การดำเนินงานสร้างความเข้มแข็งของกลุ่มเกสรชุมชนพิทักษ์สิทธ์ผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม จะเป็นไปได้มากด้วยการเร่งสร้างกระบวนการเรียนรู้ให้กับกลุ่มผู้บริโภค เพื่อถือวิกฤติเป็นโอกาส(วิกฤติที่ชาวบ้านกำลังเดือดร้อนจากค่าใช้จ่ายทุกด้านและพยายามหาทางออกด้วยตนเอง) การดำเนินการต้องทำให้เกิดการรวมตัวกันเป็นกลุ่มเป็นประชาคมขึ้นในพื้นที่เป้าหมายอย่างแท้จริง จึงมีแนวความคิดในการปฎิบัติงานเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเกสรชุมชนประชาคมในพื้นที่
การดำเนินงานสร้างความเข้มแข็งของกลุ่มเกสรชุมชนพิทักษ์สิทธ์ผู้บริโภคในกิจการโทรคมนาคม จะเป็นไปได้มากด้วยการเร่งสร้างกระบวนการเรียนรู้ให้กับกลุ่มผู้บริโภค เพื่อถือวิกฤติเป็นโอกาส(วิกฤติที่ชาวบ้านกำลังเดือดร้อนจากค่าใช้จ่ายทุกด้านและพยายามหาทางออกด้วยตนเอง) การดำเนินการต้องทำให้เกิดการรวมตัวกันเป็นกลุ่มเป็นประชาคมขึ้นในพื้นที่เป้าหมายอย่างแท้จริง จึงมีแนวความคิดในการปฎิบัติงานเพื่อเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับเกสรชุมชนประชาคมในพื้นที่ ดังนี้
- ต้องใช้เทคโนโลยีผสมผสานกับภูมิปัญญาท้องถิ่น เรียนรู้ร่วมกัน เอาเกสรชุมชนเป็นศูนย์กลางในการเรียนรู้ โดยการกระทำทุกวิถีทางให้เยาวชนและชุมชนเสนอภูมิปัญญาที่มีอยู่ในตัวเองออกมาให้ได้นั้นดีมาก แต่จะช้า บางครั้งอาจไม่ทันการ จึงเสนอให้เรียนรู้ข้ามห้วย(เรียนรู้ข้ามฟากข้ามข่าย)จะทำให้การเรียนรู้ทันเหตุการณ์มากขึ้น
- เริ่มจากเล็กไปหาใหญ่
- เน้นกระบวนการมีส่วนร่วม
- ชี้ชัดให้เห้นทุกข์ ปลุกเร้าให้ลุกขึ้นสู้ การให้ความรู้
- กระตุ้นให้กล้าแสดงออก
- ใช้กระบวนการมีส่วนร่วมค้นแกนนำที่แท้จริงมาร่วมกันสร้าง
- ให้มีการประชุมปรึกษาหารือกันอย่างต่อเนือง
- การติดตามผลในระยะแรกต้องใกล้ชิด
- สร้างองค์กรชุมชนภานในที่หลากหลายมาร่วมกันพัฒนาโดยหน่วยงานภายนอกเป็นผู้หนุนเสริม
- สร้างให้ข้าราชการและหน่วยงานภายนอกเป็นอาสาสมัครทำงานให้ชาวบ้าน
- การดำรงความสัมพันธ์อย่างต่อเนื่องกับกลุ่มและชุมชน
วิธีดำเนินงาน
- เครือข่ายเกสรชุมชนกรุงเทพฯและเครือข่ายเกสรชุมชนเขตดำเนินการประสานแผนการดำเนินงานในระดับนโยบายกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องกับเขตและกทม.เพื่อให้ทราบวัตถุประสงค์และจุดมุ่งหมายในการสร้างศักยภาพในการจัดตั้งกลุ่มเกสรชุมชนในพื้นที่ร่วมกัน
- จัดการประชุมหารือผู้ที่เกี่ยวข้องในระดับพื้นที่เพื่อสร้างความเข้าใจร่วมกัน ร่วมกันกำหนดพื้นที่เป้าหมาย ร่วมกันคิด ร่วมกันวางแผน และแบ่งงานกันทำเพื่อดำเนินงานจัดตั้งกลุ่มต่อไป
- จัดหาวิทยากรกระบวนการเครือข่ายเกสรชุมชนที่จะทำหน้าที่เป็นผู้ประสานงานการจัดตั้งกลุ่มเกสรชุมชนในพื้นที่กับคณะกรรมการชุมชนพี่เลี้ยง
- จัดทำหลักสูตรฝึกอบรมเกสรชุมชนและดำเนินการฦกอบรม โดนใช้เทคนิคการจัดประขุมเชิงปฏิบัติแบบมีส่วนร่วม เพื่อปรับความคิดของกลุ่มเป้าหมายอย่างน้อย 2 ครั้ง
- สร้างกลุ่มจากผู้ที่สนใจและสมัครใจก่อน โดยใช้หลักการพึ่งตนเองซึ่งเป็นผลมาจากการจัดประชุมเชิงปฏิบัติการแบบมีส่วนร่วม จัดตั้งองค์กลุ่มเกสรชุมชน ควรกำหนดคำขวัญการพิทักษ์สิทธิของกลุ่มตนเอง สร้างหรือค้นผู้นำที่แท้จริง ตั้งกรรมการพี่เลี้ยงเป็นที่ปรึกษา เพื่อร่วมกำหนดทิศทางการพัฒนากลุ่ม กิจกรรมใดที่จำเป็นต้องประสานความร่วมมือกับหน่วยงานภายนอกก็เชื่อมกับเครือข่ายเขตและเครือข่ายเกสรชุมชนกรุงเทพเพื่อช่วยประสานงานต่อไป
- สร้างระบบการประสานงานกับเครือข่ายเกสรชุมชนเขตและเครือข่ายเกสรชุมชนกรุงเทพฯหน่วยงานรัฐ เอกชน และองค์กรสื่อ องค์กรสิทธิ องค์กรผู้บริโภคและสบท.
- ติดตามผลและดำรงความสัมพันธ์กับกล่มเกสรชุมชนและขยายผลให้เต็มพื้นที่ สร้างความเข้มแข็งและติดตามความก้าวหน้าอย่างต่อเนื่อง เสริมเติมข้อมูลในส่วนที่กลุ่มยังขาด
- จัดประชุมร่วมกับหน่วยงานที่เกี่ยวข้องเพื่อเชื่อมโยงแลกเปลี่ยนเรียนรู้หาแนวทางการคุ้มครองป้องกันสิทธิผู้บริโภคอย่างยั่งยืน
- สร้างระบบเครือข่ายการมีส่วนร่วมในการดำเนินกิจกรรมพัฒนาอย่างต่อเนื่อง โดยเปิดโอกาสให้ประชาชนทั่วไปเข้ามามีส่วนร่วมกับกลุ่ม
แนวทางการปฏิบัติงานการเสริมสร้างความเข็มแข็งให้กับกลุ่มเกสรชุมชน
แนวความคิดในการแก้ไขปัญหาการละเมิดสิทธิผู้บริโภคที่ดีที่สุดได้แก่การเสริมสร้างความเข้มแข็งให้กับผู้บริโภคในชุมชน โดยมีกระบวนการรวมกลุ่มองค์กรชุมชน ประชาสังคมเป็นกลไกสำคัญ ซึ่งในการปฏิบัติงานให้เป็นรูปธรรมต้องมีหน่วยปฏิบัติการ รับเรื่องราวร้องทุกข์ขึ้นในชุมชน โดยเร่งสร้างกลุ่มประชาคมสิทธิขึ้นให้ได้ในชุมชนให้สามารถแก้ปัญหาแบบเบ็ดเสร็จในระดับชุมชน
เพื่อให้มีปัจจัยมากพอที่จะปฏิบัติการทำงานทางความคิดให้ได้ผล จึงให้ทำงานต่อชุมชนเป้าหมายเป็น 6 ขั้นตอนคือ
ขั้นตอนที่ 1 การเตรียมวิทยากร คือการซักซ้อมความเข้าใจ ด้านแนวคิด ฝึกปฏับติปละจัดทำแผนร่วมกับทีมงานในพื้นที่ โดยมีชุดความรู้พื้นฐานและคู่มือวิทยากรกระบวนการเป็นแนวทางการทำงาน
ขั้นตอนที่ 2 การเตรียมชุมชน การเตรียมชุมชนเพื่อให้เกิดความพร้อมในการจัดตั้งกลุ่มเกสรชุมชน จะใช้กระบวนการ จัดประชุมแบบมีส่วนร่วม เพื่อให้เกิดกลุ่มสนใจ(ปูกระแส)ขึ้นในหมู่บ้าน ขั้นตอนนี้จะเป็นการค้นหาแกนนำเพิ่มเติม และเก็บข้อมูลชุมชนด้านปัญหากิจการโทรคมนาคม
ขั้นตอนที่ 3 การจัดตั้งกลุ่มเกสรชุมชน เป็นการรณรงค์จัดตั้งกลุ่ม โดยใช้ฐานข้มูลและแกนนำที่เตรียมการในขั้นตอนที่ 2 และจัดให้มีการประชุมจัดตั้งกลุ่มเกสรชุมชนอย่างมีส่วนร่วมขึ้นในชุมชนเป้าหมาย โดยมี สมาชิกเยาวชชน 20-40 คน เลือกตัวแทนเป็นกรรมการ 5 คนและมี กรรมการพี่เลี้ยง 2 คน
ขั้นตอนที่ 4 การให้คำปรึกษาเบื้องต้นและรณงรค์ในการแก้ไขปัญหาประชาสัมพันธ์ให้ความรู้ ถือเป็นการดำเนินการกิจกรรมกลุ่ม ในพื้นที่ชุมชนระยะแรก
ขั้นตอนที่ 5 การแก้ไขปัญหาการละเมิดสิทธิ ตามแนวทางการรับเรื่องร้องเรียนและแก้ไขปัญหาใน ชุดความรู้ขั้นพื้นฐาน
ขั้นตอนที่ 6 การพัฒนาเสริมความเข้มแข็งมั่นคงของผู้บริโภคและกลุ่ม เป็นการเสริมหนุนให้มีการทำกิจกรรมต่อเนื่อง โดยมีการประชุมและเปลี่ยนความรู้และให้คำปรึกษาแก่ผู้ประสบปํญหา หนุนให้กลุ่มต่างๆในพื้นที่เชื่อมโยงกันเป็นเครือข่ายในระดับเขตและ กทม.
ใน 6ขั้นตอนนี้ ขั้นตอนที่ 1 2 3 เป็นขั้นตอนที่สำคัญมาก เพราะจะทำให้กลุ่มมีแกนนำและรากฐานที่ดีในการดำเนินงานต่อไป