การเล่าเรื่องแบบย้อนศร ช่วยให้เราสามารถจับเกร็ดความรู้ของเรื่องเล่านั้นได้ชัดเจนขึ้น ไม่สับสน เนื่องจากมีเรื่องเล่าเรื่องเดียวจะไม่มีเรื่องย่อยๆ ซ้อนอยู่
ด้วยโครงการสหกิจศึกษและพัฒนาอาชีพ มหาวิทยาลัยวลัยลักษณ์ นำทีมโดย ผศ.ดร.พจมานย์ สุรนิลพงศ์ ได้จัดตลาดนัความรู้สหกิจศึกษา ในวันที่ 15-16 พฤษภาคม 2551 ณ โรงแรมลิกอร์ จ.นครศรีธรรมราช ...และตนเองก็ได้มีโอกาสร่วมเป็นส่วนหนึ่งของทีมงานโดยทำหน้าที่เป็นคุณลิขิต (Note taker) โดยท่าน ผศ.ดร.วัลลา ตันตโยทัย ได้ให้ความกรุณามาเป็นวิทยากรกระบวนการและถ่ายทอดเทคนิก ประสบการณ์การเป็นคุณอำนวย คุณลิขิต ซึ่งต้องขอขอบพระคุณอาจารย์มากที่ให้โอกาสเราได้เรียนรู้ เพิ่มพูลประสบการณ์ ได้ลงมือปฏิบัติการทำหน้าที่เป็นคุณลิขิต ซึ่งจะทำหน้าที่บันทึกเรื่องราวและเกร็ดความรู้ให้ดีที่สุด เพื่อให้ได้เกร็ดความรู้เกี่ยวกับสหกิจที่สามารถนำความรู้ไปใช้ประโยชน์ต่อไป ก็ต้องขอขอบคุณท่านอาจารย์และทีมงานสหกิจที่ให้โอกาสได้มาร่วมเรียนรู้
สิ่งที่ได้จากการร่วมประชุมเตรียมความพร้อม
ข้อมูลเพิ่มเติมเกี่ยวกับการแบ่งกลุ่มย่อย
- แต่ละกลุ่มจะมีสมาชิก 8-10 คน
- ในกลุ่มประกอบด้วยคนทำงานด้านสหกิจตัวจริงในสถาบันการศึกษา นักศึกษาและผู้ประกอบการ
- ในแต่ละกลุ่มจะมีคุณอำนวยและคุณลิขิต ที่ทางผู้จัดจัดให้เพื่ออำนวยความสะดวกให้ผู้เข้าร่วมได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้อย่างเต็มที่
แง่คิดการจัด Work shop ตลาดนัดความรู้...
- ตลาดนัดความรู้เป็นจุดเริ่มต้นของการสร้างเครือข่าย
- Best Practice ความรู้ปฏิบัติ เหมือนหรือไม่เหมือนกับทฤษฏีก็ได้
- การเล่าความสำเร็จเป็นการปลดปล่อยบรรยากาศ Positive
- การจัดตลาดนัดความรู้เป็นเวทีการขยายความสำเร็จ เราไม่เอาปัญหามาพูดกัน
- ให้คิดเสมอว่า...ทุกคนที่มาร่วมงานนี้ตั้งใจมา และทุกคนก็มีเรื่องดีๆ ที่จะมาแลกเปลี่ยน
แนวทางการทำหน้าที่คุณอำนวยในกลุ่ม
- สร้างบรรยากาศเชิงบวก
- เน้นการฟังและกล่าวคำชื่นชม
- ค้นหาความรู้ปฏิบัติ
- ฟังตั้งคำถามถึงวิธีปฏิบัติ
- ตัวอย่างคำถาม : ถามว่าเรื่องนั้นๆ ทำอย่างไร คิดอย่างไรจึงทำเช่นนั้น ได้ Idea มาจากไหน ถามให้เห็นวิธีปฏิบัติ
- สร้างบรรยากาศให้คนเล่ารู้สึกภูมิใจ
- สร้างบรรยากาศให้คนฟังรู้สึก Appriciate
- ก่อนเริ่มเล่าเรื่องต้องแนะนำกฎเกณฑ์ กติกา
- เมื่อเล่าเสร็จ คนฟังสามารถซักถามเพิ่มเติมได้ และช่วยกันตีความว่าความรู้ปฏิบัติมีอะไรบ้าง มีวิธีปฏิบัติอย่างไร มีความรู้ปฏิบัติอะไรบ้าง
- คุณอำนวยจะช่วยถาม กระตุ้น ดึงความรู้สึกกลุ่ม โดยใช้คำพูดเชิงบวก
แนวทางการเล่าเรื่อง (คุณกิจ)
- เล่าความสำเร็จของตนเอง
- เล่าให้เห็นความรู้ปฏิบัติ
- เทคนิกการเล่าที่ทำให้สามารถเล่าความสำเร็จของตนเองเพียง 3 นาที ที่ท่านอาจารย์วัลลา ถ่ายทอดก็คือการเล่าแบบย้อนศร คือการเล่าจากความสำเร็จคืออะไร ความสำเร็จเกิดขึ้นได้อย่างไร มีวิธีการอย่างไร ทำให้คุณกิจสามารถเล่าเรื่องได้เฉพาะเจาะจงขึ้น เล่าไม่วกวน
- แนวทางการเล่าเรื่องต้องเล่าจากใจ ไม่ใช่เล่าจากสมอง (อ.วัลลาใช้คำว่าเล่าดิบๆ)
แนวทางการเป็นผู้ฟังที่ดี (Learner)
- ฟังอย่างตั้งใจ
- อย่าคุยกันเอง
- มองตาคนที่กำลังเล่าอย่างตั้งใจ
แนวทางการทำหน้าที่คุณลิขิต (Note taker)
- ทำให้เรื่องเล่าเห็นรูปธรรม
- บันทึกเรื่องเล่า พร้อม wording เด่นๆ
- พร้อมบันทึกประเด็นขุมความรู้จากการตีความ
- ได้เกร็ดความรู้แล้ว เขียนลงกระดาษการ์ด 1 การ์ดต่อ 1 เกร็ดความรู้
จากการได้ลองฝึกทดลองทำให้ได้เรียนรู้ทักษะการเป็น Note taker เพิ่มเติม พบว่า
- เราต้องฟังเรื่องเล่าอย่างตั้งใจ และบันทึกไปพร้อมกับการฟัง
- การเล่าเรื่องแบบย้อนศร ช่วยให้เราสามารถจับเกร็ดความรู้ของเรื่องเล่านั้นได้ชัดเจนขึ้น ไม่สับสน เนื่องจากมีเรื่องเล่าเรื่องเดียวจะไม่มีเรื่องย่อยๆ ซ้อนอยู่
- บันทึกเรื่องเล่าพร้อมบริบทจากเรื่องเล่า
- ขีดเส้น เน้นจุดที่เป็นเกร็ดความรู้จากเรื่องเล่า ทั้งขณะที่เล่าเรื่องและจากการตีความของผู้ฟัง