ครูที่ปรึกษา
ดร.ปฐมพงศ์ ศุภเลิศ
ความสำคัญ
อาชีพหมอไม่อาจจะเลือกคนไข้ได้ฉันใด ชีพครูก็ไม่อาจจะเลือกศิษย์ได้ฉันนั้น ไม่ว่าสิ่งที่มีอยู่ของศิษย์จะเป็นอย่างไร ครูก็ต้องเริ่มพิเคราะห์จากจุดนั้น เพื่อแสวงหาแนวทางที่จะสร้างเสริมเชื่อมต่อสิ่งที่ถูกต้อง เหมาะสมให้แก่ศิษย์อย่างดีที่สุดเท่าที่จะทำให้เกิดความสมบูรณ์ยิ่งขึ้นได้ ถ้าการพินิจพิเคราะห์ อบรม สั่งสอนและให้คำปรึกษาอย่างต่อเนื่อง ละเอียดอ่อน จริงจัง คุณภาพไม่ว่าในรูปใดๆย่อมเกิดขึ้นทั้งแก่ศิษย์ และครูอย่างแน่แท้
ปัญหาที่เกิดขึ้นกับเด็กและเยาวชนไทยที่นิยมใช้ความรุนแรง ขาดความสนใจ เอาใจใส่ด้านการเรียนและมีพฤติกรรมที่ไม่พึงประสงค์ ส่วนหนึ่งเกิดจากสถาบันหลักของสังคมอ่อนแอ เริ่มตั้งแต่ครอบครัว การศึกษา ศาสนา และสถาบันสังคม ทำให้เด็กไทยไม่มีที่พึ่ง หลายคนขาดความมั่นคง ในชีวิต ขาดการวิเคราะห์ สังเคราะห์ ขาดเหตุผล จึงถูกพัดไปตามกระแสสังคมง่ายๆ อย่างไร้สิ่งยึดเหนี่ยวที่สำคัญ พ่อ แม่ ผู้ปกครองหลายคน ยกลูกให้โรงเรียนดูแล โดยให้เหตุผลว่าต้องทำมาหากิน และเช่นเดียวกันในส่วนของครูที่มีหน้าที่ต้องดูแลเอาใจใส่นักเรียนในชั่ววันหนึ่ง ๒๔ ชั่วโมงนั้น ๒ ใน ๓ ของเวลาที่ตื่นและต้องรับรู้อารมณ์ของคนเรา เวลาของนักเรียนกว่าครึ่งหนึ่งอยู่ที่โรงเรียน อยู่กับครู อยู่กับกิจกรรมการเรียนรู้นานาประการ โรงเรียนจึงเปรียบเสมือนบ้านหลังที่สองและครูจึงมีความสำคัญและมีความหมายรองลงไปจากพ่อ-แม่
ความหมาย
ครูที่ปรึกษา (นิยมใช้ในระดับมัธยมศึกษา) หมายถึง ผู้ดูแลนักเรียนในห้องเรียนหรือชั้นเรียน ตั้งแต่ต้นภาคเรียนถึงปลายภาคเรียนหรืออาจเป็นหนึ่งปีการศึกษาพร้อมทั้งทำหน้าที่ธุรการนักเรียนประจำห้องเรียน ครูที่ปรึกษาจึงเป็นภารกิจเพิ่มขึ้นของครู นอกจากการเรียนการสอน และงานอื่น ๆ ที่ผู้บริหารมอบหมาย
พื้นฐานและแนวคิด
ครูที่ปรึกษา มักนิยมใช้กับนักเรียนระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน เช่น ครูที่ปรึกษาชั้นเรียน ครูที่ปรึกษาชมรม ชุมนุมต่างๆ ส่วนอาจารย์ที่ปรึกษาใช้กับนักศึกษาระดับอุดมศึกษา โดยทั่วไปมี ๓ ประเภท คือ (๑) อาจารย์ที่ปรึกษาวิชาการ (academic advisers) ได้แก่ อาจารย์ที่ได้รับแต่งตั้งให้เป็นที่ปรึกษาแก่นักศึกษาในภาควิชาหรือคณะวิชา (๒) อาจารย์ที่ปรึกษากิจกรรมนักศึกษา (student activity advisers) ได้แก่ อาจารย์ที่ปรึกษาที่ได้รับการแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาองค์กรหรือชมรมกิจกรรมนักศึกษา (๓) อาจารย์ที่ปรึกษาหอพักนักศึกษา (residential advisers) ได้แก่ อาจารย์ที่ได้รับแต่งตั้งให้เป็นอาจารย์ที่ปรึกษาในหอพักนักศึกษา
ในที่นี้จะขอกล่าวถึงเฉพาะครูที่ปรึกษาในระดับการศึกษาขั้นพื้นฐาน ซึ่งจะมีหน้าที่รับผิดชอบระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียนตามเกณฑ์มาตรฐานคุณภาพครูที่ปรึกษาในการดำเนินงานตามระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ดังนี้
มาตรฐาน |
ตัวชี้วัด |
แหล่งข้อมูล |
ครูที่ปรึกษามีความรู้ ความเข้าใจ มีเจตคติที่ดีและมีความสามารถในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน |
๑.มีความรู้ ความเข้าใจในระบบการดูแลช่วยเหลือนักเรียน
๒.มีเจตคติที่ดีในบทบาทหน้าที่ การดูแลช่วยเหลือนักเรียน
๓.มีความสามารถในการดำเนินงานตามกระบวนการดูแลช่วยเหลือนักเรียน ๓.๑ มีการศึกษานักเรียน เป็นรายบุคคล |
- หลักฐานการเข้ารับการอบรม/แสวงหาความรู้ - หลักฐานการประชุม หรือการแลกเปลี่ยนความรู้ ความเข้าใจ ในการดูแลช่วยเหลือนักเรียน - หนังสือเชิญ/ขอบคุณในการเป็นวิทยากร - ครู / ผู้ปกครอง
- หลักฐานการติดตามช่วยเหลือนักเรียนอย่างต่อเนื่อง - คำนิยม หนังสือเชิดชูเกียรติ เกียรติบัตร - นักเรียน ผู้ปกครอง
- ระเบียนสะสมของนักเรียน ในความดูแล - ร่องรอยการใช้และวิเคราะห์ข้อมูลจากระเบียนสะสม - สรุปผลนักเรียนเป็นรายบุคคล |
มาตรฐาน |
ตัวชี้วัด |
แหล่งข้อมูล |
|
๓.๒ มีการคัดกรองนักเรียนเป็นกลุ่มปกติ กลุ่มเสี่ยง/มีปัญหา
๓.๓ มีการจัดกิจกรรมส่งเสริมนักเรียน
๓.๔ มีการจัดกิจกรรมป้องกันและแก้ไขปัญหานักเรียนกลุ่มเสี่ยงหรือกลุ่มมีปัญหา
|
- เกณฑ์การคัดกรองนักเรียน - หลักฐานการจัดกลุ่มนักเรียนตามเกณฑ์การคัดกรอง - รายงานสรุปผลการวิเคราะห์ข้อมูลนักเรียนในความดูแล
- บันทึกการจัดกิจกรรมโฮมรูมและการจัดประชุมผู้ปกครองชั้นเรียน ( Classroom meeting ) - รายงานสรุปผลการจัดกิจกรรมโฮมรูม และการจัดประชุมผู้ปกครองชั้นเรียน
- หลักฐานหรือร่องรอยการจัดกิจกรรมเพื่อป้องกันและแก้ไขปัญหานักเรียนด้วย ๕ กิจกรรมหลัก คือ ๑) กิจกรรมเสริมหลักสูตร ๒) กิจกรรมในห้องเรียน ๓) กิจกรรมเพื่อนช่วยเพื่อน หรือจับคู่กัลยาณมิตร ๔) กิจกรรมซ่อมเสริม ๕) กิจกรรมการสื่อสาร - บันทึกการส่งต่อ - รายงานผลการช่วยเหลือ |
การประยุกต์ใช้
|
โดยหนาที่แลวครูที่ปรึกษา ควรดูแลเอาใจใส่กับนักเรียนหองของตัวเองเปนพิเศษ เหมือนกับ
เปนพอแม ระหวางที่อยูโรงเรียนก็วาได อีกกลุมหนึ่งก็จะเปนอาจารยในระดับมหาวิทยาลัย ก็จะเปน
อาจารยที่ปรึกษา ในที่นี้ขอรวมทั้งสองกรณีเขาไวดวยกัน ทั้งนี้ครูที่ปรึกษายังมีหนาที่รับผิดชอบ ในการดูแลสารทุกขสุกดิบของนักเรียนในสังกัดของตน ความสนใจและใสใจในนักเรียนของตน จึงเป็นเรื่องสําคัญ ซึ่งถาครูพอมีเวลาก็อาจจะได
ไม่มีความเห็น