านเรือนและของใช้ภายในบ้าน ได้แก่ กระสอบจูด กระสอบนั่งกรอบรูป ที่รองจาน ที่รองแก้ว กระเป๋าหิ้ว กระเป๋าสะพาย ดอกกระจูดแห้งเป็นดอกไม้ปักแจกัน กรอบรูป ที่รองจาน ที่รองแก้ว

ความสัมพันธ์กับชุมชน

กระจูดขึ้นริมคลองช่วยป้องกันน้ำเซาะตลิ่งพัง ขึ้นมากในป่าพรุ ช่วยให้เกิดความสมดุลของธรรมชาติ ชาวบ้านควนยาว ตำบลเคร็ง นำกระจูดมาใช้ประโยชน์ โดยนำมาสานเสื่อ เพื่อใช้ปูรองนั่งและนอนสามารถยึดเป็นอาชีพประกอบได้อีกอาชีพหนึ่ง ทั้งขายต้นกระจูดและจักสานกระจูด โดยผู้ที่ไม่ทำอาชีพจักสาน จะถอนต้นกระจูดมาจำหน่ายให้ผู้จักสาน ในราคาประมาณกำละ 10-20 บาท

            

[อุชุจาโร]

บ้านเราโชคดีที่มีทรัพยากรที่สามารถสร้างมูลค่าทางเศรษฐกิจได้ แต่การใช้ทรัพยกรเหล่านั้นก็ควรใช้ได้อนุรักษ์ด้วย เพราะกระจูดเป็นพืชที่มีความสำคัญต่อระบบนิเวศบริเวณนั้น เมื่อระบบนิเวศสูญเสียสมดุลแล้วอาจก่อให้เกิดปัญหาด้านแวดล้อมตามมาและในที่สุดก็ส่งผลกระทบต่อวิถีชีวิตของคนแถวนั้นได้ กระจูดนับเป็นทุนทางทรัพยากรที่สำคัญและควรส่งเสริมให้มีการใช้และอนุรักษ์ควบคู่ไปด้วยกัน แวะมาส่งกำลังใจครับ

[นู๋เบ็ม]

ดีใจจังที่ได้เกิดมาเป็นคนใต้ มีทรัพยากรที่ดี มีป่าไม้อันเขียวชะอุ่ม นับว่าภาคใต้เป็นภาคที่มีความอุดมสมบูรณ์ของป่ามากที่สุด อยากจะให้ทุกคนช่วยกันอนุรักษ์ป่าไว้ไม่ให้สูญหายไป ถ้าไม่มีป่าคนอยู่ไม่ได้ และอยากจะให้ทุกคนรักษาต้นกระจูดไว้เพื่อให้ลูกหลายไทยสืบทอดกันต่อไป

จะทำให้วิถีชีวิตของชาวภาคใต้มีชีวิตที่ดีต่อไป

[มู่น้ำ​]

ดีมากอ่ะ ที่จังหวัดเรามีวิถีชุมชนที่ดี มีเศษฐกิจที่ดี สามารถทำรายได้ให้กับประเทศ ตอนเด็กๆ เราเคยเห็นยายเราถือกระเป๋าสานด้วย ตอนแรกก็คิดว่ากระเป๋าอะไรแปลกๆ พอมาตอนนี้รู้เลยว่ามันมีคุณค่ามาก นครศรีบ้านเรามีอะไรมากกว่าที่คิด ดีกว่าเดิมเยอะมาก คิดถึงบ้านเรา ปักษ์ใต้