ฟังก์ชันธุรกิจ

บริหารธุรกิจเป็นศาสตร์ที่ว่าด้วยการดำเนินธุรกิจให้ประสบความสำเร็จ โดยจะศึกษาทั้งหน้าที่ทางธุรกิจ(Functions) เครื่องมือทางธุรกิจ(Tools) และ สภาพแวดล้อมทางธุรกิจ นอกจากนี้น้องอาจจะได้ศึกษาถึงธุรกิจบางประเภทอีกด้วย เช่น ธุรกิจระหว่างประเทศ ธุรกิจการท่องเที่ยวและโรงแรม ธุรกิจประกันภัย ธุรกิจการขนส่ง ธุรกิจอสังหาริมทรัพย์ เป็นต้น

 การจัดการ (Management) การจัดการถือเป็นหัวใจสำคัญของการบริหารธุรกิจ สาขาวิชาการจัดการนี้จะศึกษาตามหน้าที่ทางการจัดการ อันได้แก่ การวางแผน การจัดองค์การ การชี้นำ และ การควบคุม (จุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย คณะพาณิชยศาสตร์และการบัญชี 2547: 69)

 การบริหารทรัพยากรมนุษย์ (Human Resource Management)   อันที่จริงแล้ว การบริหารทรัพยากรมนุษย์เป็นส่วนหนึ่งของการจัดการ เพียงแต่ว่าสาขาวิชานี้ค่อนข้างมีความสำคัญมากในโลกธุรกิจ ดังนั้นในหลาย ๆ มหาวิทยาลัยจึงเปิดสอนเป็นอีกสาขาวิชาหนึ่ง 

                ปัจจุบันวงการธุรกิจประสบปัญหาการขาดแคลนนักบริหารทรัพยากรมนุษย์มืออาชีพที่มีความลึกซึ้งในวิชาชีพและเข้าใจการดำเนินงานขององค์การธุรกิจเป็นอย่างมาก สาขาวิชาการบริหารทรัพยากรมนุษย์จึงมุ่งเสริมสร้างทักษะในการบริหารทรัพยากรมนุษย์ซึ่งถือว่ามีความสำคัญที่สุดต่อความสำเร็จขององค์การ ตั้งแต่การวางแผนทรัพยากรมนุษย์ การสรรหาและคัดเลือกบุคลากร การปฐมนิเทศ ฝึกอบรมและพัฒนาทรัพยากรมนุษย์ การประเมินผลการปฏิบัติงาน ตลอดจนการบริหารค่าตอบแทนและแรงงานสัมพันธ์ 

                 ผู้สำเร็จการศึกษาสามารถปฏิบัติงานในตำแหน่งต่าง ๆ เช่น นักวิเคราะห์นโยบายและแผน เจ้าหน้าที่วางแผนทรัพยากรมนุษย์ เจ้าหน้าที่สรรหาและคัดเลือกบุคลากร เจ้าหน้าที่บริหารค่าตอบแทน เจ้าหน้าที่บริหารแรงงานสัมพันธ์ รวมทั้งมีโอกาสเลื่อนตำแหน่งเป็นผู้จัดการฝ่ายบริหารทรัพยากรมนุษย์หรือฝ่ายบุคคลและผู้บริหารระดับสูงได้ทั้งในองค์กรของรัฐบาล รัฐวิสาหกิจและธุรกิจภาคเอกชน

 การตลาด (Marketing)  การตลาดถือเป็นฟังก์ชันนำของธุรกิจ เปรียบเสมือนกองหน้าของกิจการ การตลาดเป็นวิชาที่คล้าย ๆ กับการขาย แต่จะต่างกันตรงที่การตลาดจะใช้กลยุทธ์ที่เหนือชั้นกว่าการขาย และการขายก็เป็นส่วนหนึ่งของการตลาดด้วย นอกจากนี้การตลาดก็พัฒนามาจากการขายนั้นเอง

                 ปัจจุบันวิชาด้านการตลาดเป็นวิชาที่น่าสนใจมาก เนื่องจากสภาพการเปลี่ยนแปลงและการแข่งขันที่รุนแรงของธุรกิจซึ่งเป็นปัจจัยสำคัญที่พลักดันให้ธุรกิจต้องพยายามปรับตัวเองให้สามารถอยู่รอดได้และบางธุรกิจต้องการการเติบโตเป็นผู้นำด้วย งานด้านการตลาดจึงมีความสำคัญ ผู้บริหารฝ่ายการตลาดส่วนใหญ่จึงมักได้รับเลือกให้ไปทำหน้าที่ผู้บริหารระดับสูงของกิจการหรือจะกล่าวได้ว่าผู้บริหารระดับสูงของกิจการจำเป็นต้องมีความรู้ด้านการตลาด

                 สาขาวิชาการตลาดจะศึกษาถึงพฤติกรรมของผู้บริโภคอันเป็นพื้นฐานทางการตลาดที่สำคัญ ศึกษากลยุทธ์ทางการตลาด เช่น กลยุทธ์การบริหารผลิตภัณฑ์ กลยุทธ์การกำหนดราคา กลยุทธ์ช่องทางการจำหน่าย/การจัดการด้านการกระจายสินค้า กลยุทธ์การสื่อสารการตลาดแบบบูรณาการ(การโฆษณา การประชาสัมพันธ์ การส่งเสริมการตลาด การบริหารงานขาย และ การตลาดทางตรง) ศึกษาเครื่องมือทางการตลาด เช่น การวิจัยตลาด เทคโนโลยีทางการตลาด รวมถึงเรื่องอื่น ๆ ที่เกี่ยวข้อง เช่น การตลาดระหว่างประเทศ การตลาดสำหรับธุรกิจบางประเภทเป็นต้น

                 ผู้สำเร็จการศึกษาสามารถทำงานได้อย่างกว้างขวาง เช่น งานทางด้านวิจัยตลาดและวิจัยธุรกิจ ผู้จัดการฝ่ายขาย ผู้จัดการฝ่ายการตลาด นักโฆษณา ผู้จัดการฝ่ายวางแผนสื่อโฆษณา ผู้จัดการฝ่ายผลิตภัณฑ์ นักวิเคราะห์และวางแผนการตลาด หน่วยงานที่สามารถประกอบอาชีพได้ ได้แก่ บริษัทตัวแทนจำหน่าย บริษัทการค้าระหว่างประเทศ บริษัทผู้ผลิต บริษัทวิจัย บริษัทโฆษณา โรงงานอุตสาหกรรม บริษัทที่ปรึกษาธุรกิจ สถานศึกษา หน่วยงานราชการ รัฐวิสาหกิจ ตลอดจนเป็นเจ้าของกิจการของตนเอง

 การบัญชี (Accounting)   การบัญชีเปรียบเสมือนภาษาของโลกธุรกิจ(Business Language) ซึ่งผู้เกี่ยวข้องกับธุรกิจทุกด้านจะต้องเรียนรู้และเข้าใจ  

                สาขาวิชาการบัญชีถือเป็นฟังก์ชันหนึ่งของธุรกิจ แต่เนื่องจากว่าการบัญชีเป็นวิชาชีพเฉพาะ ดังนั้นน้อง ๆ อาจจะพบว่าในบางมหาวิทยาลัยเปิดสอนแยกเป็น "คณะบัญชี" และในแต่ละมหาวิทยาลัยก็จะให้วุฒิการศึกษาแตกต่าง กล่าวคือ บางมหาวิทยาลัยอาจจะให้วุฒิการศึกษาเป็น บัญชีบัณฑิต (บช.บ.) บางมหาวิทยาลัยอาจจะให้วุฒิการศึกษาเป็นบริหารธุรกิจบัณฑิต(การบัญชี) (บธ.บ.(การบัญชี)) ไม่ว่าน้องจะได้รับปริญญาใดก็ตามน้องก็สามารถทำงานในสายอาชีพนี้ได้เท่าเทียมกันทุกประการครับ

                 สาขาวิชาการบัญชีจะศึกษาถึงความสำคัญและบทบาทของการบัญชีในการให้ข้อมูลเพื่อใช้ในการตัดสินใจทางธุรกิจ แนวคิดในการจดบันทึก(ศึกษาถึงหลักการบัญชีคู่ที่ใช้ในการลงบัญชี) รวบรวมวิเคราะห์และนำเสนอข้อมูลทางการเงินที่เกิดขึ้นในองค์กร(นำเสนอในรูปแบบงบการเงิน เช่น เงินดุล งบกำไรขาดทุน งบกำไรสะสม)ให้กับบุคคลที่เกี่ยวข้องทั้งภายในและภายนอกองค์กร โดยใช้คอมพิวเตอร์ในการประมวลผลข้อมูล ศึกษาทั้งการบัญชีการเงิน การบัญชีบริหาร(การบัญชีต้นทุน) การสอบบัญชี การภาษีอากร ระบบสารสนเทศทางการบัญชี เพื่อให้พร้อมที่จะนำไปประยุกต์ใช้กับธุรกิจจริง

                 ผู้สำเร็จการศึกษาสามารถประกอบอาชีพได้อย่างกว้างขวาง ทั้งในด้านภาครัฐและเอกชน เช่น นักบัญชี สมุห์บัญชี ผู้ตรวจสอบภายใน ผู้ช่วยผู้สอบบัญชีรับอนุญาต นักบัญชีต้นทุน ที่ปรึกษาด้านการวางแผนภาษีอากร/ด้านการลงทุน หรือประกอบอาชีพอิสระของตน เช่น สำนักงานรับทำบัญชี ผู้สอบบัญชีรับอนุญาต นอกจากนี้ยังสามารถเลื่อนไปรับตำแหน่งในฝ่ายอื่น ๆ ได้เกือบทุกสายงาน เช่น การเงิน การตลาด การบริหารทรัพยากรมนุษย์ การจัดระบบข้อมูลสารสนเทศเพื่อการจัดการ

 การเงิน (Finance) การเงินถือเป็นน้ำมันหล่อลื่นที่จะทำให้ธุรกิจดำเนินไปได้อย่างราบรื่น สาขาวิชาการเงินจะศึกษาทั้งการบริหารการเงิน การลงทุน และตลาดเงินตลาดทุน(น้องอาจจะยังไม่เข้าใจคำว่าตลาดเงินตลาดทุน แต่ถ้าพี่ยกตัวอย่างให้ดูอาจจะพอเห็นภาพคร่าว ๆ บ้าง ตัวอย่างของตลาดเงิน เช่น การธนาคาร สถาบันการเงิน และตัวอย่างของตลาดทุน เช่น ตลาดหลักทรัพย์) เสริมสร้างทักษะทางแนวคิดและหลักการที่ดี ทักษะทางการวิเคราะห์ทีรอบคอบและแตกฉาน และทักษะในการประยุกต์ มีความรู้ในการแก้ปัญหาทางการเงินของธุรกิจได้อย่างเหมาะสมและทันต่อเหตุการณ์

                 ผู้สำเร็จการศึกษาสามารถวิเคราะห์ คาดคะเน และตัดสินใจ ทำให้มองเห็นภาพเหตุการณ์ที่เกิดขึ้นได้อย่างกว้างไกล งานในหน้าที่ที่เกี่ยวข้องจึงท้าทายความสามารถ วิชาการเงินสามารถนำไปใช้ประโยชน์ในการประกอบธุรกิจส่วนตัวหรือทำงานในสถาบันการเงินต่าง ๆ เช่น ธนาคารพาณิชย์ ธนาคารแห่งประเทศไทย ธนาคารเพื่อการส่งออกและนำเข้า บริษัทเงินทุนหลักทรัพย์ บริษัทประกันภัย ตลาดอนุพันธ์ ตลาดสินค้าเกษตรล่วงหน้า ตลาดหลักทรัพย์ นักวิเคราะห์และวางแผนทางการเงิน นักวิเคราะห์เพื่อการลงทุนและโครงการต่าง ๆ บริษัทหลักทรัพย์จัดการกองทุนรวม สถาบันการเงินพิเศษเฉพาะ องค์กรธุรกิจต่าง ๆ

 การผลิต/การบริหารอุตสาหกรรมและการดำเนินงาน (Industrial and Operations Management) สาขาวิชานี้จะศึกษาเกี่ยวกับการจัดการกิจกรรมของธุรกิจ ลักษณะกระบวนการและเทคโนโลยีของอุตสาหกรรม กิจการบริหารประเภทต่าง ๆ เทคนิควิธีการเชิงปริมาณสำหรับใช้วิเคราะห์ปัญหาและในการตัดสินใจอย่างเป็นระบบ การวางแผนควบคุมการผลิตและการดำเนินงานในเชิงคุณภาพและปริมาณ กำหนดเวลาและต้นทุนค่าใช้จ่าย การบริหารการผลิตสินค้าและบริการ ตลอดจนบริหารโครงการเพื่อให้เกิดผลผลิตที่มีคุณภาพและได้ปริมาณเพียงพอต่อความต้องการ ตรงเวลาหรือทันสถานการณ์ และมีต้นทุนที่เหมาะสม

                 ผู้ที่สำเร็จการศึกษาสามารถเข้าทำงานได้ทั้งในอุตสาหกรรมการผลิตและกิจกรรมทุกประเภทที่ให้บริการหรือดำเนินงานอย่างเป็นระบบ ซึ่งต้องทำการบริหารคุณภาพ การเพิ่มผลผลิต การประหยัดต้นทุน และการส่งงานตรงเวลา เช่น งานธนาคาร กิจการขนส่ง ท่าเรือ ท่าอากาศยาน ตลาดกลางขายสินค้า ห้างสรรพสินค้า กิจการจัดจำหน่าย กิจการก่อสร้าง และบริษัทที่ปรึกษา โดยเริ่มทำงานในตำแหน่งวางแผน งานควบคุมการผลิตและดำเนินงานวิเคราะห์ระบบ/วิธีการ งานสินค้าคงคลัง งานจัดซื้อ เมื่อมีประสบการณ์เพียงพอก็อาจจะเลื่อนตำแหน่งเป็นผู้จัดการฝ่ายผลิต ผู้จัดการฝ่ายดำเนินงาน และผู้บริหารระดับสูงขององค์กรต่อไป (CUAS info 2549ข)

                 ไม่ว่าจะเลือกเรียนสาขาวิชาใดก็ตาม โดยพื้นฐานแล้วจะต้องได้เรียนฟังก์ชันธุรกิจอื่นบ้างตามสมควรนะครับ เพราะว่าแต่ละฟังก์ชันธุรกิจนั้นมีความสัมพันธ์กัน ต้องประสานงานร่วมกัน และในการดำเนินธุรกิจบางครั้งก็ต้องอาศัยความรู้จากหลาย ๆ ฟังก์ชันธุรกิจมาประกอบการตัดสินใจ  

 ฟังก์ชันธุรกิจเป็นสาขาวิชาที่เปิดสอนในคณะบริหารธุรกิจอยู่โดยทั่วไป ถือว่าเป็นสิ่งที่สำคัญมากในการดำเนินธุรกิจ เป็นเรื่องหลักของผู้ที่เรียนบริหารธุรกิจจะต้องศึกษา ธุรกิจใด ๆ ก็ตามล้วนแต่ต้องดำเนินธุรกิจไปตามฟังก์ชันธุรกิจแทบทั้งสิ้น ถือเป็นสิ่งที่ขาดไม่ได้และต้องได้เรียนอย่างแน่นอน

ขอขอบคุณเจ้าของบทความ เพราะเห็นว่ามีประโยชน์จึงขออนุญาตนำมาเผยแพร่ให้กับผู้ที่กำลังมองหาสาขาวิชาที่จะเรียนครับ

 

 

 

 

 

 

[อมรชัย บุญจันทร์]

ขอบคุณครับที่แนะนำเสนอความรู้ดีๆมาให้อ่าน