ตรวจมะเร็งลำไส้ในผู้สูงวัย ไม่ต้องส่องกล้อง

ตรวจมะเร็งลำไส้ ไม่เจ็บตัว

“ ตรวจมะเร็งลำไส้ในผู้สูงวัย ไม่ต้องส่องกล้อง

คนไข้ไม่เจ็บตัวเห็นภาพเหมือนกับการส่องกล้อง ”

 

พูดถึงเรื่อง มะเร็งลำไส้สามารถรักษาหายได้  หากเราสามารถตรวจเจอก่อนที่ เจ้าเซลล์เนื้อเยื่อ จะกลายตัวเป็นเซลล์มะเร็งร้าย โดยทั่วไป การตรวจหามะเร็งลำไส้ มีหลายช่องทางแต่ล้วนมีข้อแตกต่าง ข้อดีและข้อเสียแตกต่างกันไป มีผู้ป่วยหลายคน  สอบถามกันว่าเคยได้รับการตรวจด้วยการส่องกล้องแล้วทนต่อความเจ็บปวดไม่ไหว จะมีทางเลือกอื่นสำหรับผู้ป่วยที่ไม่ประสงค์ต่อความเจ็บปวดจากการตรวจหรือไม่

 

ใครควรได้รับการตรวจ หารอยโรคด้วย แล้วควรเข้ารับการตรวจเมื่อไหร่

- ผู้ที่อายุตั้งแต่ 50 ปีขึ้นไปในผู้ที่ไม่มีประวัติคนในครอบครัวป่วยเป็นโรคมะเร็งลำไส้
- ผู้ที่มีอายุตั้งแต่ 40 ปีขึ้นไปในผู้ที่มีประวัติโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ในครอบครัว (บิดา มารดา พี่ และ น้อง)
- ผู้ที่มีอาการบางอย่าง เช่น มีเลือดปนอุจจาระ ปวดบิดในช่องท้องบ่อย มีการเปลี่ยนแปลงในลักษณะของอุจจาระ
- เคยตรวจพบติ่งเนื้อ ( pre-cancerous or cancerous polyps ) ในลำไส้ใหญ่
- เคยมีอาการถ่ายเป็นเลือดจากลำไส้อักเสบ เคยป่วยเป็นโรคเกี่ยวกับทางเดินอาหาร
- ตรวจพบว่าเลือดจางจากการขาดธาตุเหล็ก (iron deficiency anemia) ภายใน 6 เดือน
- ตรวจพบเม็ดเลือดแดงในอุจจาระ (positive fecal occult blood test) ภายใน 6 เดือน
- น้ำหนักลดเกิน 5 กิโลกรัมในช่วงเวลา 1 ปีโดยหาสาเหตุไม่พบ

- ตัวเองเคยเป็นเนื้องอกชนิด โพลิป (POLYP) ของลำไส้ใหญ่ เนื้องอกนี้ส่วนใหญ่จะไม่กลายเป็นมะเร็ง แต่ถ้า   ทิ้งไว้ให้มันเจริญเติบโต บนผนังของลำไส้ใหญ่ไปนานๆ แล้วบางอันก็จะกลายเป็นเนื้อร้ายได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งโพลิปที่มีขนาดใหญ่กว่า 1 เซนติเมตร จะมีโอกาสกลายได้มากกว่าที่มีขนาดเล็กกว่านั้น

 

 

การตรวจลำไส้ใหญ่ด้วยเอกซเรย์คอมพิวเตอร์ชนิดความเร็วสูง (CT virtual colonoscope) ในระยะหลายปีที่ผ่านมาความก้าวหน้าทางเทคโนโลยีเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ได้พัฒนาไปอย่างรวดเร็ว ด้วยเทคโนโลยีที่เรียกว่า spiral CT ทำให้มีประสิทธิภาพในการตรวจที่รวดเร็วและภาพที่ได้มีความชัดเจนมาก ร่วมกับความสามารถในการประยุกต์ความรู้ทางการแพทย์มาใช้ ทำให้สามารถตรวจหามะเร็งลำไส้ใหญ่ได้ง่ายด้วย

หากผู้สูงวัยไม่สามารถทนต่อความเจ็บปวด จากการตรวจลำไส้ด้วยการส่องกล้อง  colonoscopy

ก็สามารถ ทำการตรวจด้วยเครื่องเอ็กซเรย์คอมพิวเตอร์ความเร็วสูง CT Multislices ด้วยโปรแกรม( 3D volumetric measurement of pulmonary nodules) เป็น ซอฟแวร์ที่ใช้ในการส่องกล้องเสมือนจริง ของ ลำไส้ใหญ่ (CT colonoscopy) โรงพยาบาลลานนาได้ติดตั้งซอฟแวร์ตัวนี้เพิ่มเติมเพื่อเสริมความสามารถในการตรวจ ให้กับเครื่อง CT Multislices โดยภายที่ได้จากการประมวลผลผ่าน สามารถมองเห็นภายในลำไส้ได้อย่างละเอียดและสามารถตรวจหาความผิดปรกติภายในลำไส้ 

 

 

 

 

 ข้อดี ของการตรวจหารอยโรคมะเร็งลำไส้ใหญ่ ด้วยเทคโนโลยี CT virtual colonoscope 

ด้วยเครื่อง CT MUltislices คือ
ง่าย ไม่ซับซ้อน ไม่ต้องใส่เครื่องมือที่เป็นท่อยาวเข้าไปในลำไส้  คนไข้ไม่เจ็บตัว
ไม่ต้องให้ยานอนหลับ
สามารถเห็นอวัยวะอื่นๆในช่องท้องได้ในการตรวจเพียงครั้งเดียว อาจพบรอยโรคอื่นๆได้ในการตรวจ
สามารถตรวจลำไส้ใหญ่ในตำแหน่งที่การส่องกล้องไม่สามารถตรวจได้
โอกาสเกิดภาวะแทรกซ้อน เช่น ลำไส้ทะลุไม่มี  เนื่องจากไม่ได้มีการ สอดใส่เครื่องมือไดๆเข้าไปในลำไส้
ตรวจได้รวดเร็วภายในเวลา 15-20 นาที มีข้อมูลงานวิจัยพบว่าการตรวจติ่งเนื้อขนาดตั้งแต่ 8 มม มีความแม่นยำเท่ากับการตรวจด้วยการส่องกล้อง

 

ทำไมต้องตรวจหารอยโรคเบื้องต้น

เนื่องจากมะเร็งส่วนใหญ่เกิดมาจากติ่งเนื้องอกหรือริดสีดวงที่อยู่ในลำไส้ใหญ่มีการเจริญที่ผิดปกติจนเกิดเป็นมะเร็งขึ้น ฉะนั้นถ้าสามารถตรวจหาติ่งเนื้องอกหรือริดสีดวง (precancerous polyps) ก่อนก็สามารถทำการรักษาได้ก่อนที่จะมีมะเร็งเกิดขึ้น ในกรณีที่เป็นมะเร็งแล้ว การตรวจพบในระยะแรกๆ ที่เนื้อมะเร็งยังไม่ลุกลามออกนอกลำไส้และยังไม่แพร่กระจาย โอกาสที่จะรักษาให้หายได้หรือยืดระยะเวลาการมีชีวิตอยู่เป็นไปได้สูง

 

การเตรียมตัวก่อนเพื่อรับการตรวจ

ผู้ป่วยจะต้องงดน้ำและอาหารก่อนการตรวจ 6 ชั่วโมงเพื่อเตรียมลำไส้ให้แห้ง และสะอาด

แจ้งข้อมูลเพื่อเตรียมการป้องกันภาวะแทรกซ้อนต่างๆ ที่อาจจะเกิดขึ้น ได้แก่
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคหอบหืด
ผู้ที่ป่วยเป็นโรคไตหรือมีระดับ สารครีเอตินีน สูง
ผู้ที่มีประวัติแพ้อาหารทะเล แพ้ยา หรือเคยแพ้สารทึบรังสีจากการตรวจเอกซเรย์มาก่อน
และเนื่องจากต้องดูรายละเอียดของผนังลำไส้จึงจำเป็นที่จะต้องเตรียมลำไส้ให้สะอาดก่อนการตรวจ