เรียนรู้กับการคิดค้น ..... มาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคม

บรรยากาศโล่งกว้าง ท่ามกลางนทีและขุนเขาหาดทราย จึงทำให้ได้คิดกว้าง และสนุกกับการแลกเปลี่ยนเรียนรู้

เช้าเวลา  08.00  น.  ของวันที่  18  ตค.  50  ผมและคณะกำลังวุ่นอยู่กับการเตรียมการในการสัมมนาเชิงปฏิบัติการเพื่อจัดทำมาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคม   พวกเราเกือบสามสิบชีวิตในจังหวัดชุมพรจากทุกอำเภอได้เดินทางไปยังเกาะพิทักษ์  อ.หลังสวน  ซึ่งเป็นสถานที่จัดสัมมนามีผู้ใหญ่อำพล  ( ใหญ่หรั่ง) เจ้าบ้านให้การต้อนรับเป็นอย่างดี  กระบวนการการประชุมมีขั้นตอนดังต่อไปนี้         

           หนึ่งทักทายโอภาปราศัยกันพอหอมปากหอมคอ  จากนั้นก็ทำความเข้าใจกับคำว่า  มาตรฐานสวัสดิการสังคม  ในมุมมองของทุกคน  และทั้งสองคำนี้มันควรจะเป็นอย่างไรในความเข้าใจของทุกคน  โดยให้ผู้เข้าร่วมทุกคนบันทึกความคิดลงบัตรคำ  .... ทุกคนขมักเขม้นคิดกันใหญ่  แล้วจึงนำมาเสนอประมวลแลกเปลี่ยนกันและพัฒนาคำจำกัดความร่วมกัน  "  มาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคม  คือ  ระบบการดูแล  ช่วยเหลือ  เกืื้อกูล  พัฒนาสวัสดิการให้เข้าถึงกลุ่มคน  ตามบริบทและวัฒนธรรมท้องถิ่น "               

•  สองได้ร่วมกันตั้งเป้าหมายว่าสวัสดิการสังคมของคนชุมพรควรจะเป็นอย่างไร ?
  

• สามทุกคนได้ร่วมกันบอกเล่าประสบการณ์ของตนที่เกี่ยวข้องกับการจัดสวัสดิการสังคม  สรุปไดว่า  มีทั้งหมด  5  รูปแบบ  หนึ่งสวัสดิการที่ใช้ฐานของกองทุนการเงิน    สองสวัสดิการที่ใช้ฐานของทรัพยากร ( ป่าชุมชน / ป่าชายเลน / แม่น้ำลำคลอง )    สามสวัสดิการที่เป็นการช่วยเหลือต่อกันในชุมชนท้องถิ่น สี่สวัสดิการทางด้านประเพณีวัฒนธรรม    ห้าสวัสดิการในรูปแบบสงเคราะห์ ( ที่ราชการทำ)
  

• สี่ทุกคนลองคิดต่อไปว่าหากจะเป็นดั่งที่หวังต้องทำอย่างไร  ใครทำหรือเกี่ยวข้องอย่างไร  และความสำเร็จของแต่ละขั้นตอนเป็นอย่างไร   อะไรคือสิ่งที่บ่งบอก /ตัวบ่งชี้ว่าสำเร็จ

• กลไกในการจัดสวัสดิการสังคมเป็นใครบ้าง  และควรเป็นอย่างไร ?  ( หน่วยงานหรือองค์กร / อปท. / ชุมชนท้องถิ่น )

                         สรุปว่าหนึ่งวันกับเกือบหนึ่งคืน และจากประสบการณ์การทำงานเป็น  10 - 20  ปีของพัฒนากลุ่ม / ชุมชน  จากแกนนำกลุ่ม/ชุมชน  ก็เป็นกรอบเค้าโครงของ  มาตรฐานการจัดสวัสดิการสังคมชุมพร

           ที่สิ่งที่สำคัญทุกคนได้แลกเปลี่ยนเรียนรู้ประสบการณ์จากการปฏิบัติจริง  ที่แฝงฝังอยูู่๋ในตัวตน     การฝึกกระบวนการสนทนาซึ่งต้องมีการลำดับความคิด  แล้วพูดอย่างมีสติ  เคารพความคิดเห็นซึ่งกันและกัน    คิดกลับไปกลับมา  คิดซับคิดิซ้อน  เชื่อมโยงกับกรณีและสถานการณ์อื่น ๆ                                        ทุกคนต่างพูดเป็นเสียงเดียวกันว่า    วันนี้เป็นวันที่ใช้สมองมากที่สุดเท่าที่เคยมีการประชุมมา  และคิดกันอย่างสนุกสนานไม่เหน็ดเหนื่อยหรือล้าสมอง               นั่นเพราะ  พวกเรานั่งอยู่ในสถานที่บรรยากาศเปิดกว้าง ในโฮมเสตย์  มองออกด้านหน้าก็เห็นทะเล  ด้านหลังเห็นภูเขาและสวนมะหร้าว  .... จึงจะทำให้ความคิดมันกว้าง   เปิดอก  เปิดใจ  พูดคุยกับตนเอง  กับเพื่อนพ้อง   ญาติมิตรที่รู้ใจ   มันจึงสนุกกับการเรียนรู้ ..........    

 

[วิระ ปัจฉิมเพ็ชร]

สวัสดิการชุมชน  การที่ใครสักคนหนึ่งจะได้รับสวัสดิการนั้น  แต่ก่อนคนๆนั้นจะต้องเป็น ข้าราชการ พนักงานรัฐวิสาหกิจ หรือไม่ก็ลูกจ้างเงินเดือนบริษัทใหญ่ๆ  มาเดี่ยวนี้ชาวบ้านตาดำๆที่เป็นเกษตรกร  ซึ่งไม่เคยมีวันหยุด  ไม่มีเสาร์ อาทิตย์ ไม่มีวันเกษียน  ถ้าเกิดเจ็บไข้ไม่สบายขึ้นมา ก็สามารถเบิกค่ารักษาพยาบาลได้  นี่เป็นปรากฏการณ์เล็กๆที่เกิดขึ้นในชุมชน ที่จะต้องช่วยกันขยายผลต่อไป