ผีผู้ควบคุมจริยวัตรของสตรีชาวล้านนา

          ผี หากเป็นในปัจจุบัน เราคงนึกถึงสิ่งชั่วร้าย น่ากลัว แต่ยังมีผีอีกกลุ่มหนึ่งที่ชาวล้านนับถือซึ่งเราเรียกว่า ผีปู่ย่า ผีปู่ย่าก็คือผีบรรพบุรุษของบ้านหลังนั้น ซึ่งแตกต่างกับการนับถือบรรพบุรุษของคนจีน เพราะคนจีนนับถือบรรพบุรุษของสามี แต่ชาวล้านนานั้น นับถือผีบรรพบุรุษของฝ่ายผู้หญิง ในสมัยเมื่อปีพ.ศ.2500 ลงไปนั้น ผีปู่ย่ามีบทบาทสำคัญต่อการดำเนินชีวิตของชาวล้านนาเป็นอย่างมาก เช่นไม่ว่าจะทำอะไร สาว ๆ ชาวล้านนายังยำเกรงต่อผีปู่ย่ามาก ซึ่งในสมัยที่ยังมีการแอ่วสาวในตอนกลางคืออยู่นั้น ภายในบ้านของฝ่ายหญิงจะมีขอบเขตจำกัดอยู่ว่าส่วนให้ฝ่ายชายเข้าได้เข้าไม่ได้ หรือการละเมิดแก่ฝ่ายหญิงไม่ว่าจะเป็นการถูกเนื้อต้องตัว หรือแค่เดินล่วงเข้าเข้าไปในเขตหวงห้ามของบ้านฝ่ายหญิง ก็ถือว่าผิดผี ซึ่งหากใครมาทำผิดผีในบ้าน ชาวล้านนาในอดีตถือว่าเป็นความผิดร้ายแรงต้องมีคนในบ้านต้องเจ็บป่วยไปเลยก็มี คนที่ไปทำผิดผีในบ้านของเขาต้องทำการเสียผีหรือใส่ผี ซึ่งจะมีการการหนดไว้ของแต่ละชุมชน เช่น "จับมือเสียไก่ จับไหล่เสียหมู" อำไรประมาณนี้

          หากเรายังคงรักษาประเพณีการนับถือผีนี้ไว้ ปัญญหาสังคมต่าง ๆ ที่เป็นในปัจจุบันก็ลดน้อยลงเพราะว่าเราสอนให้ลูกหลานยำเกรงต่อศิ่งศักดิ์สิทธิ์ และผีบรรพบุรุษ การที่เด็กจะทำอะไรที่ไม่ดีไม่งามก็เกรงใจผีปู่ย่า เพราะการกระทำบางอย่างอาจรอดพ้นสายตาของพ่อแม่ผู้ปกครอง แต่ไม่รอดพ้นสายตาของผีปู่ย่าได้ เรามาช่วยกันรื้อฟื้น การนับถือผีปู่ย่าไว้เพื่อควาบคุมจริยวัตรของชาวล้านนาให้เหมาะสมเหมือนในอดีต

[ทนัน ภิวงศ์งาม]

อันว่าผีนั้น มันมีหลายผี ผีฮ้ายผีดี ผีมีจุ้บ้าน
หากเป๋นผีดี ก็ดีเสี้ยงถ้าน ผีฮ้ายรำคาญ แต๊ละ
ผีบ้านผีเฮือน เตือนคารวะ ผีปู่ย่าอั้น แถมนา
หากเฮาจักฟื้น หื้อคืนมาหนา ม่อนหันโตยนา แต่ว่า.......

[small man]

ผีเริ่มหายไป   วินัยก็แทบไม่มี

[ส่างนันตา]

ครับ ถ้าหากสังคมไทยกลับมายึดมั่นประเพณีปัญหาต่าง ๆ ก็จะลดน้อยลง เช่น การตัดไม้ทำลายป่า เพราะเชื่อว่าในป่ามีเทพารักษ์คอยรักษา ในน้ำมีแม่พระคงคา และผีขุนน้ำปกปัก ในดินมีแมพระธรณี ในข้ามีแม่โพสพดูแลรักษา เราจะใช้ทรัพยากรที่มีอยู่อย่างรู้ค่าและกตัญญูมากขึ้น

[mena]

สวัสดีค่ะ แวะมาเยี่ยมค่ะ

[เบดูอิน]

ความเชื่อป้องกันได้หลายอย่างครับ