แผนการสอน
รหัสวิชา 230478 ชื่อวิชา กฎหมายสิทธิมนุษยชน จำนวนหน่วยกิต 3(3-0)
อาจารย์ผู้สอน อาจารย์จตุภูมิ ภูมิบุญชู และอาจารย์ฉัตรพร หาระบุตร
วัน เวลา เรียน Tue 13.00-15.00 น. และ Thur 09.00-10.00 น.
ห้องเรียน QS 4209
ผู้เรียน กลุ่ม 1 จำนวน 55 คน
คำอธิบายรายวิชา
ศึกษาความหมายและปรัชญาของสิทธิมนุษยชน การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนและองค์การสหประชาชาติ การคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในระดับระหว่างประเทศ ระดับภูมิภาค และการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนตามกฎหมายไทย
แผนการสอน
สัปดาห์ที่ 1 : นิยามและลักษณะของสิทธิมนุษยชน
Ø แนวคิดและพัฒนาการของสิทธิมนุษยชน
Ø นิยาม(ความหมาย) ของสิทธิมนุษยชน
Ø ลักษณะของสิทธิมนุษยชน
work 1 ให้นิสิตอ่านบทความต่อไปนี้
พร้อมตอบคำถามต่อไปนี้
1.นิสิตเห็นด้วยกับความเห็นในเว็บบอร์ดดังกล่าวหรือไม่
2.แนวความคิดดังกล่าวนี้ส่งเสริมเรื่องสิทธิมนุษยชนหรือไม่
3. จะทำอย่างไรให้ทุกศาสนาอยู่ร่วมกันอย่างสันติสุขในประเทศไทย
ให้นิสิตเขียนตอบลงในกระดาษส่งอาจารย์
สัปดาห์ที่ 2 : การจำแนกประเภทของสิทธิมนุษยชน
Ø การจำแนกสิทธิโดยพิจารณาจากเป้าหมายของการคุ้มครอง
o สิทธิในชีวิต
o สิทธิในร่างกาย
o สิทธิในเสรีภาพ
o สิทธิในทรัพย์สิน
Ø การจำแนกสิทธิโดยพิจารณาจากคุณภาพความเป็นมนุษย์
o สิทธิทางแพ่ง (พลเมือง)
o สิทธิทางการเมือง
o สิทธิทางสังคม
o สิทธิทางเศรษฐกิจ
o สิทธิทางวัฒนธรรม
สัปดาห์ที่ 3-7 : กฎหมายระหว่างประเทศและกลไกการบังคับใช้กฎหมายเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน
- กฎหมายระหว่างประเทศ (สารบัญญัติ)
Ø จารีตประเพณีระหว่างประเทศ
Ø อนุสัญญาที่เกี่ยวข้อง
o ในระดับสากล
o ในระดับภูมิภาค
Ø แนวคำพิพากษาศาลระหว่างประเทศ
- กลไกการบังคับใช้กฎหมายระหว่างประเทศ (วิธีสบัญญัติ)
Ø องค์กรที่ทำหน้าที่คุ้มครองสิทธิมนุษยชนในระดับระหว่างประเทศ
o ในระดับสากลภายใต้กรอบองค์การสหประชาชาติ
o ในระดับภูมิภาค
Ø กระบวนการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในระดับระหว่างประเทศ
o ภายใต้กรอบองค์การสหประชาชาติ
o ภายใต้กรอบอนุสัญญาอื่นๆ
เอกสารประกอบการเรียน อ.จตุภูมิ 1
เอกสารประกอบการเรียน อ.จตุภูมิ 2
สัปดาห์ที่ 8 : แนวคิดและพัฒนาการในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในสังคมไทย
Ø แนวความคิดในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในสังคมไทย
Ø พัฒนาการและนโยบายในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในสังคมไทย
สัปดาห์ที่ 9-11 : กฎหมายไทยและกลไกที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน
Ø กฎหมายไทยที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชน (สารบัญญัติ)
o รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย
o พระราชบัญญัติคณะกรรมการสิทธิมนุษยชน
o กฎหมายเฉพาะอื่นๆ
Ø กลไกที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย (วิธีสบัญญัติ)
o องค์กรที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย
§ องค์กรตุลาการ
§ องค์กรกึ่งตุลาการ
§ องค์อื่น
· องค์กรภาครัฐอื่นๆ
· NGOs
o กระบวนการที่เกี่ยวข้องในการคุ้มครองสิทธิมนุษยชนในประเทศไทย
สัปดาห์ที่12-15 : กรณีศึกษาที่น่าสนใจ
Ø การถูกละเมิดสิทธิของคนไร้สัญชาติ
Ø ปัญหาการใช้สิทธิในทางการเมือง
Ø ปัญหาเรื่องสิทธิของแรงงานต่างด้าว
Ø กรณีศึกษาอื่นๆ
การประเมินผล
คะแนนรวม 100 คะแนน
คะแนนเก็บ 20 คะแนน
รายงาน 20 คะแนน
สอบกลางภาค 20 คะแนน
สอบปลายภาค 40 คะแนน
หนังสือประกอบการเรียน
1) นพนิธี สุริยะ, สิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ : วิญญูชน ,2537 (205 น.)
2) กุมพล พลวัน, สิทธิมนุษยชน: พัฒนาการสิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ: วิญญูชน ,2538 (266 น.)
3) สมชาย กสิติประดิษฐ์,สิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ:โรงพิมพ์มหาวิทยาลัยรามคำแหง,2546(364น.)
4) อุดมศักดิ์ สินธิพงษ์, สิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ: สำนักพิมพ์วิญญูชน,2548 (255 น.)
5) เอกสารการสอนชุดวิชา กฎหมายสิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ : สำนักพิมพ์มหาวิทยาลัยสุโขทัยธรรมมาธิราช ,2548 (เล่ม 1-2)
6) วีระ โลจายะ , สิทธิมนุษยชน, กรุงเทพฯ: มหาวิทยาลัยรามคำแหง , 2524 (104 น.)
7) เอกสารอื่นๆ
หมายเหตุ นิสิตสามารถดูแผนการสอนรายวิชากฎหมายสิทธิมนุษยชนโดยละเอียด รวมทั้งดูเอกสารเพิ่มเติมที่อาจารย์มอบหมายและแนะนำการเรียนการสอนได้ที่ http://gotoknow.org/blog/viewbhoom/185877
http://topicstock.pantip.com/religious/topicstock/2007/06/Y5473810/Y5473810.html
หัวข้อที่อาจารย์ให้แสดงความคิดเห็นในวิชาสิทธิมนุษยชน
ในเรื่องแบ่งปันคริตชน ให้อ่านทั้งหมดทุกๆความเห็นแล้วนิสิตมีความเห็นอย่างไร
หรือว่าให้อ่านเฉพาะบทความส่วนต้นๆเทานั้นคะ แล้วแสดงความคิดเห็น
ช่วยตอบหน่อยคะ จะขอบคุณเป็นอย่างมาก
ความในใจจากครูถึงลูกศิษย์...
ถึงนิสิตที่รักทุกท่าน ผมกลับมาคิดค่อนข้างมากเกี่ยวกับคำถามในห้องที่ผมถูกถาม ภายหลังจากสิ่งที่ผมได้บอกพวกคุณไปเกี่ยวกับเรื่องการแบ่งแยกระหว่างนิสิตที่เรียนวิชาสิทธิมนุษยชนในกลุ่มIS และนิสิตนิติศาสตร์ที่อยู่ภาค Pure ผมเห็นสถานการณ์แล้วผมไม่ค่อยสบายใจครับ คือผมอยากเห็นนิสิตนิติศาสตร์ที่แม้จะต่างซึ่งหลักสูตร แต่ก็รวมเป็นหนึ่งในด้านการทำงาน
อาจารย์บางท่านบอกให้ผมฟังว่าเป็นธรรมชาติของนิสิต ไม่มีอะไรหรอก แต่ผมรู้สึกได้ถึงการแบ่งแยกครับ
เป้าหมายที่แท้จริงของการเรียนวิชาสิทธิมนุษยชนคือการให้นิสิตมีความรู้ รัก และเคารพในความเป็นมนุษย๋ของเราทุกคนเพื่อที่จะอยู่ร่วมกันได้อย่างสันติสุข.... หากแม้แต่ว่านิสิตที่จะจบไปเป็นหลักด้านสิทธิมนุษยชนให้กับสังคมยังคงมีความรูสึกแบ่งฝักแบ่งฝ่ายกันแล้ว คงยังไม่ต้องพูดถึงสังคมว่ามีความแตกแยกขนาดไหน...
ในขณะที่เราพร่ำสอนกันเรื่องของหลักการไม่เลือกปฏิบัติ และการคุ้มครองสิทธิ..และความเท่าเทียมกันในด้านคุณค่าของความเป็นคน แต่เรายังมีความรู้สึกแปลกแยกในใจและความรู้สึกแบ่งแยก เราจะทำให้สังคมที่มีความแตกต่างกันนั้นอยู่รวมกันได้อย่างไร.....
อย่างไรก็ตามผมต้องขอบคุณนิสิตท่านที่กรุณาให้ความเห็นว่า "ถ้าหากอาจารย์บอกว่านิสิตแบ่งแยกแล้วทำไมในกลุ่มอาจารย์เองวิชากฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมืองจำเป็นจะต้องมีการแบ่ง Section สอนด้วย?"
นิสิตท่านดังกล่าวให้ความเห็นว่าชอบเรียนกลุ่มใหญ่ๆมากกว่า ในด้านการเรียนการสอน
ซึ่งก็ดีครับ ผมก็ได้รับรู้ความเห็นของนิสิตเกี่ยวกับการแบ่ง Section ซึ่งผมไม่เคยได้รับรู้มากก่อนเพราะไม่เคยมีโอกาสพูดคุยกับนิสิตตรงๆ อีกประการหนึ่ง ผมเองนั้นก็จำกัดอยู่เฉพาะการสอนวิชาสำหรับนิสิตปี 4 ซึ่งอาจจะทำให้ผมไม่คุ้นเคยกับคุณมาก่อน เป็นเรื่องดีที่ผมจะมีโอกาสได้คุยกับคุณ
ผมขออนุญาตชี้แจงให้นิสิตทุกท่านทราบดังนี้ครับ
1. นโยบายการแบ่งแยก Section เป็นนโยบายของผู้บริหารคณะครับที่พยายามจะทำให้นิสิตได้รับการดูแลโดยทั่วถึง โดยลดขนาดห้องเรียนลงครับ จากแต่เดิมที่มีนิสิตเรียนหลักร้อยให้เหลือหลักสิบ ทั้งนี้เพื่อประโยชน์หลายประการครับ
1.1 การตรวจข้อสอบ อย่างที่ผมได้ชี้แจงไปแล้วครับ เนื่องจาก คณะนิติศาสตร์เรานี้มีการศึกษาโดยใช้ข้อสอบอัตตนัยเป็นการเขียน การซอยนิสิตออกเป็นกลุ่มย่อยๆ ก็จะทำให้การตรวจข้อสอบของนิสิตนั้นลดเวลาลง ทำให้ออกผลการเรียนได้เร็วขึ้น ลดปัญหาที่แต่เดิมคะแนนออกช้าจนกระทั่งบางคนถูกretire ไปแล้วยังไม่รู้ตัวเลย หรือบางคนคะแนนออกช้าจนนิสิตไม่สามารถไปสมัครเรียนต่อที่อื่นได้ทัน
1.2 การตรวจแบบฝึกหัด การเรียนนิติศาสตร์นั้นส่วนสำคัญคือต้องหัดคิด เขียนและพูดครับ เพราะนักกฎหมายเราต้องใช้สามทักษะนี้เป็นหลักครับ ถ้านิสิตสักสองร้อยคน และอาจารย์ผู้สอนคนเดียวการนั่งตรวจ แบบฝึกหัดของเด็กทุกคนย่อมเป็นไปไม่ได้ การให้คำแนะนำย่อมเป็นไปได้อย่างยากยิ่ง แล้วยิ่งถ้าอาจารย์ท่านนั้นต้องสอน หลายรายวิชาด้วยแล้วล่ะก็คงเป็นเรื่องยากพอสมควรในการอ่านงานของนิสิตทุกคน
1.3 การเปิดโอกาสให้อาจารย์ใหม่ๆได้มีโอกาสสอนในรายวิชาที่ตนเองสนใจ ข้อนี้เป็นเหตุผลที่ฝ่ายบริหารคณะของเราได้ชี้แจงให้ที่ประชุมอาจารย์ทราบครับ ซึ่งผมเองก็ต้องขอบคุณฝ่ายบริหารที่กรุณาเปิดโอกาสเช่นเดียวกับในมหาวิทยาลัยแห่งอื่นๆ เช่นจุฬาลงกรณ์มหาวิทยาลัย มหาวิทยาลัยธรรมศาสตร์ เพราแต่เดิมผมไม่ได้รับผิดชอบสอนในรายวิชากฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมืองครับ แม้ผมสำเร็จการศึกษามาในสาขากฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง โดยเน้นเรื่องการจัดการการใช้น้ำในแม่น้ำระหว่างประเทศก็ตาม ผมรับผิดชอบสอนในรายวิชากฎหมายองค์การระหว่างประเทศ วิชาประวัติศาสตร์กฎหมายและวิชากฎหมายสิทธิมนุษยชนที่ผมสอนร่วมกับ อ.ฉัตรพร เดิมทีวิชาที่ผมตั้งใจจะเปิดสอนอีกวิชาหนึ่งคือ วิชาสิทธิขั้นพื้นฐาน ซึ่งเป็นวิชาที่เกิดขึ้นใหม่ตามหลักสูตรใหม่นิติศาสตร์ฉบับปรับปรุง พ.ศ. 2551 แต่ภายหลังคณะเราได้รับอาจารย์ใหม่เข้ามาคือ อาจารย์ยอดพลและอาจารย์จักฤษซึ่งท่านเป็นรุ่นน้องผม และทั้งคู่จบนิติศาสตรบัณฑิตสาขากฎหมายมหาชนมา ดังนั้นผมจึงคิดว่าการให้อาจารย์ที่จบมาตรงสาขากว่าสอนน่าจะเป็นเรื่องที่ดีกว่าและนิสิตจะได้รับความรู้เต็มเม็ดเต็มหน่วยมากกว่าทำให้ ผมจึงตัดสินใจหันมาเลือกสอนวิชากฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมืองที่ผมรัก แทน และหากผมไม่เลือกวิชาดังกล่าว ผมคงจะต้องออกมหาวิทยาลัยแห่งนี้ไปเพราะภาระงานสอนไม่พอตามระเบียบที่มหาวิทยาลัยกำหนดไว้ครับ และในกรณีที่มีอาจารย์ท่านใหม่มาและสนใจสอนในรายวิชากฎหมายระหว่างประเทศแผนกคดีเมือง ในส่วนตัวผมเองผมก็ยินดีที่จะเปิดโอกาสให้อาจารย์ท่านนั้นสอน นิสิตได้อีก Section หนึ่งนะครับ (แต่ทั้งนี้ต้องอยู่ภายใต้นโยบายและหลักเกณฑ์ที่ฝ่านบริหารของคณะกำหนด ซึ่งผมไม่สามารถบอกได้ว่าจะเป็นอย่างไร) เพื่อนิสิตจะได้มีความรู้และทัศนคติใหม่ๆ ครับ นอกจ่ากนนี้ผมคิดว่าการได้ดอกาสทำงานกับคนใหม่ๆนั้นเป็นการปิดโลกทัศน์ของตัวเราเองครับ ประสบการณ์ที่ได้รับไม่ว่าดี หรือไม่ดีนั้นย่อมเป็นเครื่องสอนเราไม่มากก็น้อยครับ ตลอดจน เมื่อเปิดหลาย Section แล้วหากนิสิตไม่สนใจเรียนในวิชาที่เราสอนก็ย่อมเป็นเครื่องเตือนให้เราปรับปรุงตนเองมิใช่หรือครับ ว่าเราได้ทำดีที่สุดแล้วหรือยังเพราะวิชาชีพอาจารย์โดยเฉพาะอาจารย์มหาวิทยาลัยของรัฐนั้นเงินที่ใช้ในการดำรงชีวิตนั้นมาจาก เงินของคุณพ่อคุณแม่นิสิต รวมทั้งเงินภาษีของประชาชนทุกคน และเราในฐานะอาจารย์มีหน้าที่สอนนิสิตออกไปให้เป็นคนดีที่มีความรู้เพื่อตอบแทนสังคมมิใช่หรือ
อย่างไรก็ตามหากนิสิตท่านใดมีความเห็นดีๆ เช่นนี้อีกขอเชิญส่งมาให้ผมได้นะครับ แล้วผมจะทยอยตอบให้นะครับ ในฐานะที่ผมเองเชื่อในหลักการเรื่องสิทธิมนุษยชน และสอนวิชานี้เอง ผมยินดีที่จะรับฟังความเห็นทุกความเห็นทั้งด้านบวกและลบครับ เพื่อจะนำมาปรับปรุงการเรียนการสอนและตนเองต่อไป
และท้ายสุดแต่ไม่สุดท้าย เพราะผมเชื่อว่าคงได้มีโอกาสตอบนิสิตอีกหลายคำถามแน่นอนครับขอบคุณครับ
อ.วิว จตุภูมิ ภูมิบุญชู
ครูเอาไฟล์ใส่ไว้ในไฟล์ Alabum นะครับ ยังทำ LInk ให้ไม่ได้เพราะระบบ ค้าง เข้าใจว่าเป็นเพราะคนใช้เยอะ เลยยังแก้ไข blog ยังไม่ได้ ไว้คืนนี้จะลองทำให้อีกทีนะครับ
อ.วิว
ปล. ถ้าใครด่วนให้ไป download จากไฟล์ Alabum ก่อนนะครับ
ความในใจลูกศิษย์ถึงอาจารย์
ถึง section นี้จะมีนิสิตเรียนจำนวนน้อยก็อย่าท้อนะคะอาจารย์
อยากบอกอาจารย์ว่าทุกคนที่ลงวิชานี้มีความตั้งใจที่ต้องการศึกษา
เพราะว่าเป็นวิชาที่สามารถจุดประกายความคิดของนิสิตได้ว่า ยังมีกลุ่มคน
ที่ต้องการความช่วยเหลือมากๆ และอยากช่วยเหลือคนกลุ่มนั้น หากไม่ได้มาเรียนวิชานี้
ก็คงจะไม่รู้ไม่ทราบ ว่าในโลกนี้ยังมีกลุ่มคนที่น่าสงสาร
ขอบคุณที่อาจารย์เปิดsectionนี้ ให้โอกาสนิสิตที่จะได้เรียนวิชานี้
สวัสดีค่ะ อาจารย์จตุภูมิ
คือว่า...หนูอยากได้ไฟล์พวกสนธิสัญญาต่างๆที่อาจารย์เคยให้ไปหานะคะ ตอนนี้ได้มาเป็นตัวเอกสารจากเพื่อนแล้ว แต่อยากได้ไฟล์เก็บไว้ในเครื่องบ้าง แต่ไม่สามารถหาได้ จึงอยากรบกวนอาจารย์กรุณานำมาแขวนในนี้ให้หน่อยได้มั๊ยคะ
ขอบคุณค่ะ
เอกสารประกอการสอนของอาจารย์ ที่เอามาขึ้นไว้มีไม่ครบเลยคับขอความกรุณาเพิ่มเติมให้ด้วยนะครับ
ถ้าอาจารย์ดูหัวข้อที่ทำรายงานเรื่องสิทธิสตรีแล้ว รบกวนอาจารย์ช่วยcommentลงในblogให้
ด้วยนะคะ ขอบคุณค่ะ
blog กาญจนา ศรีเนตร
blog ศศิธร พงษ์เมธี
ขอท่านอาจารย์ช่วยบอกความหมายของสิทะมนุษยชนและกฎหมายที่เกี่ยวข้อง
ขอบคุณที่แวะเข้ามาอ่านครับ
ครูเองสรุปง่ายๆ ในเวลาที่จำกัดอย่างนี้นะครับ สิทธิมนุษยชน ท่านอาจารย์พันธุ์ทิพย์ ได้กรุณาให้ความเห็นผมอย่างนี้ครับ สิทธิมนุษยชน คือสิทธิที่มนุษย์ คนหนึ่งพึงมีในฐานะของความเป็นมนุษย์ครับ แต่ปัจจุยันรเรายังจำกัดความไม่ได้ว่าขอบเขตกว้างแค่ไหน เพราะมีความพยายามในการพัฒนาแนวคิดให้ความคุ้มครองที่กว้างออกไปเรื่อยๆ ครับ เดี๋ยวครูทำงานเสร็จจะแวะมาตอยอีกนะครับ
อาจารย์คะ อยากทราบว่า ตอนนี้รายวิชานี้กำลังเปิดสอนอยู่ไหมคะ
คือ ดิฉันเป็น นักศึกษา ฝึกงานอ่าคะอยู่องค์กรเกี่ยวกับสิทธิมนุษยชน
ซึ่งอยากทราบข้อมูลเกี่ยวกับรายวิชา มากขึ้นคะ เพื่อที่จะนำมาทำโครงการรายวิชาสิทธิมนุษยชนศึกษาในมหาลัยในประเทศไทยอ่าคะ
ขอความอนุเคราะห์จากอาจารย์หน่อยนะคะ อยากทราบข้อมูล และการติดต่อ คะ
ขอขอบคุณล่วงหน้านะคะ