วิจัยชุมชน

เพื่อนเรียนรู้

บทคัดย่อ

ชื่อเรื่อง      การศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

    ใน กรณีตัวอย่างบ้านนาเจริญ ตำบลศรีฐาน อำเภอภูกระดึง

ผู้ศึกษา      วีระพล  กลั่นตา  ผู้อำนวยการศูนย์บริการการศึกษานอกโรงเรียนอำเภอภูกระดึง

ที่ปรึกษา    ว่าที่ ร.ต. สมปอง วิมาโร  ผู้อำนวยการศูนย์การศึกษานอกโรงเรียนจังหวัดเลย

                     นางวิภานี  ยมดำ  ศึกษานิเทศก์ เชี่ยวชาญ สำนักงานเขตพื้นที่การศึกษาเลย เขต 1

                                               

ความมุ่งหมายการศึกษา

1.             ศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินชีวิตของประชาชนตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

2.             ศึกษาความรู้ ความเข้าใจ  ทัศนคติของประชาชนปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

3.             ศึกษาความต้องการความรู้ของประชาชนในการปฏิบัติตนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

วิธีดำเนินการศึกษาค้นคว้า

                ในการศึกษาครั้งนี้ เป็นการวิจัยเชิงคุณภาพ (Quality Research) การศึกษาเรื่อง การศึกษาสภาพปัญหาการดำเนินชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง กรณีศึกษาบ้านนาเจริญหมู่ที่ 15 ตำบลศรีฐาน อำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย เป็นการศึกษาวิจัยในเชิงคุณภาพ โดยมีกระบวนการศึกษาวิจัยดังต่อไปนี้

                1. การค้นคว้าและการเก็บรวบรวมข้อมูลต่างๆ จากเอกสาร วารสาร งานวิชาการ สิ่งตีพิมพ์ต่างๆ ที่เกี่ยวข้องกับแนวความคิด กรอบการวิจัย ตลอดจนข้อมูลพื้นฐานที่เกี่ยวข้องกับปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง

                2. การสัมภาษณ์แบบเจาะลึก (in-depth interview) โดยการใช้แบบสอบถามกับหัวหน้าครอบครัว หรือตัวแทนของครอบครัว ของหมู่บ้านนาเจริญ หมู่ที่15 ตำบลศรีฐาน อำเภอภูกระดึง จังหวัดเลย

                3. การประชุมกลุ่มผู้นำชุมชน(Focus Group)เพื่อที่จะวิเคราะห์ชุมชนตนเอง ทราบปัญหาและแนวทางแก้ไขปัญหาของชุมชน ความรู้ ความเข้าใจ ทัศนคติต่อปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง   เพื่อพัฒนาเป็นหมู่บ้านเศรษฐกิจพอเพียงที่แท้จริงและยั่งยืน ตลอดจนความต้องการศึกษาอบรมรับความรู้ต่าง ๆ

 

สรุปผลการศึกษา

1.         สภาพปัญหาการดำเนินชีวิตตามปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง  ชุมชนบ้านนาเจริญ  ตำบลศรีฐาน  อำเภอภูกระดึง  จังหวัดเลย  ด้วยสภาพการดำเนินชีวิตในปัจจุบัน ได้มีค่าครองชีพสูงขึ้น รายรับไม่เพียงพอต่อรายจ่าย ตลอดจนหนี้สินที่ดูเหมือนจะไม่มีทางลดลง ดูจากสาเหตุของการเป็นหนี้มาจาก ค่าใช้จ่ายในครัวเรือน  ซึ่งเป็นสาเหตุสูงสุด  และแหล่งเงินกู้คือธนาคารเพื่อการเกษตรและสหกรณ์  และกองทุนหมู่บ้าน  ซึ่งจะต้องหาเงินมาชำระหนี้เป็นรายปี  และรายเดือน  ปัญหาที่เกิดจากบางครอบครัวไม่มีที่ดิน  หรือ ปัญหาครอบครัวที่ไม่ได้อยู่ด้วยกัน ที่ต้องไปทำงานต่างถิ่น  ปัญหาในด้านการเกษตรราคาสินค้าที่ตกต่ำ  สภาพปัญหาต่าง ๆ ไม่ว่าจะเป็นปัญหาหนี้สิน ที่สะสมกันมาเป็นระยะเวลานาน ตลอดจนค่าครองชีพสูง  ซึ่งจะต้องใช้เวลาในการแก้ปัญหา  ถ้าทุกคนยึดมั่นนำหลักปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงมาดำเนินชีวิต โดยใช้หลักพอประมาณ ใช้เหตุผลให้การตัดสินใจ  อย่าทำอะไรที่เสี่ยงเกินไปเพื่อเป็นภูมิคุ้มกันให้ตนเองและครอบครัว

2.         ความรู้ ความเข้าใจ  และทัศนคติต่อปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง  ของประชาชนบ้านนาเจริญ  ตำบลศรีฐาน  อำเภอภูกระดึง  จังหวัดเลย  ในเรื่องความรู้  ความเข้าใจต่อปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงพบว่าผู้ให้ข้อมูลมีความรู้และความเข้า มากที่สุด และมีการปฏิบัติในด้านการประหยัด ลดค่าใช้จ่าย  การเพิ่มรายได้  ด้านการเรียนรู้  การอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม และด้านเอื้ออารีย์อยู่ในระดับมาก    ทัศนคติของประชาชนบ้านนาเจริญต่อปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง เป็นทัศนคติที่เป็นบวกคือคิดว่ามีประโยชน์ต่อการดำเนินชีวิต   และสามารถที่จะปฎิบัติได้   ครอบครัวส่วนใหญ่ทำบัญชีครัวเรือนเพราะคิดว่ามีประโยชน์  มีทัศนคติที่ต้องการความสุขมากกว่าการร่ำรวย  มีแนวคิดแก้ปัญหาของตนเองด้วยตัวเองเป็นส่วนมาก

3.         ศึกษาความต้องการความรู้ของประชาชน ในการปฏิบัติตนตามแนวทางปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียง   จากการถามความต้องการรับความรู้ของประชาชนบ้านนาเจริญ  ตำบลศรีฐาน  อำเภอภูกระดึง  จังหวัดเลย  พบว่า ความต้องการรับความรู้ จะเป็นเรื่องเกี่ยวกับประกอบอาชีพ  การมีรายได้เพิ่ม  ลดค่าใช้จ่าย  และเรื่องการอนุรักษ์ทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม