ปัญญา / Discrimination

ความสามารถที่เรียกว่าปัญญา  จะต้องประกอบด้วยความสามารถย่อยๆอีกเป็นจำนวนมากที่มารวมกันเป็นความสามารถที่เรียกว่าปัญญา  ถ้าจะเปรียบเทียบก็เหมือนกับ รูปสามเหลี่ยม  ความเป็นสามเหลี่ยมจะต้องประกอบด้วย เส้นตรงสามเส้น  ปลายทั้งสามเส้นมาบรรจบกัน  เกิดเป็นมุมสามมุม มุมทั้งสามต้องรวมกันเท่ากับสองมุมฉาก แต่ละเส้นเป็นด้านสามด้าน ด้านทั้งสามยาวเท่ากันบ้าง  ไม่เท่ากันบ้าง ลักษณะเหล่านี้รวมกันเกิดเป็น "ความเป็นสามเหลี่ยม"  ปัญญาก็เช่นเดียวกัน  เป็นแต่เป็นนามธรรม

ผู้เขียนพยายามวิเคราะห์ลักษณะของปัญญาว่ามีอะไรบ้างเท่าที่สามารถจะวิเคราะห์ได้  แต่ละลักษณะเป็น "ความสามารถ" ซึ่งคงจะมีอยู่เป็นจำนวนมาก  ในวันนี้คงจะได้สักหนึ่งความสามารถ  เริ่มแต่ "ความสามารถในการจำแนก"

ความสามารถจำแนกหมายถึง ความสามารถที่จะบอกหรือชี้ได้ว่า  อะไรเหมือนกับอะไร  อะไรต่างกับอะไร  เช่น  บอกได้ว่าเส้นไหนเป็นเส้นตรง  เส้นไหนไม่ตรง  อันไหนโตกว่าอันไหน  อันไหนหนักกว่าอันไหน  แยก ค กับ ด ให้ออกจากกันได้ ฯลฯ 

ในสัตว์ เราจะพบความสามารถนี้เหมือนกัน  เช่น  ไก่ เข้าจิกหนอน  แต่ไม่จิกงู ทำให้มันเอาชีวิตรอดได้ มิฉะนั้นแล้ว มันจะเป็นอาหารของงู ทั้งๆที่ไก่มีสมองเล็กนิดเดียว

สุนัขแยกคนที่เป็นเจ้าของกับไม่ใช่เจ้าของได้ สุนัขทดลองของพัฟลอฟ พบว่าสามารถจำแนกเสียงกระดิ่งที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อยได้  สุนัขมีสมองเหมือนไก่  แต่โตกว่า

ในลิงในช้าง ที่มีสมองโตขึ้นมา  ก็จะยิ่งต้องมีความสามารถด้านจำแนกที่มีคุณภาพมากขึ้น  เช่น  จำแนกเสียงที่แตกต่างกันเพียงเล็กน้อยได้ เป็นต้น

ในทาก นักวิทยาศาสตร์ได้ทดลองพบว่า ไม่มีความสามารถที่จะจำแนก

ในสัตว์ โดยเฉพาะอย่างน้อยมีสมอง  จะมีความสามารถนี้  มันเอาตัวรอดได้เพราะความสามารถนี้ก็มี

แต่เราจะลงความเห็นว่า  สัตว์ทุกชนิดมีปัญญา ยังไม่ได้  เช่นเดียวกันกับที่เราเห็นเส้นตรงเส้นเดียวแล้วสรุปว่า รูปนั้นเป็นสามเหลี่ยมยังไม่ได้ฉันนั้น

ผู้เขียนคิดว่า  ความสามารถด้านจำแนกเป็นความสามารถหนึ่งของปัญญา

อ้อ  ถ้าจะคุยกับชาวต่างชาติ ก็ให้ใข้คำว่า Discrimination ก็แล้วกัน