ความเป็นมาของการประกันคุณภาพ

การประกันคุณภาพทางการศึกษา

. ความเป็นมาของการประกันคุณภาพการศึกษา

การประกันคุณภาพเป็นแนวคิดที่นำหลักการประกันคุณภาพทางภาคอุตสาหกรรมและการบริการมาใช้ เพื่อให้เกิดความพึงพอใจแก่ลุกค้า ซึ่งลุกค้าในที่นี้ คือ ผู้ปกครอง ชุมชน และสังคม การประกันคุณภาพเป็นเทคนิคในการบริหารงานของภาคอุจสาหกรรม เพื่อที่จะทำให้ผลิตต่าง ๆ ที่ผลิตออกมามีคุณภาพ ซึ่งคุณภาพจะเน้นเรื่องความพึงพอใจของลูกค้าเป็นสำคัญ ไม่ว่าจะเป็นความต้องการจริง ( Need ) หรือ ความคาดหวัง ( Expectation ) ซึ่งจะขอกล่าวถึงความเป็นมาของคุณภาพพอสังเขปดังนี้ เริ่มต้นในสมัยโบราณ ในการแลกเปลี่ยนสินค้า มีความไว้ว่างใจซึ่งกันและกันทำให้ในยุคโบราณนั้นไม่จำเป็นต้องมีการตรวจสอบเกี่ยวกับคุณภาพของสินค้า ต่อมาการแลกเปลี่ยนสินค้ามีวิวัฒนาการเพิ่มขึ้นตามลำดับ ทำให้การแลกเปลี่ยนเปลี่ยนแปลงมาเป็นการซื้อขาย ระบบของสินค้าและบริการเริ่มยุงยากซับซ้อน ลุกน้องเริ่มไม่น่าไว้ใจ ลูกค้าก็เริ่มจู้จี้ ดังนั้น ในการซื้อขายสินค้าจำเป็นต้องมีการตรวจสอบ ( Inspection ) จากนั้นมา การตรวจสอบสินค้าจึงมีมากขึ้น และการตรวจสอบแต่ละครั้งเริ่มมีการจดบันทึก แล้วนำผลที่บันทึกนั้นไปวิเคราะห์ว่าผิดพลาดเพราะอะไร เพื่อกำหนดมาตรฐานการตรวจสอบให้ดียิ่งขึ้น และหาทางแก้ไขข้อผิดพลาดนั้น ซึ่งเป็นยุคของการควบคุมคุณภาพ ( Quality Control ) เกี่ยวกับสินค้าและผลผลิตต่าง ๆ แต่อย่างไรก็ตาม การควบคุมคุณภาพเป็นการตรวจสอบผลลัพธ์มากกว่าที่จะตรวจองค์ประกอบอื่น ๆ ซึ่งต่อมาการตรวจสอบเฉพาะผลลัพธ์ไม่ช่วยให้ลูกค้าพึงพอใจได้ การตรวจสอบ หรือการควบคุมคุณภาพไม่ได้ช่วยอะไรมาก เป็นหลักของการแก้ไขที่ปลายเหตุ ดังนั้น นักวิชาการ จึงเริ่มคิดนำเอาหลักการของการป้องกันมาใช้ โดยพิจารณาถึงการควบคุมองค์ประกอบทั้งหมดที่มีผลต่อผลลัพธ์( Results ) โดยเฉพาะการควบคุมด้านปัจจัย ( Input ) และด้านกระบวนการทำงาน (Process) ซึ่งหลักการนี้ก็ คือ การประกันคุณภาพ ( Quality Assurance ) โดยเชื่อว่า ถ้าควบคุมให้ปัจจัยนำเข้า ( Input ) และ การะบวนการทำงาน ( Process ) ไม่แปรปรวนแล้ว ผลลัพธ์ (Results ) ย่อมคงเส้นคงวา หรือไม่แปรปรวน โดยเน้นให้ได้ผลลัพธ์ที่ออกมานั้นแปรปรวนไปจากที่ลูกค้าต้องการให้น้อยที่สุด

 

2. ความสำคัญของการประกันคุณภาพ

ปัจจุบันเป็นยุคที่สังคมโลกมีการเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว มนุษย์ต้องเรียนรู้และปรับตัวเพื่อเตรียมหร้อมที่จะเผชิญกับสิ่งใหม่ที่จะเกิดขึ้น ปัจจัยสำคัญในการเตรียมความพร้อมนี้ คือ การเป็นมนุษย์ที่มีคุณภาพ การที่จะเป็นมนุษย์ที่มีคุณภาพได้จำเป็นต้องได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพด้วย ซึ่งทั้งสองอย่างนี้มีความสัมพันธ์กัน

การจัดการศึกษาให้มีคุณภาพเป็นเรื่องที่จำเป็นสำหรับประเทศไทย และหน่วยงานที่รับผิดชอบเกี่ยวกับการศึกษา จะต้องดำเนินการทุกวิถีทางที่จะจัดการศึกษาให้มีคุณภาพ เพื่อพัฒนาคนในประเทศให้เป็นคนที่มีคุณภาพ จึงขอกล่าวถึงความสำคัญของการประกันคุณภาพการศึกษาไว้

4 ด้าน ดังนี้

1. ความสำคัญในด้านบุคคล

2. ความสำคัญในด้านสังคม

3. ความสำคัญในด้านการแข่งขันกับต่างประเทศ

4. ความสำคัญในด้าน พ.ร.บ. การศึกษา 2542

1. ความสำคัญในด้านบุคคล

จากที่กล่าวมาแล้วว่า การที่จะเป็นคนที่มีคุณภาพ จำเป็นต้องได้รับการศึกษาที่มีคุณภาพ ซึ่งเมื่อสำเร็จการศึกษาออกมาแล้วจะต้องเป็นคนที่มีคุณลักษณะที่สังคมต้องการจริง ๆ ซึ่งในสภาพปัจจุบันมีการกระจ่ายโอกาสทางการศึกษามากขึ้น ทำให้มีผู้สำเร็จการศึกษามากขึ้น แต่คุณลักษณะของผู้ที่สำเร็จการศึกษาก็ยังไม่เป็นที่พึงประสงค์ของสังคม ไม่ว่าจะเป็นความสามารถ

ในการเรียนรู้ การคิดวิเคราะห์ การสร้างองค์ความรู้ การมีค่านิยมและพฤติกรรมที่เหมาะสม ในโลกการทำงาน เช่น การทำงานเป็นทีม ความสามรถด้านการสื่อสารทั้งการเขียนการพูด ความสามารถด้านภาษาอังกฤษและคอมพิวเตอร์ และความอ่อนด้อยในด้านคุณธรรมของผู้สำเร็จการศึกษา ซึ่งสามารถทราบได้จากข่าว หรือ สื่อต่าง ๆ

ดังนั้น เพื่อให้การจัดการศึกษาได้ผลิตคนที่มีคุณภาพ ออกสู่สังคมจำเป็นต้องมีการประกันคุณภาพการศึกษา

2 . ความสำคัญในด้านสังคม

จากการจัดการศึกษาที่ผ่านมาของไทย ( ก่อนการปฏิรูปการศึกษา ) ยังไม่สามารถตอบสนองต่อความต้องการของสังคมเท่าที่ควร ซึ่งจะสังเกตได้จากกระแสเรียกร้องที่รุนแรง ทั้งจากผู้ปกครอง ชุมชน หน่วยงานที่รับผิดชอบ หน่วยงานที่เกี่ยวข้อง และหน่วยงานอื่น ๆ ที่มีความต้องการให้การศึกษามีคุณภาพสูง ต้องการให้มีการตรวจสอบมากขึ้น ผู้ปกครองต้องการรู้ว่าบุตรหลานของตน เมื่ออยู่ในโรงเรียนทำอะไรได้ดีเพียงใด และคุณลักษณะตามที่ผู้ปกครองชุมชน และสังคมต้องการ หรือไม่ และชุมชนเองยังต้องการความมั่นใจว่า โรงเรียน หรือสถานศึกษาได้ปฏิบัติหน้าที่ได้ตามมาตรฐาน หรือไม่อย่างไร

ดังนั้น เพื่อให้สังคมมีการตรวจสอบเกี่ยวกับการจัดการศึกษา และทำให้ชุมชนเกิดความมั่นใจว่าการจัดการศึกษา เป็นไปตามมาตรฐาน จึงจำเป็นที่ต้องมีการประกันคุณภาพการศึกษา