การคิดหน้าไม้แบบภูมิปัญญาของชาวจังหวัดแพร่
จังหวัดแพร่ เป็นจังหวัดหนึ่งในภาคเหนือมีภูมิปัญญาด้านต่าง ๆ ที่มีคุณค่า ทั้งด้านคติ ความเชื่อ อาหารการกินความเป็นอยู่ที่เป็นวิถีชีวิตของคนเมือง การละเล่นการแสดงพื้นบ้าน และที่น่าสนใจอย่างหนึ่ง ที่ควรได้รับการอนุรักษ์ไว้สืบต่อไปคือ การคิดคำนวณปริมาตรของไม้แปรรูปหรือการคิดหน้าไม้ที่แตกต่างไปจากการคิดคำนวณปริมาตรของไม้แปรรูปแบบไทย
ในสมัยก่อนเมื่อประมาณ 20 – 30 ปีมาแล้วที่จังหวัดแพร่และจังหวัดใกล้เคียงในภาคเหนือมีทรัพยากรป่าไม้อุดมสมบูรณ์ จึงมีการนำไม้จากป่ามาแปรรูปและนำไปใช้ประโยชน์ในการปลูกสร้างบ้านเรือนและผลิตเป็นเครื่องใช้ในครัวเรือนหรือเฟอร์นิเจอร์ ภูมิปัญญาจึงได้มีการคิดคำนวณหน้าไม้หรือปริมาตรของไม้แปรรูปเพื่อนำไปคิดคำนวณหาจำนวนไม้ที่จะใช้และเพื่อเป็นข้อตกลงในการซื้อขายด้วย ถึงแม้ว่าในปัจจุบัน ป่าไม้ซึ่งเป็นทรัพยากรที่มีค่าของประเทศชาติจะมีจำนวนลดน้อยลงไป ส่วนหนึ่งสืบเนื่องมาจากการนำมาใช้มากจนเกินไป โดยไม่คำนึงถึงผลกระทบที่จะเกิดขึ้นกับป่าไม้และสิ่งแวดล้อม และส่วนหนึ่งที่มีการบุกรุกล้ำเข้าไปเพื่อการอยู่อาศัยและที่ทำกิน อันเนื่องมาจากจำนวนประชากรที่เพิ่มขึ้น ทำให้เกิดปัญหาด้านสังคมและสิ่งแวดล้อม ที่สำคัญคือป่าไม้ได้รับผลกระทบถูกทำลายไปมาก ดังนั้น ทั้งภาครัฐและเอกชนจึงได้มีการปลูกสวนป่าขึ้นเพื่อสนองความต้องการที่มีการใช้ไม้เพื่อการอยู่อาศัยและการผลิตเฟอร์นิเจอร์ ภูมิปัญญาด้านการคิดหน้าไม้ จึงยังมีความจำเป็นในการซื้อขายไม้แปรรูปและการคิดคำนวณปริมาณของไม้เพื่อนำไม้มาปลูกสร้างบ้านและใช้ประโยชน์ด้านอื่น ๆ ตามที่ได้มีการถ่ายทอดสืบสานกันเรื่อยมา เป็นวิธีการคิดโดยใช้หลักการคิดคำนวณทางคณิตศาสตร์ผสมผสานกับภูมิปัญญา เป็นวิถีชีวิตของคนเมือง โดยใช้มาตราวัดเป็นนิ้ว ศอก วา และยก นับว่าเป็นองค์ความรู้ที่มีคุณค่าสมควรได้รับการอนุรักษ์สืบทอดกันต่อไป
55555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555555