คณะหนังปะโมทัยคณะหนึ่งมีประมาณ 5 - 10 คน เป็นคนเชิด 2 - 3 คน ซึ่งจะทำหน้าที่พากย์และเจรจาด้วย แต่ก็มีบางคณะที่ทำหน้าที่เชิดอย่างเดียว โดยมีคนเจรจาแยกเป็นชายจริงหญิงแท้ต่างหาก มีนักดนตรีประมาณ 3 - 5 คน เครื่องดนตรีจะประกอบด้วย ระนาดเอก 1 ราง ตะโพน 1 ใบ ฉิ่ง 1 คู่ ต่อมามีการนำเอา พิณ แคน กลอง ฉิ่งฉาบ เข้ามาเสริมเพื่อให้เกิดความไพเราะเร้าใจขึ้น ทุกอย่างแปรเปลี่ยนไปตามกาลเวลาคล้ายกับหมอลำนั่นเอง คณะหนังตะลุงที่ผม (ผู้ทำเว็บไซต์) ได้รู้จักและเคยเฝ้าดูการละเล่นมาตั้งแต่เด็กจนหนุ่มคือ คณะ ฟ.บันเบิงศิลป์ แต่ช่วงหลังก็หายไปคงจะเลิกกิจการไปแล้วในบันทึกนี้จะเล่าเรื่องของคณะหนังตะลุงอีสานที่ยังคงรับงานแสดงอยู่ในปัจจุบันมาเผื่อท่านที่อ่านจะได้ซาบซึ้งและเข้าใจหนังตะลุงอีสานมากขึ้นผมรู้จักคณะหนังตะลุงอีสานคณะนี้จากหนังสือพิมพ์ฉบับหนึ่งลืมไปแล้วว่าหนังสือพิมพ์อะไร แต่เขาไม่ได้บอกที่ตั้งของคณะนี้ทำให้ต้องใช้เวลาสืบอยู่นานกว่าจะได้เจอกัน คณะหนังตะลุงนี้ชื่อ คณะเพชรสีนวลคณะเพชรสีนวล ตั้งมาจากชื่อชื่อของหัวหน้าคณะคือ พ่อวันดี แก้วสีนวล โดยเอานามสกุลมาตั้งเป็นชื่อคณะ(ในอีสานเมื่อเวลาตั้งคณะหนังตะลุงมักมีคำว่าเพชรมาประกอบเช่น เพชรขอนแก่น เพชรหนองเรือ เพชรสีนวล เป็นต้น พ่อวันดีปัจจุบันอายุ 74 ปียังสามารถร้องเล่น เชิดหนังตุลังได้อย่างกระฉับกระเฉงเดิมนั้นพ่อวันดี ซื้อตัวหนังและเรียนการเล่นหนังตะลุง มาจากอุบลราชธานีโดยรวมหุ้นกันกับเพื่อน 7 คนตอนเรียนโดยจดเนื้อเรื่องและบทกลอนตาง ๆลงบนสมุดนำเอามาท่องด้วย แต่ปัจจุบันพังหมดแล้วอาศัยเพียงการจดจำเดิมที่เดียวไม่มีผู้หญิงในการเชิดการพากษ์มีแต่ผู้ชายล้วน ๆ มาระยะหลังจึงมีการปรับปรุงให้สมสมัยและมีการเพิ่มนักแสดงผู้หญิงเข้ามาประกอบในคณะหลายคนคณะเพชรสีนวล ตั้งอยู่เมืองกาฬสินธุ์แต่เคยไปแสดงทางภาคเหนือภาคตะวันออก ภาคกลางเหลือเฉพาะภาคใต้เท่านั้นที่ยังไม่ได้ไปเปิดการแสดงค่าตอบแทนการแสดงแต่ละครั้ง 7000-15000 บาท ไม่เน้นค่าตอบแทนถือว่าไปช่วยทำบุญกับเจ้าภาพ แต่หากระยะทางมากขึ้นจะต้องมีค่าเดินทางที่เพิ่มขึ้นตามระยะทางเรื่องที่ใช้เล่น เล่นเรื่องรามเกียรติ์ตอนพระรามออกบวช โดยใช้ภาษาไทยกลางในตัวละครหลักเช่น พระลักษณ์ พระราม นางสีดาตัวตลกใช้ภาษาอีสานเช่นจารย์ป่อง จารย์แก้ว บักแหมบ ปลัดตื้อ จั่นเจา ศรราม(สามรอน)คิดเองตามกระแสความนิยม ในการแสดงมีการแทรกตลกประมาณ 40% ถ้าคนดูตลกจะเล่นตลกด้วย |
ยังจำได้ตอนเรียนอยู่ประถม (ประมาณ 2512-2515) สภาพบ้านเมืองชนบทมาก เป็นสิ่งบันเทิงที่สนุกสนานมาก หลังจากนั้นก็ไม่ได้ดูอย่างจิงจังอีกเลย ทความนี้แล้วทำให้คิดถึง และได้ความรู้ด้วย ขอบคุณครับ
สวัสดีครับ คุณ สรวง
สวัสดีค่ะ
ยังไม่เคยดูค่ะ
เคยดูแต่หมอลำ
เคยได้ยินแต่บักตื้อ
สว้สดีครับ พี่แดง
สวัสดีค่ะ
ดีใจที่เจอคนเคยสอย...
ดอกไม้สวยจนอยากจะเอามาฝาก
กัลยาณมิตรค่ะ
มีเรื่องเล่าว่าเด็ก3ขวบ
มานอนที่รพ.บอกว่าแม่ยาย
หนูฝันว่า 144 ซื้อวีโก้ให้หนูนะ
แต่ไม่ค่อยชอบเล่นหวยค่ะ
ไม่มีดวง...เงินอยู่ฟากป่าหมากเยาว์...น๊ะ
สวัสดีครับอาจารย์ท.ณเมืองกาฬ
ขอบคุณมากๆครับพี่แดง
ขอบคุณมากครับ คุณเหรียญชัย
สวัสดีค่ะน้องชาย
ขอบคุณพี่อ้อยมากๆ
แสดงแหล่งที่มาของภาพด้วยนะครับ
อยากดูมากๆๆๆ นึกถึงสมัยตอนเป็นเด็กน้อย กำลังจะจ้างไปเล่นงานทำบุญให้ตา 13 เมษายน 54 ขอบคุณคะ เดี๋ยวจะลองติดต่อสอบถามตามข้อมูลของคุณที่ได้มาค่ะ