"ห้องเรียนคุณภาพ” กับ การขับเคลื่อนหลักสูตร 2551

แนวคิดทางการศึกษาหลายประการ ได้ถูกนำเสนอเข้าสู่สถานศึกษา แนวคิด เรื่อง "ห้องเรียนคุณภาพ" ก็เป็นแนวคิด-แนวปฏิบัติที่สำคัญประการหนึ่ง ซึ่ง การบูรณาการแนวคิดต่าง ๆ เหล่านี้ ให้เข้ากับงานตามภารกิจปกติของสถานศึกษา เป็นสิ่งจำเป็น เพื่อมิให้เป็นภาระ อีกทั้งจะช่วยส่งเสริมให้งานตามภารกิจหลัก สามารถดำเนินการได้อย่างมีประสิทธิภาพ

เมื่อวันที่ 30 เมษายน 2552 ได้ไปบรรยาย เรื่อง การนำแนวคิด “ห้องเรียนคุณภาพ” สู่การปฏิบัติ  ให้แก่ รองผู้อำนวยการสถานศึกษา ในสังกัด สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษา กทม.เขต 2 ณ โรงแรม ฮอลิเดย์ อินน์–รีเจนต์ ชะอำ จังหวัดเพชรบุรี  ในการนี้ เห็นว่า น่าจะจำเป็นต้องพูดเรื่อง “ห้องเรียนคุณภาพ กับ การขับเคลื่อนหลักสูตร 2551”  เพราะ ในปีการศึกษา 2552 เรากำลังจะทดลองนำร่องการใช้หลักสูตรแกนกลาง ฉบับ พ.ศ.2551

ในปี 2550-51 ที่ผ่านมา สำนักงานคณะกรรมการการศึกษาขั้นพื้นฐาน(สพฐ.) ได้พยายามนำแนวคิดเรื่อง “ห้องเรียนคุณภาพ” (The Complete Classroom/Quality Classroom) ซึ่ง เป็นแนวคิดที่มุ่งเน้นให้สถานศึกษา บริหารจัดการให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพในระดับปฏิบัติ คือ “ระดับห้องเรียน”(หมายถึง การจัดการเรียนการสอนระดับรายวิชา โดยครูผู้สอน  รวมทั้ง การปฏิบัติการพัฒนาหรือส่งเสริมศักยภาพของนักเรียนโดยอาจารย์ประจำชั้น) โดยเชื่อว่า หากการจัดการเรียนการสอนระดับรายวิชามีคุณภาพตามเกณฑ์ห้องเรียนคุณภาพ แล้ว  สถานศึกษาแห่งนั้นก็น่าจะกลายเป็นสถานศึกษาที่มีคุณภาพหรือมีความเป็นเลิศ(Excellence  School) ในที่สุด

จุดเน้นสำคัญของแนวคิด “ห้องเรียนคุณภาพ”  โดยสรุป เป็นดังนี้

1) มุ่งนำการเปลี่ยนแปลงสู่ห้องเรียน : จะต้องเปลี่ยน/

ยกระดับคุณภาพของผู้เรียน ให้เห็นการเปลี่ยนแปลงที่เป็นรูปธรรม ชัดเจน

2) ให้ความสำคัญกับออกแบบการจัดการเรียนรู้อิง

มาตรฐาน

3) วิจัยในชั้นเรียน (CAR) : ให้ความสำคัญกับการสร้าง

นวัตกรรมที่เหมาะสมกับธรรมชาติของผู้เรียนหรือเนื้อหาวิชา เพื่อยกระดับคุณภาพการเรียนการสอนอย่างต่อเนื่อง

4) ใช้ ICT เพื่อการสอนและสนับสนุนการสอน

5)  สร้างวินัยเชิงบวก (Positive Discipline): เน้นการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม หรือคุณลักษณะ ด้วยกระบวนการเสริมแรงเชิงบวก

       หากพิจารณา ความเปลี่ยนแปลงระดับครูผู้สอน จะต้องมองเห็นการเปลี่ยนแปลงที่สำคัญ 4 ประการ คือ

1) Effective Syllabus : กำหนดหน่วยการเรียนรู้/หลักสูตรระดับรายวิชาที่มีประสิทธิภาพ

2) Effective Lesson Plan : จัดทำแผนการสอน/แผนจัดการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ

3) Effective Teaching : จัดกิจกรรมการเรียนรู้ที่มีประสิทธิภาพ ใช้เทคนิคการสอนที่หลากหลาย  สอดคล้องกับธรรมชาติของผู้เรียน จุดประสงค์การเรียนรู้ หรือ เนื้อหาสาระ

4) Effective Assessment : วัดและประเมินผลอย่างมีประสิทธิภาพ ให้ความสำคัญกับการประเมินตามสภาพจริง

       ภายใต้แนวคิด “ห้องเรียนคุณภาพ” ในปีการศึกษา 2552 ซึ่งจะมีการทดลองนำร่องการใช้หลักสูตรแกนกลาง พ.ศ.2551 ผมคิดว่า สถานศึกษาและครูทุกคนจะต้องผนวกแนวคิดนี้ เข้ากับการขับเคลื่อนหลักสูตร 2551 ซึ่งอาจพิจารณาดำเนินการ ดังนี้

       1) ครูผู้สอนทุกคน จะต้องมุ่งมั่น ให้เกิดการเปลี่ยนแปลงคุณภาพในวิชาที่รับผิดชอบ  คือ

-เพิ่มระดับเกรดเฉลี่ย และ ลด ค่าการกระจายหรือความแตกต่างระหว่างบุคคล

-พัฒนาให้นักเรียนมีคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 8 ประการ และมีสมรรถนะที่สำคัญ 5 ประการ(ครูประจำชั้น จะต้องเป็นเจ้าภาพหลัก ในการดูแล/ส่งเสริมพัฒนาการของเด็กในภาพรวม)

2) ให้ความสำคัญกับการออกแบบการเรียนรู้ที่อิงมาตรฐานชั้นปี หรือช่วงชั้น ตามที่หลักสูตร 2551 กำหนด

3) วิจัยเพื่อพัฒนาการเรียนรู้ โดย ครูทุกคน ควรมีผลงานวิจัย หรืองานสร้างสรรค์ ที่สำคัญ ๆ  อย่างน้อยภาคเรียนละ 1 รายการ(ดูประเด็นวิจัย ที่สอดคล้องกับหลักสูตร 2551 ที่.............

4) ใช้ ICT เพื่อการสอนและสนับสนุนการสอน ทั้ง การสืบค้นข้อมูล องค์ความรู้  การจัดทำฐานข้อมูลเพื่อการเรียนรู้ในระดับรายวิชา  การจัดกิจกรรมการเรียนรู้ผ่านจอภาพ  หรือ การบริหารจัดการเพื่อสนับสนุนการเรียนรู้ผ่านจอภาพ

5)  สร้างวินัยเชิงบวก (Positive Discipline)  ควรมีการ

ทดลองนำร่อง กระบวนการสร้างวินัยเชิงบวก ที่เน้นการปลูกฝังคุณธรรม จริยธรรม หรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ 8 ประการ  สังเคราะห์และจัดทำฐานข้อมูล Best Practice ในเรื่อง การสร้างวินัย หรือคุณลักษณะอันพึงประสงค์ ที่เป็นรูปธรรม

ในครั้งต่อไป ผมจะพูดเรื่อง การขับเคลื่อนแนวคิด “ห้องเรียนคุณภาพ” สู่การปฏิบัติ เพื่อให้แนวคิดนี้ สามารถนำไปปฏิบัติได้อย่างเป็นรูปธรรม ในสถานศึกษาขั้นพื้นฐาน ต่อไป

[krutoiting]

ขอบคุณค่ะ

เป็นการเติมเต็มให้กับครู

ที่ไม่มีโอกาสเข้ารับการอบรมนะคะ

ขอบคุณค่ะ

[อุดมพันธ์]

สวัสดีค่ะ อาจารย์สุพักตร์

.ขอบคุณค่ะที่ให้ความรู้ จะพยายามค่ะ สู้เต็มที่ค่ะ

[จักรกฤษณ์]

จะช่วยเป็นแรงผลักอีกแรงครับ

[ดร.สุพักตร์ พิบูลย์]

krutoi อ.อุดมพันธ์ และ อ.จักรกฤษณ์

• ขอบคุณครับ ที่เข้าร่วมแสดงความคิดเห็น และยืนยันความคิด-ความมุ่งมั่นในการใช้หลักสูตรใหม่ ในปีการศึกษา 2552
• คาดหวังว่า หลักสูตร 2551 น่าจะให้ผลดี และประสบความสำเร็จในการพัฒนาเยาวชน นะครับ

[thanasorn91]

ดีมากๆๆ ครับ