บทเรียนลุ่มสาระการเรียนรู้ศิลปะ สาระนาฏศิลป์ เรื่องรำวงปทุมธานีชั้นประถมศึกษาปีที่ ๕

บททดสอบก่อนเรียน - หลังเรียน เรื่องประวัติและการปฏิบัติการขับร้องเพลงรำวงปทุมธานี

 

คำชี้แจง  ให้นำเครื่องหมาย x ทับอักษรข้อที่ถูกที่สุด 1. เพลงรำวงปทุมธานีกล่าวถึงเรื่องใด ก.      การเกี้ยวพาราสีระหว่างชายหนุ่มหญิงสาว ข.      การพลัดพรากจากคนรัก ค.      การชมธรรมชาติ ง.       ประวัติและของดีจังหวัดปทุมธานี 2. ข้อใดคือลักษณะ จังหวะและทำนองเพลงรำวงปทุมธานี        ก.  สนุกสนานเร้าใจ        ข. หวยหวนวังเวง        ค. ช้า เนิบนาบ        ง. โศกเศร้า 3. วงดนตรีข้อใดที่มักนิยมใช้บรรเลงในขบวนแห่งานฉลองของชาวบ้านในจังหวัดปทุมธานี        ก. วงมโหรี        ข. วงแตรวง        ค. วงเครื่องสาย        ง. วงแคน 4. วัตถุประสงค์ของการแต่งเพลงรำวงปทุมธานี นอกจากต้องการให้รู้ประวัติและของดีจังหวัดปทุมธานีแล้วคือข้อใด        ก. ต้องการให้เกิดความสามัคคี        ข. ต้องการชมความงามของสตรี        ค. ต้องการให้รักและหวงแหนในวิชาดนตรีนาฏศิลป์        ง. ต้องการรักษาความสะอาด   9. ดอกไม้ที่กล่าวถึงในบทเพลงรำวงปทุมธานีคือข้อใด          ก. ดอกโสน         ข. ดอกบัว         ค. ดอกจำปี         ง. ดอกมะลิ

5. ขั้นตอนแรกของการปฏิบัติการร้องและเคาะจังหวะเพลงรำวงปทุมธานีคือข้อใด         ก. สำรวจความบกพร่องแล้วปรับปรุง         ข. ฝึกร้องให้เกิดความชำนาญ         ค. ฟังทำนองและจังหวะจนจบบทเพลง         ง. อ่านและทำความเข้าใจความหมายของเพลงทีละวรรคจนจบ  บทเพลง  6. การฝึกร้องเพลงให้ไพเราะนอกจากต้องฝึกความเหมาะสมของการใช้น้ำเสียงแล้ว  สิ่งสำคัญอีกประการคือข้อใด          ก. การใส่อารมณ์ตามบทเพลง          ข. การใส่เครื่องประดับ           ค. แสง  สี          ง. รูปร่าง  น่าตา 7. ข้อใดคือลักษณะการขับร้องเพลงรำวงปทุมธานี         ก. ร้องประสานเสียง         ข. ร้องเดี่ยว         ค. ร้องหมู่ชายหญิง         ง. ร้องหมู่หญิงล้วน 8. ข้อใดเป็นอาหารที่กล่าวถึงในบทเพลงรำวงปทุมธานี                ก. ยำวุ้นเส้น         ข. ผัดไทย         ค. ก๋วยเตี๋ยวเรือ         ง. ขนมจีน             10. ข้อใดคือกลุ่มคนที่อาศัยอยู่ในจังหวัดปทุมธานี        ก. ชาวจีน        ข. ชาวอีสาน        ค. ชาวบ้านช่อง        ง. ชาวมอญ

 

เฉลยคำตอบ

1.       ง

2.       ก

3.       ข

4.       ค

5.       ง

6.       ก

7.       ค

8.       ค

9.       ข

10.   ง

ใบความรู้   เรื่องประวัติและการปฏิบัติการขับร้องเพลงรำวงปทุมธานี

 

1.    จุดประสงค์การเรียนรู้

                            1.1 อธิบายประวัติเพลงรำวงปทุมธานีได้

                            1.2 ร้องและเคาะจังหวะเพลงรำวงปทุมธานีได้

1.3 อธิบายประโยชน์การนำเพลงรำวงปทุมธานีไปใช้ในชีวิตประจำวันได้

 

ประวัติเพลงรำวงปทุมธานี

              เพลงรำวงปทุมธานี ผู้แต่งคือนายดำเนิน  คำดา โดยแต่งเนื้อเพลง จากการศึกษา หนังสือ เอกสาร คำขวัญของจังหวัดปทุมธานี   ตลอดจนการปรึกษาขอคำแนะนำจากผู้รู้ปราญช์จังหวัดปทุมธานีและผู้ชำนาญการในการแต่งเพลงรวมทั้งจากการที่ได้สังเกต เวลาชาวบ้าน มีงานฉลองทำบุญ  เนื่องในโอกาสต่างๆ มักจะมีการรำวงโดยไม่มีแบบแผนกันอย่างสนุกสนานโดยใช้วงดนตรี ที่เรียกว่าวง“แตรวง” บรรเลงประกอบ

 

ลักษณะโครงสร้าง

              จังหวะและทำนองเป็นเพลงรำวง มีความสนุกสนานเร้าใจ ความ หมายกล่าวถึงประวัติ  และของดีจังหวัดปทุมธานี แต่งในลักษณะบทกลอนเฉพาะของบทเพลง ขับร้องเป็นหมู่ชาย หญิง ใช้วงดนตรีผสมระหว่างดนตรีไทยและสากลที่เรียกว่าวง “แตรวง” เพื่อให้ได้จังหวะและทำเพลง     รำวงที่เร้าใจ

 

โอกาสที่นำไปใช้

              ใช้ในการประกอบการเรียนการสอนในวิชานาฏศิลป์ชั้นประถมศึกษาปีที่   5                     มีวัตถุประสงค์เพื่อ

1.       ต้องการปลูกฝังให้นักเรียนมีใจรักและหวงแหน สนใจเรียนในวิชา ดนตรี  นาฏศิลป์

2.       ต้องการให้นักเรียนร้องและ เคาะจังหวะ ตลอดจนทำท่าประกอบเพลงรำวงปทุมธานีได้อย่างสนุกสนาน

3.       ต้องการให้นักเรียนรู้ประวัติและของดี จังหวัดปทุมธานี

       นอกจากนี้ยังสามารถนำไปใช้ในโอกาสต่างๆ ได้เช่นงานรื่นเริงต่างๆ   การแสดงของโรงเรียน

 

ขั้นตอนการปฏิบัติการร้องและเคาะจังหวะเพลงรำวงปทุมธานี

1.       อ่านและทำความเข้าใจความหมายของเนื้อเพลงทีละวรรคจนจบบทเพลง

2.       ฟังทำนองและจังเพลงจนจบบทเพลง

3.       ฝึกร้องและเคาะจังหวะตามบทเพลงหลายๆ รอบจนเกิดความชำนาญ

4.       สำรวจข้อบกพร่อง ปรับปรุงแก้ไข ฝึกร้องให้เกิดความไพเราะ ผสมกลมกลืน ความเหมาะสมการใช้น้ำเสียง    การใส่อารมณ์ตามบทเพลง

 

เพลงรำวงปทุมธานี

 

เนื้อร้อง                                                              ดำเนิน   คำดา

ทำนอง                                                               รำวง

ขับร้อง                                                              ดำเนิน    คำดา

                                                        มณทิรา      แก้วบริสุทธิ์

เรียบเรียงเสียงประสาน                    ปรีชา                   สีนากสุข

 

     (ญ)  ปทุมธานี                                               เมืองนี้มีมาช้านาน    

ชาวมอญมาตั้งถิ่นฐาน                                        แต่ก่อนกาลสมัยพระนารายณ์

     (ช) สามโคกเป็นถิ่นชาวมอญ                  แลสลอนบัวบานไสว 

พระพุทธเลิศหล้า เสด็จไป(ซ้ำ)                        ทวยราษฎร์พร้อมใจถวายดอกบัว  

(ญ)  ได้พระราชทานนาม                                 ทุกเขตคามเขารู้ไปทั่ว

ปทุมธานีคือเมืองดอกบัว (ซ้ำ)                           ปวงชนถ้วนทั่วสุขสงบร่มเย็น

     (ช) เป็นแหล่ง วัฒนธรรม                          งามล้ำตรึงใจได้เห็น

ปทุมธานีเป็นเมืองร่มเย็น (ซ้ำ)                         มีของดีเด่นมากมายเหลือคณา

    (ญ) กุ้งเต้น ก๋วยเตี๋ยวเรือ ลอนตาล            ส้มเขียวหวานรสดีหนักหนา

เชิญท่าน ที่ผ่านไปมา (ซ้ำ)                              แวะชิม สักคราก่อนจะลาเมืองปทุม