ข้อมูลงานคลินิกสุขภาพเท้าของทีมพุทธชินราช

บันทึกก่อนหน้านี้ได้บอกไปแล้วว่าสมาชิกจากทีมพุทธชินราชของคุณหมอนิพัธ กิตติมานนท์จะมาฝึกปฏิบัติการดูแลเท้าที่ รพ.เทพธารินทร์ ระหว่างวันที่ ๑๔-๒๐ กุมภาพันธ์ ๒๕๔๙ ในช่วงเตรียมการเราจะต้องรู้ข้อมูลสถานภาพปัจจุบันและแผนงานต่อไปของทีมพุทธชินราชด้วย เรียกว่าทั้ง ๒ ฝ่ายมีการบ้านต้องทำล่วงหน้า เพื่อจัดโปรแกรมให้ตอบสนองต่อความต้องการของผู้เรียน

ดิฉันนำข้อมูลของทีมพุทธชินราชมาลงไว้เพื่อเป็นตัวอย่างสำหรับที่อื่นๆ และแสดงให้เห็นว่าการจะเรียนรู้อะไรต้องมีการเตรียมตัวล่วงหน้า หากท่านคิดให้ดีก็จะรู้ว่าระหว่างที่เตรียมตัว ทบทวนงานที่ทำอยู่นั้น ท่านก็ได้เรียนรู้ไปแล้วส่วนหนึ่ง

วัลลา ตันตโยทัย วันที่ ๒๕ มกราคม ๒๕๔๙

งานคลินิกสุขภาพเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน
คลินิกเบาหวานศูนย์สุขภาพเมือง โรงพยาบาลพุทธชินราช พิษณุโลก

ความเป็นมา
โรงพยาบาลพุทธชินราชพิษณุโลก เป็นโรงพยาบาลศูนย์ขนาด 907 เตียง ได้ดำเนินงานตามนโยบายกระทรวงสาธารณสุขในด้านการรักษา ส่งเสริม ป้องกันฟื้นฟู ให้กับประชาชนในเขตรับผิดชอบ  เมื่อปี พ.ศ.2546 ได้จัดตั้งกลุ่มงานเวชศาสตร์ครอบครัวขึ้น และทางกลุ่มงานเวชศาสตร์ครอบครัวได้เปิดบริการคลินิกเบาหวานมาตั้งแต่ ปี 2546 ถึงปัจจุบัน พบว่าผู้ป่วยเบาหวานในเขตรับผิดชอบมีความเสี่ยงต่อการเกิดแผลที่เท้าค่อนข้างมาก  จากการดำเนินการตรวจเท้าผู้ป่วยเบาหวานมาประมาณ 4 เดือนโดยมีผู้ป่วยเบาหวานมารับบริการ ประมาณ 1,200 รายและได้รับการตรวจคัดกรองเท้าไปประมาณ 200 ราย พบว่าเจ้าหน้าที่สามารถตรวจสุขภาพเท้าของผู้ป่วยเบาหวานได้ในระดับหนึ่งเท่านั้น เพราะพบปัญหาอุปสรรคว่าเจ้าหน้าที่ที่ประจำคลินิกเบาหวาน ยังขาดความรู้ประสบการณ์ในการตรวจสุขภาพเท้า การดูแลเท้า  และทักษะในการทำหัตถการต่างๆ เกี่ยวกับการดูแลรักษาเท้าที่มีประสิทธิภาพ ทางกลุ่มงานมีแนวคิดที่ต้องการจะเปิดคลินิกดูแลสุขภาพเท้าขึ้นเพื่อให้บริการผู้ป่วยเบาหวานในการดูแลสุขภาพเท้าที่สมบูรณ์แบบบูรณาการเพื่อป้องกันไม่ให้เกิดภาวะแทรกซ้อนที่ลุกลาม จนถึงขั้นตัดเท้าและขา

ส่วนสำคัญที่โรงพยาบาล และกลุ่มงานตระหนักในการดูแลรักษาสุขภาพเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน และขอเรียนรู้จากโรงพยาบาลเทพธารินทร์คือ
 1.  รูปแบบการจัดบริการคลินิกสุขภาพเท้าในผู้ป่วยเบาหวาน
 2.  ทักษะการตรวจคัดกรองและประเมินเท้าที่ถูกต้อง เช่น การวัด ABI  การทดสอบความรู้สึกที่เท้า การจับชีพจรที่เท้า การวัดอุณหภูมิที่ผิวหนังเท้า การตรวจหาตาปลา  เป็นต้น
 3.  ความรู้พื้นฐานเกี่ยวกับ neuropathic ulcer
 4.  การดูแลผู้ป่วยที่มีปัญหาสุขภาพเท้าตามระดับความเสี่ยง
 5.  ทักษะการดูแลเท้าเพื่อป้องกันการเกิดแผล และทักษะการดูแลแผลต่างๆ เพื่อป้องกันการถูกตัดเท้าและขา
 6.  ทักษะการขูดและตัดหนังหนาและตาปลาในผู้ป่วยเบาหวาน  เทคนิคการทำแผลใหม่ๆ
 7.  ประสบการณ์การสอนให้ผู้ป่วยดูแลสุขภาพเท้าและแผลที่เท้าด้วยตนเอง

การดำเนินการของคลินิกสุขภาพเท้าของโรงพยาบาลพุทธชินราช
เนื่องจากทางโรงพยาบาลยังไม่มีการจัดรูปแบบบริการที่ชัดเจน  และทางเจ้าหน้าที่มีความรู้เพียงด้านการดูแลสุภาพเท้าในผู้ป่วยขั้นพื้นฐาน ให้บริการด้านการให้คำแนะนำแก่ผู้ป่วยเป็นส่วนใหญ่  จึงขอฝึกอบรมปฏิบัติงาน และศึกษารูปแบบการจัดคลินิก  เพื่อนำมาปรับใช้และเป็นแนวทางในการดำเนินงานคลินิกสุขภาพเท้าต่อไป

รายชื่อผู้เข้าร่วมการฝึกอบรมปฏิบัติงาน
 1.  นางสาวเปรมสุรีณ์ แสนสม
 2.  นางสาวทับทิม มาฉาย