ค.ประกอบราชสังคหะ
คือ ทำนุบำรุงทวยราษฎร์ ให้ประชาชาติดำรงอยู่ในเอกภาพและสามัคคี ด้วยหลักธรรมที่เรียกว่า ราชสังคหวัตถุ (หลักการสงเคราะห์ประชาชนของพระราชา) ๔ ประการคือ
๑. สัสสเมธะ [ฉลาดบำรุงธัญญาหาร] คือ ปรีชาสามารถในนโยบายที่จำบุรงพืชพันธุ์ธัญญาหาร ส่งเสริมการเกษตรให้อุดมสมบูรณ์
๒. ปุริสเมธะ [ฉลาดบำรุงข้าราชการ] คือ ปรีชาสามารถในนโยบายที่จะบำรุงข้าราชการ ด้วยการส่งเสริมคนดีมีความสามารถ และจัดสวัสดิการให้ดี เป็นต้น
๓. สัมมาปาสะ [ผูกประสานปวงประชา] คือ ผดุงผสานประชาชนไว้ด้วยนโยบายส่งเสริมอาชีพ เช่น จัดทุนให้คนยากจนยืมไปสร้างตนในพาณิชยกรรม หรือดำเนินกิจการต่างๆ ไม่ให้ฐานะเหลื่อมล้ำห่างเหินจนแตกแยกกัน
๔. วาชไปยะ [มีวาทะดูดดื่มใจ] คือ รู้จักพูด รู้จักชี้แจงแนะนำ รู้จักทักทาย ไถ่ถามทุกข์สุขราษฎรทุกชั้น แม้ปราศัยก็ไพเราะน่าฟัง ทั้งประกอบด้วยเหตุผล เป็นหลักฐาน มีประโยชน์ เป็นทางแห่งการสร้างสรรค์ แก้ไขปัญหาเสริมความสามัคคี ทำให้เกิดความเข้าใจดี ความเชื่อถือ และความนิยมนับถือ
ง.ละเว้นอคติ
นักปกครอง เมื่อปฏิบัติหน้าที่ พึงเว้นความลำเอียง หรือ ความประพฤติที่คลาดเคลื่อนจากธรรม ๔ ประการ
๑. ฉันทาคติ [ลำเอียงเพราะชอบ]
๒. โทสาคติ [ลำเอียงเพราะชัง]
๓. โมหาคติ [ลำเอียงเพราะหลงหรือเขลา]
๔. ภยาคติ [ลำเอียงเพราะขลาดกลัว]
จากหนังสือ ธรรมนูญชีวิต
โดย พระพรหมคุณาภรณ์ (ป.อ. ปยุตฺโต)
มาสาธุๆๆ หายไปนานสบายดีไหมครับ
ธรรมะสวัสดีครับ