30 : ดาวเคราะห์ดวงที่ 10?

สุตตะ
ดาวเคราะห์ดวงที่ 10? นาซาพบโลกใหม่ในระบบสุริยะ

http://www.thaipost.net/index.asp?bk=thaipost&post_date=16/Mar/
2547&news_id=85359&cat_id=800

จากหนังสือพิมพ์ไทยโพสต์

16 มีนาคม 2547    กองบรรณาธิการ

นาซาเพิ่งค้นพบดวงดาวในระบบสุริยะเพิ่มขึ้นอีกดวง นักวิทยาศาสตร์บางคนถือว่าเป็นดาวเคราะห์ดวงใหม่  วัตถุที่ว่านี้ถูกตั้งชื่อตามเทพีแห่งมหาสมุทรของชาวเอสกิโมว่า    เซ็ดนา  มีขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางราว   2,000  กิโลเมตร  หรืออาจมีขนาดใหญ่กว่าดาวพลูโตซึ่งมีเส้นผ่าศูนย์กลาง 2,250 ก.ม.ด้วยซ้ำ    วงการวิทยาศาสตร์กำลังถกเถียงกันว่า ควรจัดเซ็ดนาเป็นดาวเคราะห์ดวงหนึ่งหรือไม่

เซ็ดนาเป็นวัตถุที่มีขนาดใหญ่ที่สุดที่โคจรรอบดวงอาทิตย์นับแต่การค้นพบดาวพลูโตเมื่อปี 2473   ขณะนี้ยังไม่ทราบแน่ชัดว่าดวงมันโตแค่ไหน  แต่นักดาราศาสตร์บางคนคิดว่ามันอาจใหญ่กว่าดาวพลูโตด้วยซ้ำ

ดร.ไมเคิล  บราวน์  แห่งสถาบันเทคโนโลยีแคลิฟอร์เนีย  ได้ค้นพบเซ็ดนาโดยใช้กล้องโทรทรรศน์อวกาศสปิตเซอร์

ผลการคำนวณในเบื้องต้นบ่งบอกว่า   เซ็ดนาอยู่ห่างจากโลกราว  10,000 ล้านกิโลเมตร  โดยอยู่ภายใน   แถบวงแหวนไคเปอร์   ซึ่งอยู่เลยดาวเนปจูนออกไป  บรรดาวัตถุในบริเวณนั้นเป็นซากหลงเหลือจากการก่อตัวของระบบสุริยะ

ภายในแถบวงแหวนไคเปอร์มีวัตถุซึ่งเป็นก้อนหินและก้อนน้ำแข็งมากมาย     บ้างก็มีขนาดใหญ่ อย่างเช่นเซ็ดนานี้

แถบวงแหวนที่ว่านี้ตั้งชื่อตาม  เจอราร์ด  ปีเตอร์  ไคเปอร์  (ค.ศ. 1905-1973) นักดาราศาสตร์ผู้เกิดในประเทศเนเธอร์แลนด์   แต่ต่อมาได้สัญชาติอเมริกัน  เขาเป็นผู้ทำนายการมีอยู่ของแถบวงแหวนที่ว่านี้  เป็นคนวัดขนาดของดาวพลูโต ค้นพบบรรดาดวงจันทร์ของดาวยูเรนัสและเนปจูน   และตรวจพบก๊าซคาร์บอนไดออกไซด์บนดาวอังคาร  และมีส่วนช่วยกำหนดจุดลงจอดที่ปลอดภัยบนดวงจันทร์ด้วย

จุดน่าสนใจสำหรับเซ็ดนาก็คือ   เป็นดวงแรกที่มีวงโคจรเป็นปกติ ขณะที่ดวงอื่นๆ ที่เคยค้นพบกันก่อนหน้านี้จะมีขนาดย่อมกว่า  อย่างเช่นควอโออาร์กับวารูนา  และได้ถูกรบกวนจนวิถีโคจรเปลี่ยนแปลงไป

การค้นพบในครั้งนี้ได้จุดชนวนให้เกิดการถกเถียงกันอีกรอบ   ว่าดาวเคราะห์หมายถึงอะไรกันแน่

อย่างเช่นดาวพลูโตนั้น    นักดาราศาสตร์บางส่วนถือว่าไม่ใช่ดาวเคราะห์ที่แท้จริง  แต่เป็นเพียงวัตถุขนาดใหญ่ซึ่งอยู่บริเวณขอบนอกของระบบสุริยะ

กระนั้นก็ดี   โดยทั่วไปแล้วยังคงถือว่าพลูโตเป็นดาวเคราะห์ดวงหนึ่ง   ด้วยเหตุผลทางประวัติศาสตร์และประเพณีปฏิบัติ

ถ้าเชื่อว่าพลูโตเป็นดาวเคราะห์ ก็ควรถือว่าเซ็ดนาเป็นดาวเคราะห์ดวงที่ 10

ต่อประเด็นนี้ นักดาราศาสตร์จะว่าอย่างไร ต้องรอฟังคำแถลงของนาซา