เรือเซียด หรือเรือผีหลอก

สิ่งที่กำลังสูญหายไป

นายปอง  พรหมทอง  หรือคุณพ่อปอง  พรหมทอง  ท่านเกิดเมื่อวันที่  18  กันยายน พ.ศ.2466  ที่ตำบลท่าพญา  อ.ปากพนัง  จ.นครศรีธรรมราช  ท่านได้สมรสกับคุณแม่หวง  สุขยืน  (สกุลเดิม)  และได้มาตั้งถิ่นฐานอยู่ที่บ้านบนเนินเมื่อปี  พ.ศ.2490  โดยได้มีบุตรธิดาด้วยกัน 10 คน  เป็นบุตรชาย  6 คน  และบุตรหญิง  4 คน  ลูกๆหลานๆของท่านทุกคนต่างได้รับการศึกษาและประสบความสำเร็จในหน้าที่การงานและชีวิตครอบครัวทุกคน

            คุณพ่อปอง  พรหมทอง  ท่านเป็นบุคคลที่มีความคิดความอ่านที่ดีคนหนึ่ง  เป็นที่รู้จักของผู้คนทุกคนซึงให้ความเคารพรักและนับถือท่านมาตลอด  คุณพ่อปองท่านเป็นคนที่ขยันมีความอดทนอดกลั้นในการทำงาน  เป็นคนที่ประหยัด รู้จักใช้จ่ายไม่ฟุ่มเฟือย  ถือว่าเป็นแบบอย่างที่ดีให้กับลูกหลานและผู้ใกล้ชิดมาโดยตลอด  คุณพ่อปอง  พรหมทอง  ได้ยึดถืออาชีพ  เกษตรกรรม  ทำนา  ทำสวนและอาชีพประมงมาโดยตลอด  ส่วนคุณแม่หวงคู่ชีวิตที่ร่วมทุกข์ร่วมสุขกันมา  ก็เป็นแม่บ้านที่ดี  อาศัยว่าเป็นคนใจดีมีความเมตตาขยันหมั่นเพียร  ช่วยเหลือจนเจือคุณพ่อปองกันมาตลอด  โดยเจียดเวลาทุกๆเช้า  ช่วยกันทำขนมจีนเป็นการค้าขายหารายได้อีกทางหนึ่งซึ่งในการขายขนมจีนของท่านในแต่ละวันนั้นจะต้องใช้เรือเป็นพาหนะที่จะนำขนมจีนไปขายยังสถานที่ต่างๆ  ซึ่งเป็นการสร้างรายได้อีกด้านหนึ่งที่คุณแม่หวงได้ทำมาตลอดระยะเวลาที่ผ่านมาเป็นการช่วยเหลือและแบ่งเบาภาระการใช้จ่ายของครอบครัว

            ถึงแม้จะมีความเหนื่อยยากลำบากเพียงใด  คุณแม่หวงก็ไม่เคยย่อท้อสู้ทนอดออมเก็บเล็กผสมน้อย  เพื่อที่จะได้นำเงินส่วนนี้นำไปส่งเสียให้ลูกๆได้เล่าเรียนหนังสือ  เพื่อให้ลูกๆได้มีการศึกษาสามารถยืนบนรากฐานของชุมชนในสังคมและดำเนินชีวิตของตนเองและสร้างชีวิตครอบครัวของตนเองให้เข้มแข็งสามารถนำเอาหลักปฏิบัติของตนเองและสร้างชีวิตครอบครัวของตนเองให้เข้มแข็งสามารถนำเอาหลักปฏิบัติของคุณพ่อปองนำมาปฏิบัติและเป็นแนวทางในการดำเนินชีวิตต่อไป

 

องค์ความรู้ของเรื่องที่ศึกษา  รวบรวม

            ทุกช่วงเย็นของทุกๆวันในฤดูการณ์ของการนำนาข้าว  ซึ่งในการทำนาในแต่ละปีจะอยู่ในราวๆเดือนตุลาคม  ถึงพฤศจิกายนของทุกปีที่อยู่ในเขตอำเภอปากพนัง  และจะเป็นช่วงฤดูฝนของภาคใต้ฝั่งตะวันออกและในช่วงนี้อีกเช่นกันที่ถือได้ว่าเป็นช่วยมรสุมซึ่งจะเป็นช่วงที่น้ำทะเลจะหนุนเข้ามามากซึ่งก็เป็นธรรมดาที่เป็นปรากฏการณ์อย่างนี้มาช้านาน  จากน้ำทะเลที่มีระดับความเค็มที่ค่อนข้างสูงได้หนุนเออล้นเข้ามาตามช่วงฤดูการณ์เข้ามาผสมน้ำฝนที่ตกหนักลงมาโดยตลอดจนทำให้มีน้ำในปริมาณที่มาเออล้นสองฝั่งคลอง  จนทำให้เกิดน้ำกร่อยขึ้นมา  ตามระบบธรรมชาติที่เหมาะสมบวกกับที่เป็นฤดูการวางไข่ของสัตว์น้ำแต่ละชนิด  แต่ละสายพันธุ์  อาทิเช่น  กุ้ง  หรือว่ากุ้งก้ามกราม (กุ้งแม่น้ำ)  กุ้งแตะ  กุ้งป้อม  หอย  ปู  ปลา  ไม่ว่าจะเป็นปลากระบอก  ปลาแขบงหมู  ปลาหมอ  ปลากดขาว  ปลาหมอแตก  หรือปลาแม้น  ปลากะพงขาว  ซึ่งปลาเหล่านี้จะสามารถวางไข่ได้ก็ต่อเมื่อน้ำมีระดับความเค็มในปริมาณที่ไม่มากนัก

            จากการที่ช่วงฤดูนี้  เห็นได้ว่าจะมีพวกกุ้งปลาและสัตว์อื่นๆเข้ามาวางไข่หรือว่ามาหากินตามแถบชายฝั่งเป็นจำนวนมากซึ่งเหมาะแก่การออกหากุ้ง  หาปลา  ตามชายฝั่งของคุณพ่อปองเป็นอย่างยิ่ง  ซึ่งวิธีการจับกุ้ง  ปลาของคุณพ่อปองคือการนำเรือที่ได้ประดิษฐ์หรือว่าสร้างขึ้นมาเองซึ่งเรียกว่าเรือเซียด  คือการนำต้นไม้ทั้งต้นมาขุดให้เป็นเรือ  ขนาดลำเล็กพอดีไม่ใหญ่จนเกินไป  ขนาดกว้าง  60 – 80  เซนติเมตร  มีความยาวประมาณ 8 – 10  เมตร  สามารถนั่งได้คนเดียวเวลาออกไปหากุ้ง  หาปลา

            ส่วนอุปกรณ์ที่ใช้ในการจับสัตว์น้ำก็เป็นเครื่องมือที่คุณพ่อปองประดิษฐ์ขึ้นมาเองทั้งนั้น  โดยนำวัตถุดิบที่หาได้จากธรรมชาติ เช่น  การนำไม้ไผ่ทั้งลำ (ทั้งต้น)  โดยเลือกที่มีลำต้นที่ตรงและมีขนาดพอดีมีความประมาณ  7 – 8  เมตร  นำมาเจาะรูที่ลำไม้ไผ่ให้ห่างกันประมาณ  2 นิ้ว  แล้วเจาะตลอดแนวทั้งลำต้นไม้ไผ่ลำนั้น  รูเล็กๆขนาด  1 หุน  แล้วนำไม้ไผ่ที่ตัดผ่าเตรียมไว้ยาวประมาณ  40 เซนติเมตร  เสียบเข้าไปในรูที่เจาะไว้แล้ว  ทำเป็นซี่ๆ  เหลาให้ปลายเรียวอ่อน  สามารถดีดน้ำได้  ลักษณะคล้ายหวีที่ใช้หวีผม  ซึ่งคนในท้องถิ่นเรียกว่า “คันเซียด”  เวลาใช้งานต้องเอามาผูกติดไว้กับแคมเรืออีกด้านหนึ่งแล้วถางส่วนปลายออกไป  ให้ปลายเรียวของซี่เซียดที่ทำไว้จมน้ำไปครึ่งเพื่อให้ซี่เซียดไปคราดถูก  กุ้ง  ปลา  ในขณะที่พายเรือไปตามริมบาง(ริมคลอง)  หรือริมป่าชายเลน  ทำให้กุ้งปลาตื่นตกใจกระโดดลงในลำเรือ  ที่ดักเฉลียงไว้กับคันเซียดพร้อมทั้งมีตาข่ายขึงดักไว้ด้วย

            อีกวิธีหนึ่งที่คุณพ่อปอง  พรหมทอง  ท่านมีความภูมิใจและมีความสามารถในการหาปลาโดยการทำผีหลอก  หรือจับประหลาด้วยวิธีการทำผีหลอกให้ปลาตกใจ  แล้วกระโดดลงในลำเรือเองการจับปลาด้วยวิธีนี้  ชาวบ้านในท้องถิ่นเรียกว่า “การทำผีหลอก”   การทำผีหลอกจะต้องใช้เรือเซียดเหมือนกัน   แต่ไม่ต้องใช้คันเซียด   เป็นการพัฒนารูปแบบจากประสบการณ์หรือภูมิปัญญาท้องถิ่น   ที่คุณพ่อปอง  พรหมทอง  ดัดแปลงมาใช้

        โดยการนำไม้กระดานบางๆมาตอกด้วยตะปูประกอบกันจนเป็นแผง  ยาวประมาณ  2 เมตร  กว้างประมาณ  80 เซนติเมตร  ใช้สองแผงต่อเรือหนึ่งลำ  จะต้องทากระดานด้วยสีขาว  เมื่อเวลามองจากความมืดจะดาวโพลนเหมือนกับรูปเรือที่ดูจากด้านข้าง  เพื่อใช้สำหรับผูกติดเข้ากับลำเรือทางด้านขวามือ  แล้วปล่อยแผงกระดานด้านหนึ่งลงไปในน้ำ  ริมน้ำ (ริมบาง)  แล้วพายเรือกระทบชายฝั่งเข้าไปเรื่อยๆ

[นิ]

เป็นเรื่องภูมิปัญญาชาวบ้านที่เยาวชนคนรุ่นใหม่ไม่รู้จักแล้ว ถ้าไม่มีการจารจารึกไว้ให้อ่าน ก็จะไม่รู้จัก และเรื่องราวก็จะสูญหายไป

[นิ]

ใครรู้ที่อยู่ของคุณทนง พรหมทอง ได้โปรดกรุณาแจ้งด้วย

[ปาณิฐา]

สนุกมากที่ได้อ่านระวัติคน จังหวัดเรา