เครื่องมือสร้างสังคมที่มีสุขภาวะ

เมื่อครั้งที่อ.วิจารณ์ พานิชมารักษาการอธิการบดีที่ม.วลัยลักษณ์ คุณหมอบัญชา พงษ์พานิชได้ให้ผมร่วมเป็นวิทยากรกระบวนการจัดทำวิสัยทัศน์ของมหาวิทยาลัย ผมได้รับมอบหมายให้แนะนำเครื่องมือ SWOT ANALYSIS ร่วมกับวิทยากรจากภายนอก และเป็นคุณอำนวยกลุ่มย่อย ตอนนั้น ผมเริ่มด้วยวิสัยทัศน์ พันธกิจ เป้าหมาย ยุทธศาสตร์ แผนงาน/โครงการ
SWOT Analysis เข้ามาแทรกหลังเป้าหมาย คือเป็นเครื่องมือที่ช่วยให้กำหนดยุทธศาสตร์ได้อย่างเหมาะสมตามเป้าหมายที่ตั้งไว้ จะรุก ยัน/ตรึง เสริม ถอยตามปัจจัย 4 ด้านที่นำมาวิเคราะห์ด้วยตาราง MATRIX
การจัดการความรู้เป็นเครื่องมือที่มาต่อท้ายเป้าหมายด้วยเช่นกัน แต่มาพร้อมความคิดรวบยอดว่า   ผู้กำหนดเป้าหมายและผู้ปฏิบัติเพื่อไปสู่เป้าหมายเป็นคน ๆเดียวกัน โดยเน้นความรู้จากการปฏิบัติด้วยความคิดเชิงบวก
ตอนทำงานวิจัยเพื่อท้องถิ่น ได้รับเกร็ดความรู้จากอ.ปิยะวัติ บุญ-หลงเรื่องบริบทชุมชนที่มากกว่าปัจจัย 4 ด้าน อาจารย์ใช้คำว่า ECOSYSTEM
ปรัชญา แนวคิด และกระบวนการของงานวิจัยท้องถิ่นก็เป็นเครื่องมือในการสร้างประชาสังคมเพื่อให้เกิด สังคมที่มีสุขภาวะ

ทั้งสามเครื่องมือล้วนมีประโยชน์ ถ้าใช้ถูกที่ถูกทางสอดคล้องกับเป้าหมายที่ตั้งไว้