เวทีแบ่งปันความรู้โรงเรียนชาวนา (2)

ขอนำเสนอสาระของประเด็นสำคัญที่ ดร. ธีรเดช ฉายอรุณ ได้กรุณาสรุปไว้ดังนี้

    1. การเข้าสู่โรงเรียนชาวนา
       นักเรียนชาวนาส่วนใหญ่เข้าสู่โรงเรียนชาวนาเนื่องจากมีความทุกข์เพราะต้นทุนการทำนาสูง ปัญหาหนี้สิน ปัญหาสุขภาพ อยากเปลี่ยนแปลงอยู่แล้วแต่ไม่รู้จะเริ่มอย่างไร

     2. ปัจจัยดึงดูดให้เข้าโรงเรียนชาวนา
        มีผู้นำ แกนนำที่น่าเชื่อถือ ศรัทธา มีตัวอย่างความสำเร็จมาชักชวน, บางครอบครัว มีสามี-ภรรยาหรือญาติ เจ็บป่วยเพราะสารเคมี, ผลการตรวจเลือดพบว่ามีสารเคมีตกค้างในเลือดสูง, สุดท้ายเป็นปัจจัยสำคัญที่ต้องเรียนรู้ต่อไปคือแรงผลักดันภายในของนักเรียนชาวนาเอง  

     3. ความคาดหวัง
        ลดต้นทุนการผลิต, พึ่งตนเองได้, รักษาสิ่งแวดล้อมและความหลากหลายทางชีวภาพ, ฟื้นฟูสภาพกาย จิต, เข้าใจเกษตรอินทรีย์มากขึ้น, มีพันธุ์ข้าวเป็นของตัวเอง, เกิดการรวมกลุ่ม, ชาวนาอยู่เย็นเป็นสุข

     4. สิ่งที่เกิดขึ้นจริง
        ด้านเศรษฐกิจ คือ ลดต้นทุนได้ มีการนำเทคโนโลยีเข้ามาช่วย
        ด้านสุขภาวะ คือ สุขภาพดีขึ้นทั้งกายและใจ
        ด้านสิ่งแวดล้อม คือ ระบบนิเวศน์ดีขึ้น
        ด้านความสัมพันธ์ทั้งภายในครอบครัวและชุมชนดีขึ้น
        ด้านการเรียนรู้ คือ ได้ความรู้เพิ่มขึ้น รู้จัก “นา” ดีขึ้น ได้วิธีคิดวิเคราะห์ เชื่อมโยง
        ด้านรูปแบบเครือข่าย คือ มีความเข้มแข็งทั้งเนื้อหาและกระบวนการ

      5. ปัจจัยที่ทำให้เกิดผลนั้น
         แกนนำเป็นตัวแบบ เป็นคนที่ผู้อื่นศรัทธา, ชาวบ้านมีใจอยู่แล้ว,ออกแบบการเรียนรู้เพื่อแก้ “จุดสลบ” ของชาวบ้าน, เน้นการปฏิบัติจริง, แลกเปลี่ยนเรียนรู้แบบชื่นชมกัน, มีกิจกรรมที่สร้างความแปลกใหม่ไม่รู้จบ,  มีคุณอำนวย, มีการสนับสนุนจากภายนอกทั้งภาครัฐและวิชาการ, มีการสร้างคนรุ่นใหม่ ยกระดับ “คุณกิจ” เป็น “คุณอำนวย”, มีแนวทางปฏิบัติร่วมกัน, มีกองทุนหมุนเวียน

       6. ข้อเสนอแนะ
            อยากพัฒนาศักยภาพด้านอื่นๆ เพิ่มขึ้น  เช่น การทำบัญชี การจดบันทึก  อยากเรียนรู้ด้านเทคนิค การสร้างเครือข่ายแนวดิ่ง อยากสร้างความรู้ที่เหมาะสมกับพื้นที่ อยากมีสื่อกลาง เช่น จดหมายข่าว