จากหอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ถึงห้องสมุดมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้: สิ่งประทับใจที่ได้พบเห็น

ตามที่ผู้เขียนได้มีโอกาสศึกษาดูงาน ณ นครเซี่ยงไฮ้ สาธารณรัฐประชาชนจีน ระหว่างวันที่ 22 – 26 พฤศจิกายน 2551 จากการที่สำนักวิทยบริการ มหาวิทยาลัยขอนแก่น เป็นหนึ่งในห้องสมุดชนะเลิศ 20 แห่งโครงการประกวด 20BEST@SET Corner : Investment Hub ของตลาดหลักทรัพย์แห่งประเทศไทย ห้องสมุดที่ผู้เขียนได้ไปในครั้งนี้มี 2 แห่งคือ หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ และห้องสมุดมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้  และ มีสิ่งที่ประทับใจที่ผู้เขียนขอนำเสนอในบทความนี้

หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้
          หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ เป็นหอสมุดแห่งชาติขนาดใหญ่ ติดหนึ่งในสิบอันดับ หอสมุดแห่งชาติขนาดใหญ่ของโลก พื้นที่รวม  83,000 ตรม.  พื้นที่บริการ 3,000 ที่นั่ง  ห้องค้นคว้า 30 ห้อง  ห้องสัมมนา 800/ 300 /และ 100 ที่นั่ง มีหนังสือจำนวนกว่า 13.2 ล้านเล่ม  รองรับผู้ใช้บริการ 8,000 ราย/วัน จากการไปดูงานในห้องสมุดนี้มีสิ่งที่ได้พบเห็นและประทับใจดังนี้
 -  บรรยากาศที่สวยงาม
               เมื่อเข้าสู่ภายในอาคาร ผู้ใช้บริการจะได้สัมผัสกับบรรยากาศของห้องสมุดที่รู้สึกโล่ง โปร่งสบาย การออกแบบภายในห้องสมุดมีลักษณะของสถาปัตยกรรมจีน  มีสวนสวยภายในตัวอาคาร และเทคโนโลยีอำนวยความสะดวกต่าง ๆ  

          
- พื้นที่บริการต่าง ๆ เป็นสัดส่วน
               หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้จัดพื้นที่บริการต่าง ๆ ไว้เป็นสัดส่วน บริการยืมและบริการรับคืนแยกออกจากกันซึ่งต่างจากห้องสมุดในไทยที่บริการยืมและบริการรับคืนจะอยู่ที่จุดเดียวกัน การจัดบริการที่เป็นสัดส่วนเช่นนี้จะช่วยให้การใช้บริการเป็นไปอย่างมีประสิทธิภาพ  ผู้ใช้บริการเข้าถึงได้อย่างสะดวกและรวดเร็ว
-  การหารายได้เข้าห้องสมุด 
               หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ มีร้านขายหนังสือและของที่ระลึก ตลอดจนร้านขายกาแฟในห้องสมุดเพื่อจำหน่ายให้กับผู้ใช้บริการ ซึ่งเป็นการเพิ่มรายได้ของห้องสมุดอีกทางหนึ่ง

 
-  การจัดบริการข้อมูลสำหรับผู้ใช้ก่อนเข้าห้องสมุด หรือจุดบริการลูกค้าสัมพันธ์ 
                หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ มีจุดให้บริการติดต่อสอบถามและให้ข้อมูลทั่ว ๆ ไปเกี่ยวกับห้องสมุดให้กับผู้ใช้บริการก่อนที่จะเข้าใช้ห้องสมุด ซึ่งจะต่างจากการให้บริการตอบคำถามและช่วยการค้นคว้า ที่หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้จัดให้มีในห้องต่าง ๆ จะตอบคำถามและช่วยการค้นคว้าข้อมูลเฉพาะด้าน
  
- คอมพิวเตอร์ในห้องสมุด
                 คอมพิวเตอร์เป็นเทคโนโลยีหลักที่หอสมุดแห่งชาติเซี่ยงไฮ้ นำมาให้บริการในด้านต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นการสืบค้นข้อมูล การสมัครเป็นสมาชิกห้องสมุด  หรือการยืมและรับคืนหนังสือ
- ความร่วมมือกับต่างประเทศ
            มีหนังสือที่ได้รับจากประเทศต่าง ๆ ในลักษณะของความร่วมมือให้บริการในห้องสมุด

ห้องสมุดมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้

 

          ห้องสมุดมหาวิทยาลัยขนาดใหญ่  เป็นอาคาร 8 ชั้น  บนพื้นที่กว่า 55,000  ตรม.  ทรัพยากรห้องสมุดกว่า 3 ล้านเล่มวารสารกว่า 4,600  ชื่อเรื่อง ซีดีรอม 2,000 รายการ  พื้นที่บริการ 3,000 ที่นั่ง  ห้องศึกษาค้นคว้า 25 ห้อง เป็นห้องสมุดที่ทันสมัย มีระบบคอมพิวเตอร์บริการกว่า 300 เครื่อง  สามารถเชื่อมโยงการสืบค้นข้อมูลระหว่างเครือข่ายผ่านโปรแกรมระบบห้องสมุดอัตโนมัติ  Horizon จากการไปดูงานในห้องสมุดนี้มีสิ่งที่ได้พบเห็นและประทับใจดังนี้
     

- พื้นที่บริการต่าง ๆ เป็นสัดส่วน

           ห้องสมุดมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้จัดพื้นที่บริการต่าง ๆ ไว้เป็นสัดส่วน บริการยืมและบริการรับคืนแยกออกจากกัน มีห้องบริการคอมพิวเตอร์เป็นการเฉพาะโดยเรียกเป็นห้อง Online Resources

- เทคโนโลยีในห้องสมุด

                ห้องสมุดมหาวิทยาลัยเซี่ยงไฮ้ให้ความสนใจและให้ความสำคัญในเรื่องของการพัฒนาห้องสมุดให้มีความเฉพาะ โดดเด่น ทันสมัย และการเป็นห้องสมุดดิจิตอล โดยห้องสมุดจัดให้มีคอมพิวเตอร์จำนวนมากกว่า 300 เครื่อง เพื่อรองรับการให้บริการต่างๆ

ส่งท้ายกับสิ่งที่ได้จากการดูงาน

              ห้องสมุดที่ผู้เขียนได้ไปศึกษาดูงานทั้ง 2 แห่งเป็นห้องสมุดขนาดใหญ่  การที่จะให้บริการได้อย่างมีประสิทธิภาพจำเป็นที่จะต้องนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย ในขณะเดียวกันบรรยากาศของห้องสมุดพื้นที่บริการที่เป็นสัดส่วนก็เป็นปัจจัยที่จะช่วยให้ห้องสมุดขนาดใหญ่ เข้าไปอยู่ในใจของผู้ใช้บริการ

 

 

 

[สิริพร ทิวะสิงห์ tuk-a-toon]

มีเรื่องราวดีดี นำมาบอกต่ออีกนะคะ

หากให้ไปเห็นเอง...คงม่ายมีโอกาส