วงจรการบริหาร
บทที่ 2 เรื่องวงจรการบริหารโครงการ
วงจรบริหารโครงการหรือเรียกอีกว่า วงจรโครงการ ผู้บริหารโครงการจะบริหารโครงการตามวงจนของโครงการ นักวิชาการหรือหน่วยงานต่างๆ เสนอวงจรของการบริหารโครงการหรือใช้ประสานงานของผู้ที่เกี่ยวข้องของโครงการ โดยมีขั้นตอนแตกต่างกันตามบริบทของโครงการ องค์การภาครัฐมีวงจนที่มีการวิเคราะห์และกำหนดนโยบายของรัฐเป็นหลักของการกำหนดโครงการและการบริหารโครงการส่วนวงจรการบริหารการบริหารขององค์การภาคเอกชนจะยึดนโยบายของเจ้าของกิจการหรือผู้บริหารที่มีอำนาจสูงสุด อาจอยู่ในรูปคณะกรรมการบริหาร
วงจรการบริหารโครงการ
วงจรการบริหารโครงการแบ่งออกเป็น 3 ลักษณะคือ วงจรการบริหารโครงการขององค์การภาครัฐ วงจรการบริหารโครงการภาคเอกชน และวงจรการบริหารโครงการของธนาคารโลก มีรายละเอียดดังนี้
1.วงจรการบริหารโครงการขององค์การภาครัฐ เป็นวงจรที่ซับซ้อน มีแนวคิดหลากหลายตามสภาพของความต้องการ ส่วนใหญ่ได้ผ่านการวิเคราะห์เพื่อมอบให้หน่วยงานส่วนต่างๆ นำไปปฏิบัติ มี 4 ขั้นตอน ดังนี้
1.1 การวางแผนการประเมินค่าและการจัดทำข้อเสนอโครงกา คือการกำหนดแนวคิดของโครงการ ความเหมาะสม และเงื่อนไขที่เกี่ยวข้อง
1.2 การศึกษาความเป็นไปได้และการประเมินค่าโครงการ เป็นการศึกษาข้อเท็จ
จริงของโครงการ
1.3 การจัดทำข้อเสนอ หรือ การออกแบบโครงการ เป็นการจัดทำรายละเอียดของแผนดำเนินงาน จำนวนทรัพยากรที่จะใช้ รวมทั้งปัจจัยต่างๆ เช่น จำนวนบุคลากร ทักษะเครื่องมือต่างๆ
2. การคัดเลือก การอนุมัติ และการเตรียมความพร้อม
2.1 การคัดเลือกและการอนุมัติโครงการ เป็นการนำรายละเอียดของโครงการมาพิจารณาเปรียบเทียบกับโครงการอื่นๆ โดยมีแนวคิดต่างๆ ได้แก่ การตรวจสอบความสมบูรณ์ของข้อเสนอโครงการ การกลั่นกรองข้อเสนอโครงการเบื้องต้นในเรื่องของเหตุผลและความจำเป็นของโครงการ วัตถุประสงค์ ความสอดคล้องของโครงการกับนโยบายของรัฐบาล แผนพัฒนาประเทศ มติ คำสั่ง ระเบียบ แผนงาน อื่นๆ การพิจารณาความเหมาะสมของทางเลือก กรอนุมัติโครงการ
2.2 การเตรียมความพร้อม มี 3 ประการ คือ การจัดทำแผนดำเนินงาน การจัดทำแผนงบประมาณ การจัดทำแผนกำลังคน การคัดเลือกผู้บริหารโครงการและทีมงาน
3. การปฏิบัติการ การควบคุม และการยุติ ส่งมอบ
3.1 การนำโครงการไปปฏิบัติ เป็นการมอบหมายงาน การตัดสินใจ และการจัดระบบควบคุม
3.2 การนิเทศและการควบคุมโครงการ
3.3 การยุติและส่งมอบโครงการ
4. การประเมินผลและปรับปรุงแก้ไข ประกอบไปด้วย การติดตามและประเมินผล การปรับนโยบายและแผน
วงจรการบริหารโครงการภาคเอกชน
องค์การภาคเอกชน จะมีอำนาจในการตัดสินใจอยู่ที่เจ้าของกิจการหรือผู้บริหารที่มีอำนาจสูงสุด องค์กรภาคเอกชนขนาดใหญ่ขนาดใหญ่อาจมีการบริหารในรูปคณะกรรมการเป็นฝ่ายช่วยพิจารณาตัดสินใจโดยมุ่งผลประโยชน์หรือกำไรให้องค์กรเจริญรุ่งเรืองโดยพิจารณาถึงแนวปฏิบัติของตนเอง อย่างไรก็ตามต้องสอดคล้องกับนโยบาย ระเบียบ แบบแผนที่ทางราชการกำหนดไว้ วงจรโครงการของภาคเอกชนมี 4 ขั้นตอน ประกอบด้วย
1.การกำหนดแนวคิดโครงการ ขั้นนี้ผู้บริหารสูงสุดเป็นผู้ตัดสินใจในการกำหนดแนวคิดที่สอดคล้องกับปัญหา ความต้องการ และความจำเป็นของกิจกรรม ที่จะขับเคลื่อนกิจกรรมอื่นๆ และถือเป็นข้อกำหนดเงื่อนไขของโครงการ
2. การวางแผนโครงการ เป็นขั้นที่มีการวางแผนแนวคิด วิเคราะห์ความเป็นไปได้ในด้านต่างๆ และเสนอผู้บริหารเพื่อตัดสินใจในการทำโครงการ
3. การดำเนินงานโครงการ เป็นการตัดสินใจลงทุนทำโครงการ ระบุการดำเนินงาน ระยะเวลา งบประมาณ ผู้รับผิดชอบ และดูแลควบคุมการทำงานให้เป็นไปตามแผนที่วางไว้
4. การยุติและการส่งมอบโครงการ เป็นการดำเนินการหลังโครงการเสร็จสิ้น ผู้รับผิดชอบโครงการส่งมอบงานให้ผู้ว่าจ้าง เพื่อดำเนินการทำงานต่อไป
วงจรการบริหารโครงการของธนาคารโลก
บัมและโทลเบิร์ท ได้กำหนดขั้นตอนต่างๆ ในวงจรโครงการ มี 5 ขั้นตอน ดังนี้
ส่วนชูชีพ พิพัฒน์ศิถี,2544,หน้า 20-39 ดังนี้
1. การกำหนดแนวคิดโครงการ ได้แก่การกำหนดวัตถุประสงค์ แหล่งที่มาของแนวคิด การคัดเลือกแนวความคิดโครงการในเรื่องของความเหมาะสมทางเทคโนโลยี ความเสี่ยง ความต้องการของตลาด ความพร้อม ความสามารถในการจัดหา การออกแบบ ค่าใช่จ่ายของโครงการ ต้นทุนทางสังคม การแสดงความจำนงที่จะให้ทำ รวมถึงเรื่องอื่นๆที่จำเป็น และการศึกษาความเป็นไปได้ในการทำโครงการ การดำเนินวิธีการทำโครงการ การสรุปย่อการกำหนดโครงการ
2. การจัดเตรียมโครงการ เพื่อออกแบบโครงการในรายละเอียด เพื่อจัดทำรายงานการศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการ การออกแบบแบ่งเป็น 5 ขั้นตอน ดังนี้ 1. การกำหนดรายละเอียดทางเทคนิคและตรวจสอบสภาพเศรษฐกิจสังคมในด้านต่างๆ 2.การให้คำนิยามวัตถุประสงค์
3. การออกแบบองค์ประกอบโครงการในแต่ละส่วน 4. การออกแบบโครงสร้างองค์การและรับรองการจัดการ 5. การกะประมาณต้นทุนของโครงการและทำการเสนอแหล่งเงินทุนเพื่อใช้ในการลงทุน
ส่วนการศึกษาความเป็นไปได้ของโครงการนั้นจะศึกษาในเรื่อง เทคนิคหรือวิธีการ การเงิน เศรษฐกิจ สังคม สถาบัน สิ่งแวดล้อม
3. การประเมินค่าโครงการ เป็นการประเมินโครงการที่เสร็จแล้ว เพื่อนำเสนอต่อสถาบันการเงินเพื่อทางสถาบันการเงินจะได้พิจารณาความเป็นไปได้ที่จะอนุมัติเงินให้ในการทำโครงการ
4. การปฏิบัติตามโครงการ เป็นขั้นตอนในการแบ่งงาน มอบหมายงาน การประสานงาน เพื่อให้โครงการนั้นเป็นไปด้วยความเรียบร้อย ตามเป้าหมาย โดยแบ่งออกเป็น 7 ขั้นตอน ได้แก่ 1.การริเริ่มโครงการ 2.การระบุเฉพาะเจาะจงและกำหนดการทำงาน 3.การแจ้งอำนาจหน้าที่ 4.ความรับผิดชอบและความสัมพันธ์ 5.การได้รับทรัพยากร การจัดตั้งระบบควบคุม 6.การอำนวยการและการควบคุม และ7.การสิ้นสุดโครงการ และในส่วนของขั้นตอนในการปฏิบัติตามโครงการ มีอยู่ 3 ประเด็น ประกอบด้วย 1.การวางแผนและการจัดการในการปฏิบัติตามโครงการ 2. เครื่องมือและเทคนิคการบริหารโครงการ 3. ความสำเร็จและปัญหาในการปฏิบัติตามโครงการ
5. การประเมินโครงการ การประเมินโครงการแบ่งออกเป็น 3 ระยะ ได้แก่
5.1 การประเมินก่อนการปฏิบัติโครงการ
5.2 การประเมินระหว่างปฏิบัติตามโครงการ
5.3 การประเมินหลังจากการปฏิบัติตามโครงการสิ้นสุดลงแล้ว
วงจรการบริหารโครงการเป็นเรื่องที่ต้องอาศัยความรู้ ความเข้าใจ จะต้องมีหลักการวางแผน มีการปฏิบัติตามโครงการ มีการดูแลควบคุม แต่จะแตกต่างกันในรายละเอียด การดำเนินโครงการให้ประสบความสำเร็จต้องดูปัจจัยหลายๆ อย่าง และต้องอาศัยความร่วมมือของผู้บริหารและผู้ปฏิบัติ จึงจะทำให้โครงการประสบความสำเร็จและเกิดความก้าวหน้า
//////////////////////////////////////////////////๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑๑///////////////////////////////////////////
