การเพาะข้าวกล้องในแปลงนา
เหมาะสำหรับการเพาะข้าวกล้องที่มีปริมาณมาก
อุปกรณ์ในการเพาะ ได้แก่
1.ข้าวกล้องที่ผ่านการคัด
2.แกลบเผา
3.พลาสติกกันหนู
4.ป้ายชื่อ
5.ถุงผ้า
6.ปากกาเคมี
ขั้นตอนในการเพาะ
1.การเตรียมแปลงเพาะ โดยการไถหรือหมักย่ำแปลงทิ้งไว้ประมาณ 15 – 20 วัน หลังจากนั้น ยกแปลงย่อยขนาด 2x4 เมตร ปรับปาดแปลงให้สม่ำเสมอ แล้วโรยแกลบเผาบนแปลงหนาประมาณ 1 เซนติเมตร จากนั้นทำร่องน้ำขนาดเล็กล้อมรอบทุกแปลงย่อยเพื่อป้องกันมดเข้าทำลายเมล็ดข้าว
2.เตรียมเมล็ดพันธุ์ข้าวกล้องที่ผ่านการคัดแล้วใส่ถุงผ้าแช่น้ำสะอาด 1 คืน ยกถุงข้าวขึ้นแล้วปล่อยให้สะเด็ดน้ำ และบ่มเมล็ดโดยการนำถุงพันธุ์ข้าวแต่ละถุงวางเรียงกัน ปิดทับด้วยผ้าพรมน้ำพอชุ่ม คลุมไว้ 1-2 วัน เพื่อกระตุ้นให้ต้นข้าวงอก ระวังอย่าวางซ้อนถุงหรืออย่าให้ชื้นจนเกินไป จะทำให้เมล็ดข้าวกล้องเน่าเสียได้
3.หว่านเมล็ดข้าวกล้องบนแปลงที่เตรียมไว้อัตรา ครึ่งกิโลกรัมต่อแปลง หลังจากนั้นโรยแกลบเผาปิดทับหนา ประมาณ 1 เซนติเมตร
4.ปล่อยน้ำเข้าร่องรอบแปลงเพาะเพื่อรักษาความชื้นภายในแปลงแต่ควรระวังอย่าให้น้ำท่วมแปลง
5.เขียนชื่อพันธุ์ วัน เดือน ปี ที่เพาะปักไว้ข้างแปลงเพาะย่อยทุกแปลง
6.หลังการเพาะประมาณ 3-5 วัน เมล็ดข้าวจะเริ่มเจริญเติบโตเป็นต้นกล้า ต้องหมั่นดูแลรักษาความชื้นในแปลง
7.เมื่อต้นกล้าอายุประมาณ 15 วัน ปล่อยน้ำให้ขังแปลงเพาะประมาณ 3 เซนติเมตร หากบริเวณแปลงเพาะมีหนูรบกวนควรล้อมพลาสติกสูงประมาณ 80 เซนติเมตรล้อมรอบแปลงเพาะ
8.เมื่อกล้าอายุประมาณ 20-25 วัน จึงถอนย้ายกล้าไปปักดำในแปลงขยายต่อไป
ภาพที่ 8 การเตรียมแปลงเพาะกล้า
ภาพที่ 9 โรยแกลบเผาก่อนหว่านข้าวกล้อง
ภาพที่ 10 การหว่านเมล็ดข้าวกล้อง
ภาพที่ 11 ต้นกล้าอายุประมาณ 7 วัน
เอกสารอ้างอิง
เอกสารประกอบการฝึกอบรม. 2550.การทำนาอินทรีย์ มูลนิธิข้าวขวัญ สุพรรณบุรี .40น.
วารสารเกษตรกรรมธรรมชาติ.2550.ข้าว พันธุ์เพื่อสุขภาพบำบัดโรค โภชนาการ.ฉบับที่ 6/2550.
มูลนิธิข้าวขวัญ e-mail : [email protected] โทรศัพท์/โทรสาร 035 597193