สามโลกของมนุษย์ : ความสุขระยะสั้น
ผมลองหยิบ "แว่นตา"สามโลกของมนุษย์มาสวมดูไปรอบๆ ก็มองเห็นอะไรต่อมิอะไรมากมาย แต่วันนี้สะดุดใจที่ "ความสุขระยะสั้น" ถ้าเป็นภาษาอังกฤษ ก็เห็นจะไปกันได้กับคำ "Pleasure" ครับ คำๆนี้มันสำคัญมากทีเดียวครับ เพราะมันเกี่ยวข้องกับเรื่องของ "การควบคุมมนุษย์" เรื่องของ "รางวัล" เรืองของ "อำนาจ" เรื่องของ"ผู้นำผู้ตาม" ฯลฯ ด้วยครับ
ถ้าเปิดทีวีดู"รายการมวย" มันจะเข้ามา"รุกล้ำ"ความ "สงบ" ของเรา "ทางตา, หู" เข้าไปกระตุ้น "โลกของอารมณ์" และโลกของกาย" เข้าไปจนถึง "โลกของปัญญา" ด้วย แต่ปัญญาระดับนี้จะมารับใช้โลกของอารมณ์และกายมากกว่าครับ มันจึงเข้าไปวนเวียอยู่ในโลกของกายกับอารมณ์ครับ -- เราจะ "รู้สึก"(จิต)ว่ามีอะไรเคลื่อนไหวอยู่ต่อหน้าเรา เรา"รู้ว่าเป็นมวย"(ปัญญา) สักครู่เรา"บิดเบี้ยวร่างกายทีละน้อยๆโดยอัตโนมัติ"(กาย)เกิด"รู้สึก" (จิต) "ตื่นเต้น"(จิต - อารมณ์) "รู้สึก"(จิต) "มัน!" "พอใจ" "ชอบ" "สนุก" --- อารมณ์(จิต) --- เหตุการณ์จะเป็นเช่นนี้ จนหมดยก -- เราเรียกกันว่า "เป็นสุข" "ความสุข" "สบายใจ" --- แต่เลิกแล้ว ก็"หายไป" ในช่วงเวลาไม่นาน
หันไปดูรายการ"เพลงลูกทุ่ง" มันก็เข้ากระตุ้นทาง "หู, ตา" ไปถึง โลกของ "อารมณ์" คือทำให้เรา"รู้สึก"(จิต) "สบายใจ, สนุก,ร่าเริง,"(อารมณ์ - จิต) แต่เมื่อรายการหมดไป เวลาผ่านไปไม่นาน มันก็ "หมดไป"ด้วย -- เป็น "ความสุขระยะสั้น"
หันไปดูรายการ "ฟุตบอล" "รายการตลก" --- ก็เช่นเดียวกัน มันให้ความสุขระยะสั้นแก่โลกทางกายและอารมณ์เป็นสำคัญ
เมื่อมาดูรายการแทรก พวกโฆษณา ทั้งหลาย ถ้าเป็นโฆษณาอารหาร ก็เน้นให้"รู้สึก"(จิต) "อร่อยสุดขีด"(อารมณ์ - จิต) ถ้าเป็นเรื่องของ"เครื่องเกี่ยวกับบำรุงความงาม" ก็เน้น "เร้าอารมณ์" ที่เกิดกับ "จมูก,ผิวหนัง - ลูบคลำ" (โลกทางกาย) ----
มีรายการเกี่ยวกับ"โลกของปัญญา"เหมือนกัน เช่น พวก สารคดีต่างๆ ภาพศิลปดีๆ ดนตรีคลาสสิค การฟ้อนรำคลาสสิค -----
ทีวีทั้งวันจะเป็นดังที่ว่านั่นแหละครับ "มันรุมกันบุกรุก ทำลาย "เพื่อ "เอาเปรียบเพื่อนมนุษย์ด้วยกัน" มุ่งให้ "ได้กำไรสูงสุด" ดูเหมือนว่า พวกเราก็ชอบ และยินยอม !!
เมื่อออกไปนอกถนน ก็พบเหตุการณ์ทำนองนั้นกันอีก ดูสองข้างทาง -- เห็นคนขอทานก็มี(เพื่อโลกขอกาย) พ่อค้าแม่ค้า ขายของต่างๆตามแผงลอย(เพื่อโลกของกาย) รถจักรยานยนต์รับจ้าง(เพื่อกาย) รถแท็กซี่(เพื่อกาย) ซื้อกับข้าว(เพื่อกาย) ซื้อเครื่องแต่งกาย (เพื่อโลกของกาย,อารมณ์) ถ้าเข้าไปในที่ลึกลับบางแห่งก็อาจจะพบ "โรงแรมม่านรูด" (กาย - อารมณ์) บ่อนการพนัน(อารมณ์ - เพื่อกาย) ดื่มเหล้า - เบียร์ หรือ สูบบุหรี่ กัญชา ยาบ้า ยาอี ---
ซึ่งล้วนแล้วแต่เพื่อ "ความสุขระยะสั้น" ให้กับ"โลกทางกายและอารมณ์"เป็นส่วนใหญ่
และดูเหมือนว่า "คนส่วนใหญ่" ชอบ นิยม และเป็นดังนี้ ?!!
ทั่วโลก !!!
หรือว่า "นี่คือกระบวนการวิวัฒนาการ" "ขั้นแรก" ของมนุษย์? คือ ยังยุ่งเหยิงอยู่กับการแก้ปัญหาของโลกทางกายและอารมณ์อยู่?!!
เพื่อ "ความสุขระยะสั้น" !!
สัตว์อื่นท่ไม่ใช่มนุษญ์ก็เช่นกันครับ คือยังยุ่งอยู่กับเรื่องกิน นอน สืบพันธุ์ หรือว่าเราอยู่ในช่วงของการวิวัฒนาการช่วงเดียวกัน?
น่าแปลกนะ "แว่นตาสามโลกของมนุษย์"นี่มันวิเศษแท้เลย
ถ้าเรารวยขึ้น บ้านใหญ่โตมโหฬาร มีข้าทาสมากมาย เงินทองสักหมื่นล้าน -- แล้วเราจะพัฒนาไปถึงโลกของปัญญา และพบกับ "ความสุขระยะยาว"หรือเปล่าหน้อ???
ความเห็น (4)
- แวะมาทักทายเจ้าค่ะ
- โลกสมัยนี้ก้าวหน้าไปเยอะจนเราตามไม่ค่อยทัน
- ว่างๆทักทายกันได้นะค่ะ
- http://gotoknow.org/blog/akirao
ดร.ไสว เลี่ยมแก้ว
ดร.ไสว เลี่ยมแก้ว
อาจารย์หายไปหลายเพลา....
จะตั้งข้อสงสัย คนอ่านหนังสือ เพราะหนังสือมีมากมายหลายชนิดและประเภท... ดังนั้น คนอ่านหนังสือก็น่าจะเสพเพื่อกายหรือเพื่ออื่นๆ... นั่นคือ น่าจะขึ้นอยู่กับหนังสือที่ถูกอ่านด้วย...
แม้ หนังสือเล่มเดียวกัน บางคนถูกอ่านเพราะโดนครูกำหนดให้อ่าน... บางคนเป็นครูจึงต้องอ่านเพื่อทำความเข้าใจไปสอนนักเรียน... หรือบางคนมิได้เป็นทั้งครูและนักเรียน แต่ก็อ่านหนังสือเล่นนั้น....
หนังสือเล่มเดียวกัน และคนธรรมดา (ไม่เป็นทั้งครูหรือนักเรียน) อ่านเหมือนกัน... เพียงแต่ การอ่านครั้งแรก กับการอ่านครั้งที่ ๔ หรือ ๕ เป็นต้น... จะมีการเสวยอารมณ์และจินตนาการแตกต่างกันไป...
เฉพาะประเด็นที่ยกมานี้ อาจารย์จะนำเรื่องแว่นตาสามโลก และความสุขระยะสั้น หรืออื่นๆ... มาอธิบายอย่างไร ?
เจริญพร
ดร.ไสว เลี่ยมแก้ว
นมัสการพระคุณเจ้า
อย่าถามให้ยากนักสิครับ เดี๋ยวผมตอบไม่ได้ อายเขา ...... !
ประเด็นของคำถามมีว่า คนอ่านหลายคน แต่ละคนอ่านแล้วเกิดความรู้สึก(จิต) "ความคิด"(จิต) เกิด "ความรูสึกพอใจ ไม่พอใจ" (อารมณ์) ต่างกัน หรือ "คนๆเดียวกันอ่านหลายครั้งต่างเวลา ความรู้สึก ความคิดแตกต่างกัน" จะอธิบายด้วย "ทฤษฎีสามโลกของมนุษย์"อย่างไร? -- ราวๆนี้นะครับ
(๑) ประการแรกเรามาดู "เขตแดน"ระหว่าง "โลกของกาย - อารมณ์ - ปัญญา" ซึ่งก็คือ "ประตู -- ตา, หู, จมูก, ลิ้น, ผิวหนัง" ถ้า "ผ่าน"ประตูเหล่านี้เข้าไปภายในจนถึง "เกิดความรู้สึกสัมผัส, รับรู้, คิด แบบต่างๆ" แล้วละก้อ ถือเป็น "แดนของโลกทางปัญญา และ / หรือ อารมณ์"ครับ ถ้าเข้าไปแล้ว ประเดี๋ยวเดียวก็ออกนอกประตูไป ก็ถือเป็นโลกของกายครับ ถ้าเข้าไปขังอยู่ข้างในนานๆ ก็เรียกว่า "คิด" อาจจะคิดเข้าใจ คิดเหตุผล คิดประเมินค่า คิดแก้ปัญหา คิดสร้างสรรค์ คิดจินตนาการ ฯลฯ ก็ได้ครับ กระบวนการนี้เกิดขึ้นแตกต่างกันในแต่ละคน หรือเกิดในคนๆเดียวกัน แต่ต่างเวลา ก็แตกต่างกันครับ "ไม่มีความเป็นไปได้"ที่ "เหตุการณ์สองอย่างใดๆจะเหมือนกันทุกประการ" จริงไหมครับ ถ้าอย่างนี้แล้วเรียกว่าเป็นเหตุการณ์ในโลกของปัญญา กระบวนการนี้จะทำให้เกิดการ "เปลี่ยนแปลง"ในโครงสร้างของปัญญาเดิมก็ได้ และถ้าเกิด ก็เรียกว่า "การเรียนรู้" การเปลี่ยนแปลงนี้อาจจะเป็นดังเช่น "โครงสร้างชองปัญญาเดิมมีว่า โลกแบน แล้วเปลียนมาเป็น โลกกลม ก็ได้ เป็นต้น และเมื่อเปลี่ยนแล้ว ก็อาจจะทำให้ คนอื่นๆ เปลี่ยนแปลงไปด้วย ด้วยกะบวนการบอกเล่า กระบวนการสั่งสอน ฯลฯ ในขณะเดียวกัน ถ้าเหตุการณ์นี้ "ทำให้เกิดการได้รางวัล"เป็นคำชมเชยจากครู ได้คะแนนมากขึ้น ก็จะ "นำไปสู่" "ความรู้สึกพอใจ"(อารมณ์) แล้ว "เหตุการณ์หนึ่ง"อาจจะเกิด"ตามมา" คือ "รู้สึกสุขใจชั่วขณะ" เช่น สัก ๑ ชม. ๑ วัน แต่ถ้า"นานเป็นเดือน เป็นปี นั่งย้มอยู่ตลอดเวลา(ไม่ใช่บ้านะครับ) ก็เรียกว่า "ความสุขระยะยาว"ได้นะครับ (แต่ไม่ใช่สงบ - นิพพาน)
(๒) แต่ถ้าเข้าไปในโลกของปัญญาชั่วระยะสั้นๆ แล้วออกจากประตูไป แต่ยังวนเวียนอยู่ในร่างกายเราก็จะจัดเป็นเหตุการณ์ในโลกทางกายได้ และถ้ายังอยู่ข้างใน และคิดเหมือนกัน แต่เกิด"ความรู้สึกทางอารมณ์" อยู่เป็นเวลานานหลายนาที หลายชั่วโมง หรือเป็นวัน ก็เป็นเรื่องของโลกทางอารมณ์
(๓) ขอย้ำว่า "เหตุการณ์สองอย่างหรือมากกว่าใดๆ จะไม่มีความเป็นไปได้ที่จะเหมือนกันทุกประการ" แต่ความแตกต่างนี้ไม่เป็นอุปสรรคในการจัดกลุ่มหรือจัดประเภทครับ