เป้าอยู่ที่ไหน(2)

(ขออนุญาตคุยต่อจากบันทึกฉบับก่อนครับ)

 จากสภาพการสอนอิสลามศึกษาดังกล่าวในโรงเรียน แก่นของการสอนอิสลามเปลี่ยนไปจากเดิมอย่างสิ้นเชิงครับ กระบวนการเรียนการสอนทั้งหมดทำให้การสอนศาสนา เป็นเพียงการสอนศาสตร์ หรือการสอนเนื้อหาวิชาๆ หนึ่งเท่านั้น คืออะไรครับ เพราะครูมีจำนวนคาบสอนที่กำหนดให้ ครูจำเป็นต้องมีการสอบปลายภาค สอบเก็บคะแนน ครูต้องมีเวลาสำหรับการบรรยายหน้าห้องให้นักเรียนฟัง และนักเรียนก็ต้องอ่านหนังสือเพื่อสอบ อ่านมากจำมาก เข้าใจมาก ก็ได้เกรดเอ แล้วก็ขึ้นไปเรียนชั้นที่สูงกว่า ธรรมชาติของการสอนแบบนี้ไม่ใช่การสอนศาสนา ไม่ใช่การสร้างประชาชาติมุสลิมครับ ดังนั้นคงไม่ต้องถามหรอกครับว่า ทำไมทั้งๆ ที่เด็กเรียนศาสนา แต่คุณธรรมจริยธรรมของเด็กหายไป

ผมยังคิดไปว่า ไม่จำเป็นต้องไปดูที่ตัวผลผลิตก็ได้ครับ ดูที่ตัวครูก็ได้ว่า เป้าหมายการสอนของครูยังคงเดิมที่สร้างคนให้เป็นประชาชาติตามแบบฉบับของท่านศาสนฑูตหรือไม่ ผมเห็นครูสอนศาสนาหลายท่านให้ความสำคัญกับคะแนน ให้ความสำคัญกับการสอบ มากกว่าการเปลี่ยนแปลงพฤติกรรมของเด็ก ซึ่งเมื่อตัวแรกเปลี่ยนก็ไม่ต้องไปดูปลายทางก็ได้ครับ

ถึงเวลาแล้วยังที่เรา อันรวมทุกส่วนนะครับ ผู้ปกครอง ชุมชน ครู ที่เกี่ยวข้องกับการจัดการศึกษาของเยาวชนมุสลิมจะหันมาสร้างเป้าหมายที่ชัดเจนขึ้น แล้วร่วมกันแสวงหาแนวทางสู่ความสำเร็จนั้น

เด็กในวัยเจ็ดถึงสิบขวบ ผมว่าพวกเขายังไม่สามารถเลือกแนวทางที่ถูกต้องได้หรอกว่าจะตามแบบไหนดี ดังนั้นการจัดการศึกษาสำหรับพวกเขาก็น่าจะเป็นการนำเสนอแนวทางที่ถูกต้องให้กับพวกเขาก่อน ส่วนโตขึ้นเขาจะเจอทางเลือกอื่น ในวัยนั้นไม่น่าเป็นกังวลแล้วครับ เพราะพวกเขาจะมีภูมิต้านทาน มีสติ มีประสบการณ์ที่จะสามารถเลือกเอาสิ่งที่ดีที่ถูกต้องที่สุดสำหรับตัวเขาเองได้แล้ว

ดังนั้นกระบวนการจัดการศึกษาในขั้นพื้นฐาน จำเป็นต้องเป็นเนื้อเดียวกัน เนื้อที่สร้างเยาวชนให้เป็นคนดี เป็นคนที่ศรัทธาในศาสนา อยู่ร่วมกับสังคมได้อย่างมีความสุข ซึ่งนั้นก็หมายความว่า ทุกฝ่ายจะต้องมีส่วนร่วมในการจัดการศึกษา กำหนดกรอบเนื้อหา สร้างให้หลักสูตรมีความสอดคล้องทั้งจากมิติของกฏหมายแห่งรัฐ และมิติแห่งศาสนา โดยส่วนตัวเชื่อว่า หลักการของกฏหมายแห่งรัฐและของศาสนาอิสลามมิได้ห่างไกลกันเลยครับ

ผมยกตัวอย่างง่ายๆ ว่า ในโรงเรียนประถมของรัฐมีวิชาพลศึกษา ถามว่าตามแนวคิดการจัดการศึกษาของอิสลามมีวิชานี้ไหม คำตอบคือ มีครับ เพราะมีหะดีษของท่านศาสนฑูตระบุไว้ว่า ให้สอนบุตรหลานขี่ม้า ยิงธนู ว่ายน้ำ

ในการจัดการศึกษาอิสลามมีการสอนภาษามัยครับ คำตอบคือ มี เช่น ท่านศาสนฑูตมอบหมายให้ซอฮาบะห์ท่านหนึ่ง ซึ่งขณะนั้นยังเป็นเยาวชนอยู่ไปเรียนภาษาสูรียานี (ถ้าผมจำชื่อภาษาไม่ผิด เป็นภาษาของชาวยิวครับ) เพื่อให้การติดต่อเผยแพร่ศาสนาของท่านศาสนฑูตกับกลุ่มชนนี้เป็นไปอย่างสะดวกขึ้น นั่นหมายถึงท่านศาสนฑูตกำหนดให้มีการเรียนภาษาต่างๆ เพื่อการเผยแพร่ศาสนา เพื่อการนำเสนอสิ่งดีๆ ไปยังสังคมอื่นครับ

ซึ่งความหมายของผมโดยรวม คือ เราจำเป็นต้องมาร่วมกันปรับกระบวนการจัดการศึกษาของเยาวชนมุสลิมให้มีความครอบคลุมและสมบูรณ์ขึ้นครับ และทั้งหมดทั้งมวลนั้นเราก็สามารถใช้ช่องทางของรัฐที่ให้โอกาสในการดำเนินการได้ โดยไม่จำเป็นต้องสร้างระบบการศึกษาของเราเองให้ซ้ำซ้อนกับของรัฐเลย

วัลลอฮูอะลัม

 

[morisawa]

• อิสลาม กำหนดทุกสิ่งไว้พร้อมแล้ว เพื่อมนุษยชาติ

[จารุวัจน์ شافعى]

ครับ morisawa

หลักคำสอนอิสลามเพื่อมวลมนุษยชาติครับ