การเป็นพิธีกรและวิทยากรมืออาชีพ (ตอนจบ)

สมเด็จพระเทพฯกล่าวว่าว่า “น้ำมากปลาไม่ตาย จดหลากหลายสอบไม่ตก" ผมว่าจริงนะครับ

ท่านผู้อ่านทุกท่านครับ...ความเดินจากตอนที่แล้ว ได้กล่วถึงการเป็นพิธีกรมาแล้วว่ามืออาชีพควรทำอย่างไร..........ผมหวังว่าผู้อ่านคงได้นำไปใช้กับตัวเองบ้างนะครับ.....ใหม่ๆ คงต้องปรับกันอีกนิด.....ปรับโน่นอีกหน่อย...เดี๋ยวก็เข้าที่....เครื่องยนต์ยังต้องวอร์มเลยครับ....ประสาอะไรกับคน...ต้องฝึกฝนครับ...หาเวทีสำหรับตัวเอง.....ขึ้นเวทีบ่อยๆๆ.....ใจกล้า....หน้าด้านไงครับ......ฮ่า....ฮ่า....

ไอสไตน์....เคยบอกว่า .....อัจฉริยะเกิดจากตัวเอง หรือพันธุกรรม แค่ 1 เปอร์เซ็นต์......อีก 99 เปอร์เซ็นต์ มาจากความพยายามของมนุษย์ เอง ครับ ......ดังนั้นหากเราพยายาม ทุกอย่างคงไม่เกินความสามารถเราไปได้ ....พระท่านยังบอกไว้เลยครับ.....คนล่วงทุกข์ได้เพราะความเพียรครับ......พระมหาชนกทรงวิริยะอย่างยิ่งยวด ว่ายน้ำในมหาสมุทรท่ามกล่าวอันตรายนานา ถึงเจ็ดวัน ยังประสบผลสำเร็จ ได้นางเมขลามาช่วยเลย......

ภาคที่สองคือ วิทยากรมืออาชีพครับ...... วิทยากรคือใคร? วิทยากรเป็นบุคคลสำคัญที่จะทำให้ผู้เข้าร่วมกิจกรรมเกิดความรู้ความเข้าใจ เกิดทักษะ เกิดทัศนคติที่ดี และสามารถจุดประกายความคิด เกิดการเปลี่ยนแปลงทัศนคติ พฤติกรรมไปตามจุดมุ่งหมายของเรื่อง ดังนั้น วิทยากรจึงเป็นทั้งผู้บรรยาย ผู้สอน ผู้ฝึก ผู้ให้เกิดการเรียนรู้ และพี่เลี้ยง ในขณะเดียวกัน

ในสถานะของทุกท่านในที่นี้ คงหลีกไม่พ้นที่จะต้องทำหน้าที่ของวิทยากร ด้วยความเป็นมหาบัณฑิต ดุษฎีบัณฑิต ผศ. รศ. ศ. หรือผู้ทรงภูมิความรู้ทั้งหลาย ที่สังคมคาดหวังเรื่องของภูมิรู้ ความเชี่ยวชาญในศาสตร์ที่ศึกษา ดังนั้นจะด้วยความจำเป็น หรือจำใจก็ตาม จงจำไว้ว่าอย่าถอยหนีเป็นอันขาด ต้องสู้เพื่อหน้าที่นี้ต่อไป แล้วจะทำอย่างไรดี เพื่อให้บุคคลอื่นมองเห็นเราว่าเป็นวิทยากรมืออาชีพ

มีเทคนิควิธีมากมาย หลากหลายผู้รู้ หลายครูหลายสำนัก แต่ต้องจำหลักให้ได้ คือ เตรียมตัว เตรียมตัว และเตรียมตัว ทำไม?

โดยปกติผู้ถูกเชิญเป็นวิทยากรนั้น จะต้องไปแสดงออกให้ผู้เข้าฟังได้เห็นถึงความสามารถ แนวคิด ที่ตนเองมีอยู่เป็นหลัก แต่หลายคนก็ไม่ประสบผลสำเร็จในบทบาทนี้ เพราะขาดการเตรียมตัวที่ดี วิทยากรมืออาชีพ จะต้องเตรียมตัวก่อนเป็นวิทยากรเสมอ จะพูดเมื่อพร้อม ไม่พร้อมต้องไม่พูด ตัววิทยากรต้องเตรียมอะไรบ้าง

1. เตรียมหัวข้อ โดยมากทางผู้จัดจะแจ้งหัวข้อที่จะให้เราพูดล่วงหน้า พร้อมทั้ง รายละเอียดอื่นๆของกิจกรรมที่จะจัด วิทยากรจึงต้องวางแผนเพื่อให้การทำหน้าที่ของเรานั้นตรงเป้าหมายของผู้เชิญ

2. ตรวจสอบวัน เวลา สถานที่ ต้องมีการตรวจสอบ และยืนยันล่วงหน้าว่าไม่ติดภารกิจอื่นใดที่ซ้ำซ้อน รู้จักสถานที่ที่จะใช้บรรยาย เพื่อประเมินการเดินทาง และการนำเสนองาน ในรูปแบบที่เหมาะสม ใช้เวลาเท่ารในการพูด

3. ศึกษากลุ่มผู้ฟัง เพศ อายุ อาชีพ การศึกษา จำนวนผู้ฟัง เพื่อที่จะได้เตรียมเนื้อหา การใช้ภาษา วิธีการพุด และเอกสารการนำเสนอให้เหมาะสม

4. สร้างความมั่นใจ คือ ต้องเชื่อและศรัทธาในความรู้ ความสามารถ ที่มีอยู่ในตนเอง ด้วยการแสวงหาความรู้เพิ่มเติมอย่างต่อเนื่อง

5. มีเทคนิควิธีการที่ดี ได้แก่ แต่งกายต้องถูกกาลเทศะ สะอาด จะขึ้นพูดทั้งทีต้องมีมาด เริ่มทักทายอย่างฉลาดมีเสน่ห์ พูดให้เท่ห์มีสาระ ฉะฉานด้วยอารมณ์ขัน หมั่นสร้างความประทับใจ รู้จักใช้อุปกรณ์ ให้คำสอนตบท้าย หากเราทำได้เช่นนี้ วิทยากรมืออาชีพ คือสิ่งที่เป็นไปได้สำหรับทุกท่านในที่นี้แน่นอน

อยากฝากทิ้งท้ายไว้เป็นแง่คิดกับทุกท่านว่า สิ่งที่เล่ามาทั้ง 2 ตอน นั้นคือแนวคิดที่คาดหวังว่าจะเป็น และทำได้ ทุกท่านต้องนำไปทดลองใช้ คลุกเคล้า ปรุงแต่งตามแบบฉบับของตนเอง ปฏิบัติอย่างจริงจัง เหมือนกับอาชีพของพวกเรา ที่ต้องมีการฝึกสอน ฝึกงาน เรียนรู้ เก็บเกี่ยวประสบการณ์อยู่เสมอ เปรียบเสมือนเป็นนักบินที่มีชั่วโมงบินสูง เมื่อรู้หลัก รู้เทคนิค ปฏิบัติบ่อยๆ สั่งสมความชำนาญ หมั่นค้นคว้า เรียนรู้ ฝึกฝน อยู่ตลอดเวลา ไม่มีเทคนิคที่ดีที่สุด มีแต่เทคนิคที่เหมาะสมที่สุด และจะกลายเป็นพิธีกรและวิทยากรที่ดีในอนาคต

สมเด็จพระเทพฯได้เคยจดบันทึกไว้ในสมุดบันทึกส่วนพระองค์ว่า “น้ำมากปลาไม่ตาย จดหลากหลายสอบไม่ตก” อยากให้ทุกท่านปฏิบัติเฉกเช่น พระองค์ท่านเช่นกัน ......ครับ...เพราะมันเป็นเช่นนั้นจริงๆ