วิธีคิดตามหลักพุทธธรรม ( 2 )
เมื่อครั้งที่แล้วได้เขียนถึงการคิดตามหลักโยนิโสมนสิการ มีวิธีคิดทั้งหมด 10 แบบ
ครั้งนี้จะได้เขียนถึงรายละเอียดของแต่ละแบบ ดังต่อไปนี้
1. วิธีคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัย คือ พิจารณาผลว่าเกิดจากสาเหตุอะไร เช่น พิจารณาว่าเวทนาที่เรากำลังเป็นอยู่นี้เกิดจากสาเหตุอะไร คำตอบคือขัสสะ ที่เกิดจากอายตนะ 6 อีกวิธีหนึ่งคือ พิจารณาเหตุว่าทำให้เกิดผลอะไร เช่น พิจารณาว่าตัณหาในตัวเราทำให้เกิดผลอะไรกับตัวเรา คำตอบคือคนที่มีตัณหาในที่สุดก็เกิดความทุกข์
เราควรนำความคิดแบบสืบสาวเหตุปัจจัยมาใช้กับการปฏิบัติงานในชีวิตประจำวัน เป็นต้นว่า คุณครูสอนภาษาไทยชั้นป.1 ไปตั้งหลายเดือนแล้ว นักเรียนยังอ่านหนังสือไม่ออกสักคนเดียว คุณครูจะต้องสืบสาวหาสาเหตุว่าเกิดจากอะไร เมื่อทราบสาเหตุแล้วจะได้หาวิธีแก้ไขต่อไป อีกวิธีหนึ่งคือ คิดว่าผลต้องการให้เด็กอ่านหนังสือออก เหตุควรเป็นอย่างไร เป็นต้น
